Σκληρές διαβουλεύσεις με τα Τίρανα

Αναβλήθηκε η προγραμματισμένη επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Αλβανία καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο πλευρές, κυρίως η αλβανική, δεν ήταν έτοιμες να ξεκινήσουν την τελική φάση των διαπραγματεύσεων για την επίλυση διμερών προβλημάτων. Την περασμένη εβδομάδα και μετά από μια περίοδο έντασης στο εσωτερικό της Αλβανίας, ο πρόεδρος Ιλίρ Μέτα έδωσε την εξουσιοδότηση στην κυβέρνηση για να διαπραγματευθεί και να υπογράψει συμφωνία με την Ελλάδα. Οι πρωθυπουργοί Αλέξης Τσίπρας και Έντι Ράμα είχαν συμφωνήσει κατά την συνάντησή τους στο Νταβός να δώσουν πανηγυρικό τόνο στη συμφωνία και να συναντηθούν στην Αλβανία τις ημέρες του Πάσχα.

Στο υπουργείο Εξωτερικών είχε αναπτυχθεί έντονος σκεπτικισμός για την σκοπιμότητα και κυρίως την χρησιμότητα αυτής της επίσκεψης καθώς ο Ράμα θα ήθελε να την χρησιμοποιήσει για εσωτερικούς λόγους και η αναβολή της επίσκεψης προκάλεσε κάποια ανακούφιση σε έμπειρους διπλωμάτες. Οι διαπραγματεύσεις, πιθανότατα θα συνεχιστούν μετά το Πάσχα και περιλαμβάνουν μειονοτικά θέματα, την εκ νέου οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών σε αντικατάσταση της συμφωνίας του 2009, την άρση της εμπολέμου καταστάσεως κλπ.

Ως προς τις διαπραγματεύσεις για τις θαλάσσιες ζώνες, τα Τίρανα επιμένουν ότι η Αλβανία αδικήθηκε με την συμφωνία του 2009 και με το πρόσχημα ότι υπάρχουν τεχνικά προβλήματα επαναδιαπραγματεύεται την συμφωνία. Νέες ρυθμίσεις ως προς το εύρος της ελληνικής ΑΟΖ φαίνεται ότι θα υπάρξουν μεταξύ Κέρκυρας και Αγίων Σαράντα. Ως προς τα μειονοτικά θέματα, προβλέπεται η κατάργηση των μειονοτικών ζωνών που υπήρχαν από την εποχή Χότζα, περιορίζοντας τα δικαιώματα των Ελλήνων της Χειμάρρας κατά κύριο λόγο. Με την συμφωνία οι Έλληνες της Αλβανίας, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας θα έχουν τα ίδια δικαιώματα.

Στην περίπτωση αυτή όμως επί της ουσίας πρόκειται για εφαρμογή προβλέψεων του διεθνούς δικαίου και όχι χειρονομία καλής θελήσεως της Αλβανίας, εν πάση περιπτώσει θα είναι μια θετική εξέλιξη.

Η συμφωνία, αν τελικά οι διαπραγματεύσεις ευοδωθούν, θα πρέπει να εγκριθεί από το κοινοβούλιο και τον Ιούνιο η κυβέρνηση να συναινέσει στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων Αλβανίας –ΕΕ. Το αρνητικό είναι ότι τόσο με την ΠΓΔΜ, όσο και με την Αλβανία οι συνομιλίες θα καταλήξουν, αν καταλήξουν λίγο πριν την λήψη αποφάσεων από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και η Αθήνα θα βρεθεί υπό πρόσθετη πίεση.

Υπό πραγματική πίεση όμως βρίσκονται τόσο η Αλβανία όσο και τα Σκόπια.

Ήδη έχουν διατυπωθεί σοβαρές ενστάσεις και για την απουσία ανταλλαγμάτων για την άρση της εμπολέμου και για την συμφωνία για την ΑΟΖ. Ρητές αναφορές αποκήρυξης του λεγόμενου «τσάμικου» θα ήταν θετική εξέλιξη.