Στην άλλη όχθη

Μετά την επεισοδιακή παραίτηση του, από τη θέση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, στα τέλη του 1987, μετά τη μονομερή κατάργηση του «σταθεροποιητικού προγράμματος», από τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο Κώστας Σημίτης πέρασε, στην ουσία, στην «απέναντι όχθη».

Κι αν μεν στην περίοδο του Χέρφιλντ, το γενικότερο κλίμα αποσύνθεσης, που προκάλεσε η σοβαρή περιπέτεια υγείας, του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και η δική του μειωμένη εσωκομματική επιρροή, που δεν του επέτρεπε να καταστεί υπολογίσιμος πόλος, στο παιχνίδι διαδοχής, που προς στιγμήν φάνηκε να τίθεται σε κίνηση, στην πορεία η πορεία απόκλισης κατέστη πολύ πιο εμφανής.

Ή αρχή έγινε με τη θύελλα που προκάλεσε η αποκάλυψη του σκανδάλου της Τράπεζας Κρήτης, όταν ο Κώστας Σημίτης, κόντρα στο κλίμα συσπείρωσης που δημιουργήθηκε, τουλάχιστον μετά τη συγκρότηση της κυβέρνησης Τζαννετάκη, από τον ετερόκλητο συνασπισμό ΝΔ και του τότε Συνασπισμού, που οδήγησε στην παραπομπή, στο Ειδικό Δικαστήριο, του ίδιου του Ανδρέα Παπανδρέου-μαζί με άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ-ο Κώστας Σημίτης αποτέλεσε την αξιοσημείωτη εξαίρεση, στο ρόλο του «επιτήδειου ουδέτερου». Είχε μάθει άλλωστε την «τέχνη», από την εσωκομματική κρίση του 1975, όπως αναπτύξαμε σε προηγούμενο φύλλο.

Οσοι είχαν παρακολουθήσει τις εξελίξεις και την ακροαματική διαδικασία στο Ειδικό Δικαστήριο, γνωρίζουν και έχουν καταγράψει την επιδεικτική απουσία του μετέπειτα προέδρου του ΠΑΣΟΚ, από οποιαδήποτε κίνηση συμπαράστασης στο διωκόμενο ηγέτη και τη συκοφαντούμενη παράταξη. Με τα χίλια ζόρια προσήλθε για λίγο, την ημέρα που συζητούνταν η αίτηση ανάκλησης, της αποβολής του Δημήτρη Τσοβόλα, από την αίθουσα του Ειδικού Δικαστηρίου, στο κτίριο του Αρείου Πάγου.

Όπως μάλιστα θύμισε πρόσφατα, ο πρώην υπουργός Οικονομικών, σε τηλεοπτική του συνέντευξη στο KONTRA, στην εκπομπή του Αιμίλιου Λιάτσου, ο κος. Σημίτης ήταν εκείνος που δήλωνε, αποδεχόμενος τη ρητορική των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης, πως θα έπρεπε να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι για το σκάνδαλο, όσο ψηλά κι αν βρίσκονται. Και ο νοών νοείτω. Είναι ο ίδιος που τώρα επιζητεί ασυλία, μόνο για τον εαυτό του, χωρίς να διστάσει να προκαλεί αντιπερισπασμούς, που εμπλέκουν ως και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Στο ρόλο του αυτόνομου εσωκομματικού πόλου, ανέδειξε τον εαυτό του, ο Κώστας Σημίτης και στη διάρκεια του προσυνεδριακού διαλόγου, ενόψει του δεύτερου Συνεδρίου του Κινήματος, το φθινόπωρο του 1990. Κατέστη μάλιστα, τότε, για πρώτη φορά, με τέτοια έμφαση και ενάργεια, η διαφοροποίηση του, από συστατικά γνωρίσματα της φυσιογνωμίας του Κινήματος, όπως ο πατριωτικός του χαρακτήρας και η ιδιαίτερη ευαισθησία για τα εθνικά μας θέματα.

Η «κοσμοπολίτικη» αντίληψη που εξέφρασε ο κος. Σημίτης, όπως και άλλοτε αναφέραμε, προκάλεσε την έκρηξη ακόμη και του συνήθως μετριοπαθούς και ισορροπιστή, αείμνηστου Γιώργου Γεννηματά. Ηταν, όμως, μόνο η αρχή, καθώς άτυπα είχε ξεκινήσει ο αγώνας για τη διαδοχή, καθώς όλοι γνώριζαν πως η υγεία του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ ήταν εξαιρετικά εύθραυστη, σχεδόν οριακή, όπως αποδείχθηκε και στη συνέχεια.

Ένα είδος «πρόβας τζενεράλε» ήταν η σύγκρουση στο «Πεντελικό», στη Σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής, που ακολούθησε το Συνέδριο, στη διαδικασία εκλογής, στη νεοσύστατη θέση του γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής. Τότε που ένας, μάλλον ετερόκλητος συνασπισμός προσωπικοτήτων, από τον Κώστα Λαλιώτη ως τη Μελίνα Μερκούρη, αμφισβήτησε ευθέως το ηγετικό «ιμπέριουμ» του Ανδρέα Παπανδρέου.