Δυναμικά στα Βαλκάνια μπαίνει ο Τραμπ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραµπ, άνοιξε νέα σελίδα στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Μέχρι πρόσφατα, υπήρξε αποστασιοποίηση του ιδίου από τις εξελίξεις στη βαλκανική χερσόνησο και αυτή εκφραζόταν µε κατά καιρούς δηλώσεις αδιαφορίας για την περιοχή. Ουσιαστικά είχε δοθεί η εικόνα ότι η Ουάσιγκτον επί των ηµερών Τραµπ, θα είχε περισσότερο τον ρόλο του παρατηρητή στα Βαλκάνια και όχι αυτόν που µας είχε συνηθίσει ως τώρα. Ωστόσο, το τελευταίο διάστηµα αυτή η εικόνα έχει αλλάξει κατά πολύ, γεγονός που το αποδεικνύουν οι τρέχουσες εξελίξεις. Μόλις χθες, ο αµερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραµπ σε συγχαρητήριο µήνυµα που απηύθυνε στον οµόλογό του της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ µε την ευκαιρία της Ηµέρας Ανεξαρτησίας που εορτάζεται στα Σκόπια στις 8 Σεπτεµβρίου, χαρακτήρισε ως “ιστορική” τη συµφωνία των Πρεσπών! Επισήµανε πως η ΠΓΔΜ «έχει πολλά για τα οποία µπορεί να είναι υπερήφανη φέτος» και αναφέρει την «ιστορική Συµφωνία των Πρεσπών που επιλύει το µακροχρόνιο ζήτηµα της ονοµασίας µε την Ελλάδα» και παράλληλα «ανοίγει τον δρόµο» για τη συµµετοχή της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ντόναλντ Τραµπ τονίζει ακόµη στο µήνυµά του πως η Συµφωνία των Πρεσπών και η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ «θα ενισχύσουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευηµερία σ’ ολόκληρη την περιοχή». Είναι η πρώτη φορά που ο Τραµπ προβαίνει σε τέτοιου είδους δηλώσεις και αυτό είναι από µόνο του σοβαρό στοιχείο.

Όµως, η δήλωση του Αµερικανού προέδρου δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Ήταν το επιστέγασµα, µιας σειράς υπόγειων παρεµβάσεων και παρασκηνιακών διαβουλεύσεων αµερικανών αξιωµατούχων που ασχολούνται εκ του σύνεγγυς µε τα Βαλκάνια. Αυτό υποδηλώνει ότι όλο η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ όλο και περισσότερο γίνεται δραστήρια στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Δε πρέπει να µας διαφεύγει της προσοχής ότι οι ΗΠΑ ήταν ανέκαθεν ένας βασικός παράγοντας που συνδιαµόρφωνε αν δεν τις διαµόρφωναν οι ίδιες, τις εν γένει κοινωνικοπολιτικές καταστάσεις στα Βαλκάνια. Είτε δια της διπλωµατική είτε δια της δυναµικής οδού. Αυτό όµως που κάνει τη διαφορά στην τρέχουσα χρονική συγκυρία, είναι το γεγονός ότι, υπάρχει προσωπικό ενδιαφέρον πλέον από τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραµπ για τα Βαλκάνια. Και αυτό µαρτυρά η αποστολή στην περιοχή στενού συνεργάτη του αµερικανού προέδρου. Πρόκειται για τον γερουσιαστή Ρον Τζόνσον, ο οποίος αρχικά µεταβαίνει στο Βελιγράδι, κατόπιν στην Πρίστινα (πρόκειται για το µείζον ζήτηµα της ανταλλαγής εδαφών (Βόρειο Κοσσυφοπέδιο και κοιλάδα του Πρέσεβο). Κατόπιν ο προεδρικός απεσταλµένος µεταβαίνει στο Σαράγεβο (υπάρχει και εκεί ζήτηµα ανταλλαγής εδαφών), στη συνέχεια ττα Σκόπια και την Αθήνα, για το γνωστό σκοπιανό ζήτηµα. Τι σηµαίνει αυτή η αιφνίδια επίσκεψη του αµερικανού αξιωµατούχου; Είναι κάτι παραπάνω από προφανές λοιπόν ότι ο Λευκός Οίκος στοχεύει στις περιοχές όπου θέλει τώρα να ενεργοποιήσει τη διπλωµατία του και την εξουσία της πολιτικής επιρροής, για την επίτευξη λύσης αν είναι δυνατόν, όλων των εκκρεµών ζητηµάτων στα Βαλκάνια, τα οποία είναι ζωτικής σηµασίας. Και είναι ξεκάθαρο ότι αν η Ουάσιγκτον δεν αποφάσιζε αυτή την σοβαρή παρέµβαση και σε τέτοιο επίπεδο, ήταν µαθηµατικά βέβαιο, ότι το παιχνίδι θα ανήκε στο Βερολίνο από την πλευρά των δυτικών. Ο γερουσιαστή Ρον Τζόνσον, είναι ένας πολιτικός (έµπιστος του Ντόναλντ Τραµπ) που γνωρίζει πολύ καλά όχι µόνο τις απόψεις και τα σχέδια που σχετίζονται µε την εξωτερική πολιτική των Ηνωµένων Πολιτειών, αλλά και τις δοµές ασφαλείας της Αµερικής, γεγονός καίριο για την τρέχουσα συγκυρία. Όλα λοιπόν, συνηγορούν ότι ο Ντόναλντ Τραµπ µπαίνει στο παιχνίδι των Βαλκανίων δυναµικά.

Απόστολος Ρόσσιος