Η «Κατεχόμενη πόλη», το δεύτερο μέρος της «Τριλογίας του Τόκιο» του 47άχρονου Ντέιβιντ Πις τα κατάφερε. Με άφησε άναυδη από την πρώτη κιόλας σελίδα, όχι μόνο εξαιτίας της ασυνήθιστης θεματολογίας του, αλλά και λόγω της απολύτως ξεχωριστής αφηγηματικής τεχνικής που υιοθετεί ο συγγραφέας.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Μια κρύα μέρα του Γενάρη του ’48 η έφοδος της αστυνομίας σε ένα υποκατάστημα τράπεζας στο κέντρο του Τόκιο αποκαλύπτει ένα εξωφρενικό σκηνικό. Δώδεκα άνθρωποι, εννέα υπάλληλοι της τράπεζας, η γυναίκα του ενός και τα δύο παιδιά τους, κείτονται νεκροί, δηλητηριασμένοι από άγνωστη ουσία. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι από το ταμείο έχει αφαιρεθεί ένα μεγάλο χρηματικό ποσό.
Ως εδώ καλά, θα πείτε. Ενδιαφέρουσα πλοκή για αστυνομικό, πλην όμως τίποτε το εξαιρετικό. Έλα όμως που μια πιο προσεκτική ματιά αποκαλύπτει την ανησυχητική σύμπνοια που επικρατεί μεταξύ των δυνάμεων κατοχής, του υπόκοσμου και των μελών της εν υπνώσει υπηρεσίας για τη μελέτη και κατασκευή όπλων βιολογικού πολέμου της Ιαπωνίας.
Καθώς οι σελίδες διαδέχονται η μία την άλλη, η αφήγηση αρχίζει να θυμίζει σημειώσεις ιατροδικαστικής έρευνας: παρατηρήσεις, στοιχεία, υποθέσεις και ερωτηματικά κατακλύζουν το νου του αναγνώστη όμως η κλωστή που τα ενώνει παραμένει αόρατη. Ο προβολέας που φωτίζει τον τόπο του εγκλήματος αλλάζει διαρκώς θέση και μαζί με τη δέσμη του φωτός μετατοπίζεται και το κέντρο βάρους της υπόθεσης. Όμως, αυτό που μετράει στην υπόθεση είναι τα σημεία που μένουν πάντα σκοτεινά. Όλα εκείνα που συνάδουν με τις φήμες περί συνενοχής και συγκάλυψης που εξαπλώνονται σαν δηλητηριώδες σύννεφο πάνω από την πόλη.
Η υπόθεση πάνω στην οποία βασίζεται το βιβλίο είναι αληθινή. Η ομαδική δολοφονία των υπαλλήλων της τράπεζας συνέβη όντως και για την υπόθεση καταδικάστηκε σε θάνατο ο ζωγράφος Sadamichi Hirasawa, ο οποίος παρέμεινε στις φυλακές επί 40 χρόνια αφού κανένας δικαστής δεν αναλάμβανε την ευθύνη να διατάξει την εκτέλεσή του λόγω των προφανών αδυναμιών της αστυνομικής έρευνας που οδήγησε στην καταδίκη του.
Ο Ντέιβιντ Πις, από τους καλύτερους Βρετανούς συγγραφείς της νέας γενιάς, έζησε για πολλά χρόνια στο Τόκιο. Ο τρόπος με τον οποίον εξετάζει τα γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν από πολλές δεκαετίες φανερώνει γνώση –του είδους που δεν παρέχεται στις βιβλιοθήκες- και διεισδυτική ματιά –το νυστέρι του μπήγεται στο πυώδες σώμα της μεταπολεμικής Ιαπωνίας αποκαλύπτοντας μια κουλτούρα φόβου και ανελευθερίας που ελάχιστα συνάδει με την εικόνα που προβάλλονταν επί χρόνια του οικονομικού και τεχνολογικού θαύματος.
