Τελικά Ποιος Έχει Ευθύνη Για τα Αυθαίρετα;

Χρήστος Η. Χαλαζιάς

Με το ρυθμό που καίγονται τα δάση μας – που συνιστούν την αρχαιότερη και πλουσιότερη πηγή ζωής του πλανήτη – θα έχουν εξαφανιστεί τα επόμενα χρόνια. Η γενιά μας , ίσως θα έχει παραστεί μάρτυρας στη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή των τελευταίων χρόνων. Το βιολογικό αυτό ολοκαύτωμα , που εξελίσσεται κάτω από τα μάτια μας, θα μεταβάλει ανεπανόρθωτα το πολύπλοκο ιστό της ζωής του πλανήτη. Βραχυπρόθεσμα, απειλεί τη ζωή χιλιάδων πολιτών στη χώρα μας και πάνω από ένα δισεκατομμύριο στον πλανήτη, θα βρεθούν χωρίς νερό, σε άγονη κατεστραμμένη γη. Μακροπρόθεσμα θα μεταβάλει το κλίμα του πλανήτη – και την ιστορία του. Οι ολέθριες συνέπειες που θα έχει για την ανθρωπότητα ο θάνατος των δασών, μόνο με τις συνέπειες ενός πυρηνικού πολέμου μπορούν να συγκριθούν.

Για τη χώρα μας θα πρέπει να σημειωθεί ότι από την μεταπολεμική περίοδο, η χαλαρή στάση της εξουσίας πάνω, στην προστασία των δασών και της αυθαίρετης  δόμησης, προκειμένου να βρουν στέγη οι πολίτες που εγκατέλειπαν την ύπαιθρο για μια καλύτερη ζωή στην Αθήνα (Αττική) και στη συνέχεια η πολιτεία να αναμιχτεί σε μια σειρά αντιφατικών ενεργειών (νόμων) πότε την απαγόρευση και πότε την νομιμοποίηση κάτι που δεν εφαρμοζόταν, όχι για λόγους επίλυσης αλλά για να μη θιγεί η εισπρακτική – ψηφοθηρική μηχανή, και τέλος για να ικανοποιεί ατομικά μικροσυμφέροντα της κοινωνικής ελίτ.

Βεβαίως, είναι εύκολο εμείς που αποτελούμε την κοινωνική συνοχή να επιρρίπτουμε όλες τις ευθύνες στην πολιτεία. Θα πρέπει να αναλογιστούμε και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Όχι μόνο διότι εμείς τους εκλέξαμε, διαχρονικά να μας εκπροσωπούν, αλλά και διότι όταν ανέλαβαν οι εκπρόσωποι μας, να βάλουν τάξη και να σταματήσει η άναρχη οικοδόμηση τους στείλαμε στο σπίτι τους.

Έτσι φθάσαμε στην έννοια που αποκαλούμε πολιτικό κόστος που χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση.

Κάθε πολεοδομική ή ρυμοτομική επέμβαση σε ένα συγκεκριμένο σημείο της πόλης δημιουργεί δυο κατηγορίες πολιτών ( κατοίκων – δημοτών). Εκείνους οι οποίοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θίγονται από την εξαγγελία παρεμβάσεων με συνέπεια να είμαστε εναντίον και στους υπολοίπους. Στους υπολοίπους περιλαμβάνονται οι λίγοι εκείνοι που μπορεί να έχουν ωφέλεια και η πλειοψηφία που η ωφέλεια είναι είτε έμμεση είτε όχι απτά αισθητή, αλλά χάριν των οποίων υποτίθεται ότι έχει αποφασιστεί η επέμβαση.

Πρέπει εδώ να δεχθούμε ότι η εκάστοτε εξουσία θέλει να πραγματοποιήσει την παρέμβαση και το κοινωνικό σύνολο και όχι κάποιας ομάδας που ενδεχομένως να οφείλεται. 

Αυτό που συνήθως συμβαίνει στην πράξη, είναι εκείνοι που θίγονται άμεσα να κινητοποιούνται δυναμικά εναντίον του έργου και να επιβάλουν την άποψη τους, στην εκάστοτε πολιτική εξουσία ματαιώνοντας τους σχεδιασμούς επέμβασης ή αλλοιώνοντας τον αρχικό νόμο με διάφορες νυχτερινές τροπολογίες σε τέτοιο βαθμό που αντί να έχουμε την απαγόρευση αυθαίρετης οικοδόμησης να χάνεται στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Το αποτέλεσμα να συνεχίζεται η αυθαιρεσία για την οποία διαμαρτύρονται μόνο οι θιγόμενοι και η πλειοψηφία να αδιαφορεί για την προκείμενη καταστροφή.

Από την πλευρά τους οι διάφορες πολιτικές ηγεσίες έχουν συνειδητοποιήσει το γεγονός ότι ενώ είναι βέβαιο ότι αποφασίζεται μια επέμβαση θα χαθούν οι ψήφοι των λίγων θιγόμενων, ταυτόχρονα είναι αμφίβολο εάν πραγματοποιούνταν το έργο θα προσελκύσουν ψήφους από την πλειοψηφία των αδιαφορούντων πολιτών. Η συνειδητοποίηση της αλήθειας αυτής οδηγεί συχνά τους αντιπολιτευόμενους στη μεθοδευμένη διέγερση της θιγόμενης μειοψηφίας με διπλό στόχο αφενός να κερδηθούν οι ψήφοι και αφετέρου να παρεμποδιστεί ή να ματαιωθεί το δημιουργικό έργο κατά της αυθαιρεσίας της εκάστοτε εξουσίας.