Έτσι Άρχισε το Σκοπιανό

Το θέμα  του ονόματος  των Σκοπίων μετά από 25 χρόνια ήρθε  έντονα στο προσκήνιο και ίσως θα πρέπει να θυμηθούμε  ορισμένες αλήθειες.

Γράφει ο Χρήστος Η. Χαλαζιάς.

Η συζήτηση  περί του ονόματος  της Πρώην Γιουγκοσλαβικής  Δημοκρατίας  της Μακεδονίας φέρνει και πάλι  στο προσκήνιο ένα  ζήτημα πολιτικής  ταυτοτήτων που την απασχολεί  πολλές δεκαετίες.

Ποια  είναι η ιστορία, όμως του «Μακεδονικού»; Στο λυκόφως  του  19^ου αιώνα  ο σερβικός επεκτατισμός  με πρωταγωνιστικό ρόλο του Εθνικού Συλλόγου «Άγιος Σάββας» του Βελιγραδίου, θέλοντας να βρει  έδαφος ν’ απλωθεί στο νότο και να ελέγχει  τις περιοχές Καστοριά Κορυτσά Μοναστήρι, Θεσσαλονίκη.  Το σχέδιο  της σερβικής επεκτατικής πολιτικής οξύνθηκε  το 1887.  Το πρώτο βήμα ήταν να διορίσει  δασκάλους και κληρικούς  που να δίδασκουν την σλαβική γλώσσα. Εννέα χρόνια αργότερα ο βασιλιάς της Σερβίας Αλέξανδρος ο Α΄ βάζει τον  ακρογωνιαίο λίθο της στερέωσης  του Σερβικού Κομιτάτου  Μακεδονίας, δίνοντας 4.000.000 χρυσά φράγκα για τα πρώτα έξοδα του συλλόγου.  Η κίνηση  αυτή του Αλεξάνδρου, την  υιοθέτησαν  αρκετοί Σλάβοι. Ένας από αυτούς ήταν και ο Πατριάρχης  Άνθιμος ο Ζ΄ που το 1885 επέτρεψε να διδάσκεται  στα ελληνικά σχολεία της Μακεδονίας  η σλαβική  γλώσσα και η λειτουργία στις  εκκλησίες της Θεσσαλονίκης, Έδεσσας, Βέροιας, και Πελαγωνίας.

Τον Αύγουστο του 1944 ο  Στρατάρχης Γιόσιπ Μπροζ  Τίτο  για γεωπολιτικούς λόγους αναγγέλλει  τη δημιουργία  της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας με στόχο να αποδυναμώσει  τη Σερβία, αποσπώντας την,  να διατηρήσει στο έδαφος αυτό τους Βουλγάρους Σκοπιανούς και σταδιακά να προχωρήσει στη δημιουργία εξόδου στο Αιγαίο.

Στη διάρκεια  του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου  ο Τίτο  επεξεργαζόταν το σχέδιο  της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας , εμπνευσμένος  από μια ιδέα του 1926 που είχε  υιοθετήσει  η Κομιντέρν, αλλά  ερμηνεύοντας την, με τον δικό του τρόπο. Ο Τίτο  αποφάσισε  να αντιμετωπίσει τους Σλάβους  του Νότου ως ένα  ξεχωριστώ έθνος και να μετατρέψει την περιοχή ως βάση των σχεδίων του για έξοδο της Γιουγκοσλαβικής  Ομοσπονδίας  στο Αιγαίο.

Η ρήξη του, με το Καθεστώς του Στάλιν αναγκάστηκε να ακύρωση το σχέδιο του, για την προσάρτηση  της ελληνικής Μακεδονίας.  Η αντίδραση της Δύσης στα σχέδια αυτά του Τίτο, ήταν η απάντησε του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών  με ειδική οδηγία ( 868614/26-12-194) προς τους πρεσβευτές που ανέφερε  ότι: «Οι ισχυρισμοί αυτοί  δεν εκπροσωπούν ούτε εθνική, ούτε πολιτική πραγματικότητα και στόχο έχουν  την απόσπαση τμήματος της Ελλάδας (της Μακεδονίας που κατοικείται από Έλληνες)». Ο Τίτο ποτέ δεν εγκατέλειψε το σχέδιο του αυτό, γιατί η εμπειρία του  τον είχε διδάξει, ότι όσον  αφορά τη διεθνή πολιτική, δεν  υπάρχει ποτέ τίποτα  το απολύτως οριστικό. Κάτι που σήμερα μοιάζει αδύνατο, μπορεί κάλλιστα αύριο να γίνει πραγματοποιήσιμο.

Έτσι προσανατολίσθηκε, σε λύση, που  συνδύαζε  δυο διαφορετικές, αλλά συμπληρωματικές  τάσεις.  Μια ρεαλιστική τάση  συναινετική κατευναστική σε ομοσπονδιακό επίπεδο, που συμβαδίζει  με την επεκτατική πολιτική  και η δεύτερη  διατηρώντας τις πολιτικές ευκαιρίες  του μέλλοντος.

Η σημερινή Διπλωματία θα πρέπει να ξεφύγει από τις παλαιότερες ιδεοληψίες τύπου «γυφτοσκοπιανοί κ.α» και να επισημάνει στην κυβέρνηση του Ζάεφ ότι: τα μόνα ασφαλή σύνορα της χώρας τους, είναι αυτά που έχει με την Ελλάδα. Η γειτνίαση της χώρας τους με την Αλβανία, τη Βουλγαρία και την Γιουγκοσλαβία αποτελεί πηγή  κινδύνου για αυτούς. Συνεπώς η εξωτερική  πολιτική των Σκοπίων  ωθείται  προς την σύσφιξη  των σχέσεων με την Ελλάδα.