Του Γιώργου Ασημακόπουλου
http://gasimakop.blogspot.gr/
Η αλήθεια είναι ότι η Ναύπακτος είναι γραφική. Παρά τις γκρίνιες μας έχει ένα σπάνιο θαλάσσιο μέτωπο με πολύ ιδιαίτερο χαρακτήρα, συνδυάζει πράσινο και γαλάζιο όπως λίγα μέρη, ο τρόπος που έχει δομηθεί δεν είναι και ο χειρότερος πια αν και θα έπρεπε να είναι πιο ανθρώπινος, εν γένει δεν είναι τόπος απωθητικός.
Όμως από την άλλη μην λέμε και ό,τι θέλουμε: το Λιμάνι και το Κάστρο δεν αρκούν για να φέρεις κόσμο, ούτε και το Γρίμποβο με την Ψανή. Έχεις να ανταγωνιστείς μέρη όπως το Ναύπλιο, το Γαλαξίδι, την Πύλος, την Καβάλα, την Καστοριά, τα Χανιά, το Ρέθυμνο αλλά και τις καλύτερες παραλίες του κόσμου: αυτές του Αιγαίου και του Ιονίου.
Η Ναύπακτος ναι μεν έχει το τοπίο, αλλά όχι τόσο ώστε να κάνει τη διαφορά και να τραβήξει επισκέπτες από μόνο του. Είναι μια καλή αρχή, αλλά κάτι λείπει.
Η Ναύπακτος έχει μια μοναδική στον Ελλαδικό χώρο πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά, η οποία έχει τεράστια αναγνωρισιμότητα και σημασία στον δυτικό κόσμο: το Lepanto.
Επιγραμματικά ας αναφέρουμε ότι στην βιβλιογραφία η ναυμαχία του Lepanto ήταν “η μάχη που έσωσε την Ευρώπη”. Αυτός μάλλον είναι ο λόγος που στον δυτικό κόσμο ο τόπος μας με το όνομα αυτό έχει τεράστια αναγνωρισιμότητα. Ας δούμε μερικά παραδείγματα που αποκαλύπτουν τόσο τη σημασία όσο και την αναγνωρισιμότητα του τόπου μας:
1) Πόλη στις ΗΠΑ που φέρει το όνομα Lepanto προς τιμή της ναυμαχίας. Μπορεί το Lepanto του Arkansas να είναι μια μικρή πόλη των 2000 και κάτι κατοίκων, αλλά το γεγονός ότι επέλεξαν αυτό το όνομα ως ταυτότητά τους σημαίνει πολλά.(http://en.wikipedia.org/wiki/Lepanto,_Arkansas)
2) Κεντρικός σταθμός του Μετρό της Ρώμης φέρει το όνομα Lepanto. Με λίγα λόγια, όποιος χρησιμοποιεί το μετρό αυτής της πόλης των 3 εκατομμυρίων κατοίκων που δέχεται περίπου 10 εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο, βλέπει το όνομα Lepanto φαρδύ πλατύ. http://en.wikipedia.org/wiki/Lepanto_(Rome_Metro)
3) Η καθολική εκκλησία καθιέρωσε σχετική θρησκευτική εορτή για την “Παναγία της Νίκης” γνωστή μετέπειτα και ως Our Lady of the Rosary. Καλά μαντέψατε, εορτάζεται στις 7 Νοεμβρίου που εμείς εδώ κάνουμε την αναπαράσταση. Η “Παναγία της Νίκης” καθιερώθηκε ως πολιούχος της Μάλαγας και άλλων δύο Ισπανικών πόλεων. λόγω της σχέσης της με τη Ναυμαχία και με την έννοια της νίκης που απέκτησε για τους Καθολικούς.
4) Στον καθεδρικό ναό της Βαρκελώνης, σε περίοπτη θέση βρίσκεται το παρεκκλήσι του “Ιησού του Lepanto”, γιατί σύμφωνα με τον καθολικό θρύλο ο Ιησούς ήταν παρόν επί του καταστρώματος του πλοίου του Δον Ζουάν του Αυστριακού και συνέβαλλε στη νίκη που κράτησε τους Οθωμανούς εκτός των πυλών του Χριστιανικού κόσμου. Η κλίση της μέσης δε σημαίνει ότι ο Ιησούς απέφυγε έναν κανονιοβολισμό παίρνοντας αυτή τη στάση.
5) Στη Βενετία, μετά από την επιστροφή του στόλου που κατέκτησε την σημαντικότατη νίκη στη ναυμαχία του Lepanto, αφιερώθηκε παρεκκλήσι στην “Παναγία της Νίκης”. Στη Βενετία των 60.000 κατοίκων που ασφυκτιούν από τους 20.000.000 τουρίστες που δέχονται ετησίως, το Lepanto έχει πολύ μεγάλη αναγνωρισιμότητα και αποτελεί βασικό στοιχείο της τοπικής ιστορίας και κληρονομιάς.
Και μια προσωπική μαρτυρία. Το 2010 φιλοξενήθηκε στη Ναύπακτο ένα επιστημονικό συνέδριο Μαθηματικών. Μεταξύ των συμμετεχόντων και ένας Μεξικάνος (καθολικός) επιστήμονας. Όταν έφτασε στο λιμάνι και με ρώτησε τι είναι αυτό που βλέπει του απάντησα βαριεστημένα στα Αγγλικά κάτι για ναυμαχία του Lepanto. Οι αντιδράσεις του Κωνστάντιου (αυτό ήταν το όνομά του) ήταν απίστευτες: προσκύνησε στα τείχη, πήρε τηλέφωνο συγγενικά του πρόσωπα και γενικά ήταν απίστευτα χαρούμενος που η τύχη του τον αξίωσε να βρεθεί στο Lepanto. Βέβαια ήταν ήδη 2 μέρες εδώ και δεν υπήρχε κάτι να του υποδείξει ότι βρίσκεται στο Lepanto… Κατάντια ε;
Εν κατακλείδι, οι Καθολικοί και όλος ο δυτικός κόσμος θεωρούν ότι πολύ απλά δεν θα υπήρχε Ευρώπη, ΗΠΑ, Βατικανό, τα αποτελέσματα της Αναγέννησης και ο Διαφωτισμός αν στις 7 Οκτωβρίου 1571, εδώ στα μέρη μας, τα πράγματα είχαν πάει αλλιώς. Όλος ο δυτικός πολιτισμός διασώθηκε στο Lepanto σύμφωνα με τον θρύλο της Δύσης. Για να μην πιάσουμε την πλευρά που λέγεται Θερβάντες και γράψουμε άλλα τόσα.
Μήπως λοιπόν να τους θυμίζαμε ότι το σημερινό Lepanto αξίζει να το επισκεφτεί κάποιος, ότι είναι αρκετά ελκυστικό από άποψη τοπίου, έχει αξιοπρεπείς έως μοναδικές παραλίες, βρίσκεται σε απόσταση μιας νύχτας με το καράβι από τη Βενετία ενώ έρχονται και πτήσεις σε κοντινό αεροδρόμιο, ενώ βρίσκεται ανάμεσα σε Δελφούς και Ολυμπία; Πως θα τους το θυμίσουμε όμως;
Αυτά δεν γίνονται σε μια νύχτα. Θέλει χρόνο, πλάνο και κόπο για να καθιερώσεις μια πολιτιστική ταυτότητα. Η αναπαράσταση κάθε φθινόπωρο δεν αρκεί για να ζωντανέψει την ταυτότητα του Lepanto. Πρέπει να υπάρχουν πολιτιστικές δράσεις στη διάρκεια του καλοκαιριού με αναφορά στην ιστορία του Lepanto και με την εξασφάλιση της παρουσίας φορέων από Ευρωπαϊκές πόλεις. Πρέπει να δημιουργηθεί μουσείο Ναυμαχίας σε υφιστάμενο ή νέο κτίριο εντός της πόλης. Πρέπει ηπόλη να φιλοξενεί επιστημονικό ιστορικό συνέδριο κάθε 2 χρόνια με το όνομα Lepanto. Σίγουρα υπάρχουν πολλά ακόμα.
Σύμφωνα με το θεώρημα του Παρρέτο, το 20% του κόπου φέρνει το 80% του αποτελέσματος. Μια καλή -και ανέξοδη- αρχή θα ήταν η αλλαγή της ονομασίας του Δήμου σε “Ναύπακτος-Lepanto”, ώστε να αναδειχθεί η πολιτιστική ταυτότητα έναντι του απλά γεωγραφικού προσδιορισμού “Ναυπακτία” που μας κληροδότησε ο Καλλικράτης και που εν τέλει δεν προσφέρει και τίποτα. Τουλάχιστον έτσι θα άλλαζαν οι πινακίδες στους δρόμους και θα ήξερε ο φίλος μου ο Μεξικάνος μαθηματικός ο Κωνστάντιος ότι βρίσκεται στη Μέκκα των Καθολικών, το Lepanto χωρίς να έχει ανάγκη τις δικές μου -σίγουρα ελλιπείς- ιστορικές γνώσεις.
