Τσίπρας όπως Βενιζέλος

Της Ελένης Τσερεζόλε

Το ταξίδι του πρωθυπουργού σε Άγκυρα και Κωνσταντινούπολη αποτελεί σημείο καμπής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ό,τι κι αν σκαρφιστούν οι περισπούδαστοι «αναλυτές» και καθηγητάδες που έχουν ήδη κλείσει υποψηφιότητες στις βουλευτικές εκλογές, τα γεγονότα μιλάνε από μόνα τους. Μπορεί οι δύο ισχυροί άνδρες Ελλάδας και Τουρκίας να μην υπέγραψαν κάποια επίσημη συμφωνία ωστόσο το κλίμα ήταν φανερά βελτιωμένο από την τελευταία επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα ενώ ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε πολύ πιο μετριοπαθής (π.χ. για τη Λωζάνη) σε σχέση με την τελευταία του επίσκεψη στη χώρα μας. Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέδειξε, όπως τόνισε στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ερντογάν, όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με το νέο ρόλο της Θεσσαλονίκης (σύνδεσή της με τη Σμύρνη και με την Κωνσταντινούπολη), με το Κυπριακό (οι δύο συμφώνησαν στην επίλυση στη βάση ισότητας για τους πολίτες των δύο κοινοτήτων του νησιού), με τους οικονομικούς και ενεργειακούς δρόμους στα Βαλκάνια και την Νοτιο-ανατολική Μεσόγειο, την αποκλιμάκωση στο Αιγαίο, την αντιμετώπιση του προσφυγικού… Μια επίσκεψη που θυμίζει εκείνες τις σελίδες που έγραψε στην εξωτερική πολιτική της χώρας ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με την προσέγγισή του με την Τουρκία τη δεκαετία του 1930. 
Με ρεαλισμό και αποφασιστικότητα ο Έλληνας πρωθυπουργός επιχειρεί να βάλει σε νέα τροχιά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, στο πλαίσιο μιας πραγματικά εξωστρεφούς, πολυεπίπεδης, φιλειρηνικής εξωτερικής πολιτικής.

Μια εξωτερική πολιτική που τολμάει να «ταράξει τα νερά», να επιχειρήσει να αλλάξει το status quo, μακριά από κινήσεις εντυπωσιασμού ή πατριδοκαπηλίας.

Η ιστορική επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Αγία Σοφία και τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης (για πρώτη φορά την επισκέφθηκε έλληνας πρωθυπουργός, μετά από τον Βενιζέλο το 1933), απέδειξε ότι τολμάει να πάει κόντρα στα ταμπού, δείχνοντας στόφα ηγέτη ανάλογη με εκείνη του Ελ. Βενιζέλου – του «Βελζεβούλη», όπως τον είχαν χαρακτηρίσει οι βασιλόφρονες αντίπαλοί του. Την ίδια σφοδρή κριτική αντιμετωπίζει σήμερα και ο Αλέξης Τσίπρας, από την Αξιωματική Αντιπολίτευση αλλά και όλους εκείνους που έχουν το ανάθεμα και την καταγγελία για… εθνική προδοσία ως δεύτερη φύση.

 Ωστόσο, η ιστορία διδάσκει άλλα. Ο έμπειρος διπλωμάτης που σφράγισε τη διπλωματική παρουσία της χώρας, ο Βύρων Θεοδωρόπουλος είχε πει ότι υπάρχουν τρεις τρόποι να σκεφτόμαστε την Τουρκία: «Πρώτον, είμαι δυστυχής που έχω την Τουρκία ως γείτονα. Δεύτερον, έχω την Τουρκία ως γείτονα. Τρίτον, είμαι ευτυχής που έχω την Τουρκία ως γείτονα. Στόχος μας, έλεγε, είναι η δεύτερη κατάσταση». Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Τη δεύτερη.