Περί ευθανασίας

Αντιλαμβανόμαστε τους λόγους για τους οποίους το υπουργείο Δικαιοσύνης φαίνεται, προς το παρόν τουλάχιστον, να «παγώνει» την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης, για το θέμα της ευθανασίας.

 Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν, μετά τη δημοσιοποίηση της σχετικής απάντησης του υπουργού Δικαιοσύνης, δείχνουν, όχι μόνο προκατάληψη, αλλά και παχυλή άγνοια, περί τίνος πρόκειται. Παρά πολλοί είναι εκείνοι που, στην προσπάθεια αποδόμησης της σχετικής πρωτοβουλίας, συγχέουν την ευθανασία με την αυτοκτονία, ώστε να προσδώσουν και θεολογικά χαρακτηριστικά στη συζήτηση, αφού, ως γνωστόν, η επίσημη Εκκλησία θεωρεί την αυτοκτονία «αμάρτημα». Ανεξάρτητα από το πώς κρίνει κανείς τη στάση της Εκκλησίας, πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Η αυτοκτονία αποτελεί αμιγώς προσωπική επιλογή του αυτόχειρα, που μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα αιτίων και υλοποιείται από τον ίδιο, χωρίς παρεμβολή τρίτων. Αντίθετα, η ευθανασία, συνδέεται αποκλειστικά με την ύπαρξη ασθενειών, εξ εκείνων που χαρακτηρίζονται ανίατες και, όπως αναφέρεται και στα λεξικά, απαιτεί την παρεμβολή ιατρικής βοήθειας , εξ ου και στην επιστημονική ορολογία, γίνεται λόγος για «ιατρική υποβοηθούμενο» θάνατο. Εδώ ακριβώς εντοπίζονται και τα σοβαρά προβλήματα, που δικαιολογούν και το δισταγμό της Πολιτείας, καθώς σε ελάχιστες χώρες της Ευρώπης (Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία) σε πολύ λίγες Πολιτείες της Αμερικής και τον Καναδά, έχει καταστεί επιτρεπτή νομικά κι εκεί υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις. Η αναγκαία παρεμβολή τρίτου και δη επιστήμονα-γιατρού, αφού πρόκειται επί της ουσίας για ιατρική πράξη, προσδιορίζει και τον πολύπλοκο χαρακτήρα του ζητήματος, καθώς η συγκατάθεση του γιατρού, όπως φάνηκε και σε πρόσφατες περιπτώσεις, προσκρούει όχι μόνο στο απαγορευτικό νομικό πλαίσιο, αλλά, πρωτίστως, σε, εν πολλοίς αξεπέραστα, ηθικά διλήμματα. Προφανώς είναι ο γιατρός εκείνος, ως μόνος αρμόδιος, να διαγνώσει τη σοβαρότητα της κατάστασης, την απουσία οποιασδήποτε προοπτικής ανάκαμψης και το αναπότρεπτο της πορείας προς το τέλος. Είναι δε ο ασθενής που, αφού έχει ενημερωθεί πλήρως για την κατάσταση του, εκείνος που θα πρέπει να λάβει την τελική απόφαση, ασκώντας το δικαίωμα στο «ευ ζην» για να θυμηθούμε και τους αρχαίους προγόνους μας. Ακόμη κι έτσι, όμως, δεν είναι καθόλου εύκολο για έναν τρίτο, εν προκειμένω ένα γιατρό, να λάβει μια απόφαση, να προκαλέσει, για χρησιμοποιήσουμε τον ορισμό του καθηγητή Γιώργου Μπαμπινιώτη, την αφαίρεση της ζωής ενός άλλου, έστω και υπ` αυτές τις συνθήκες, κινούμενος στα όρια του όρκου του.

ΛΕΥΤ. ΚΑΝΑΣ