Ζήτημα ανεξαρτησίας

Στο εξαιρετικό βιβλίο του δικηγόρου Βασίλη Ασημακόπουλου «Πρώτη φορά Αριστερά» που αναφέρεται στην ιστορία του ΠΑΣΟΚ (του οποίου ο συγγραφέας υπήρξε μέλος), από το 1974 ως το 1990, περιέχεται, μεταξύ άλλων, το κείμενο της ομιλίας του Ανδρέα Παπανδρέου, τον Οκτώβριο του 1985, με το οποίο ο τότε πρωθυπουργός, εξηγούσε στους πολίτες, τους λόγους επιβολής του αποκληθέντος «σταθεροποιητικού προγράμματος».

 Με προφητική ενόραση, ο αείμνηστος ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, επεσήμανε ως κυριότερο κίνδυνο, την παρέμβαση διεθνών οργανισμών, υπονοώντας σαφέστατα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σε περίπτωση που δε λαμβάνονταν μέτρα ελέγχου των δημοσιονομικών της χώρας, που θα οδηγούσε, όπως επισημαινόταν, στην υποθήκευση ή και απώλεια της εθνικής μας ανεξαρτησίας. Δεν είναι της παρούσης ν` αναφερθούμε στα ειδικότερα προβλήματα της οικονομίας, που υποχρέωσαν την τότε κυβέρνηση να λάβει έκτακτα, σκληρά μέτρα, αν και σ` αυτά, όπως το ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο, καθώς και το αντίστοιχο έλλειμμα εξωτερικών συναλλαγών και πληρωμών, που είχαν οδηγήσει σε δραματική μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων, μπορεί κανείς ν` ανιχνεύσει τις αιτίες και της κρίσης του 2009-10.

 Έχει σημασία, όμως, ο τρόπος που επιλέχθηκε από τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, μόλις φανερώθηκε στις πραγματικές, δραματικές του διαστάσεις, κυρίως δε, το τι πρωτίστως, προσπάθησε ν` αποφύγει. Απαντάται έτσι, μέσα από τα ίδια του τα λόγια, το ερώτημα που, ενίοτε με έντεχνα πονηρό τρόπο, διατυπώνεται, σχετικά με το τι θα έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου, αν βρισκόταν στη θέση που βρέθηκε ο γιος του, στην περίοδο 2009-10. Το είπε ο ίδιος, με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, χωρίς ν` αφήνει περιθώριο παρερμηνειών. Επαναλαμβάνουμε δε ότι και τότε (φθινόπωρο 1985) η ελληνική οικονομία είχε βρεθεί σε ανάλογα οριακή κατάσταση, που την είχαν φέρει οι ίδιες ή παρεμφερείς παθογενείς καταστάσεις, που συνοψίζονταν στο ατροφικό-αν μη τι άλλο-παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο. Η σύγκριση είναι καταλυτική, δείχνοντας ότι ο γιος κινήθηκε στον αντίποδα των διδαχών του πατέρα.

 Η υπενθύμιση, όμως, εκείνης της ομιλίας είναι εξόχως διδακτική και για τη συζήτηση που σήμερα διεξάγεται, σχετικά με τη δέουσα επιλογή της χώρας, μετά την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος. Γιατί, πέρα από τις έξωθεν πιέσεις, αλλά και αντικρουόμενες δηλώσεις, εκπλήσσει η «διαθεσιμότητα» εγχώριων κύκλων, για συνέχιση της μνημονιακής εποπτείας, δηλαδή για συνέχιση ή και μονιμοποίηση της εθνικής μας υποδούλωσης. Γιατί άραγε;