Οι ακραίες δίαιτες αδυνατίσματος βασίζονται είτε στον αποκλεισμό κάποιας ομάδας τροφίμων, είτε σε υποκατάστατα γεύματος
Στις παρέες όσων ασχολούνται πιο έντονα με το ζήτημα της εμφάνισης και του σωματικού βάρους, υπάρχει συνήθως ένα άτομο που αναφέρει κάποια καινούρια δίαιτα αστραπή που κυκλοφόρησε στο ίντερνετ και με την οποία έχασε αρκετά κιλά ο τάδε ηθοποιός του Hollywood ή η τάδε τραγουδίστρια. Δίαιτες quick fix, οι οποίες υπόσχονται άμεση και μεγάλη απώλεια βάρους σε λίγες ημέρες, καθώς και διατήρηση του χαμένου βάρους! Βέβαια αναλογιστείτε, πως αν όντως με κάποια από αυτές τις δίαιτες μπορούσε κάποιος να μειώσει τόσο εύκολα και γρήγορα το βάρος του, και να το διατηρήσει, δε θα έβγαινε κάποια καινούρια, και πιο αυστηρή ίσως, δίαιτα να δώσει τις αντίστοιχες υποσχέσεις.
Οι δίαιτες αυτές, δεν έχουν την υποστήριξη της επιστημονικής κοινότητας ή των επιστημονικών εταιρειών (όπως η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία και η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία), καθώς δεν αποτελούν ισορροπημένα προγράμματα διατροφής, με βάση τις ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, αρκετές από αυτές έχουν θεωρηθεί επικίνδυνες για την υγεία, καθώς μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και νεφρική ανεπάρκεια ή θάνατο από καρδιακό επεισόδιο. Η αποτελεσματικότερη απώλεια σωματικού βάρους, είναι αυτή η οποία γίνεται με τη βοήθεια του διαιτολόγου, συνδυάζει την ισορροπημένη διατροφή με τη φυσική δραστηριότητα και γίνεται με ρυθμό απώλειας μέχρι 1% του σωματικού βάρους την εβδομάδα.
Οι ακραίες δίαιτες αδυνατίσματος βασίζονται είτε στον αποκλεισμό κάποιας ομάδας τροφίμων, είτε σε υποκατάστατα γεύματος, είτε αποκλειστικά και μόνο σε κατανάλωση υγρών». Ποιές είναι οι πιο γνωστές ακραίες δίαιτες;
Atkins: Υπόσχεται απώλεια 7κιλών σε 2 εβδομάδες, με περιορισμό των υδατανθρακούχων τροφίμων (φρούτα, λαχανικά, αμυλούχα, όσπρια και γαλακτοκομικά) και καθημερινή κατανάλωση τροφίμων ζωϊκής προέλευσης με αυξημένα λιπαρά. Τόσο η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, όσο και η Αμερικανική Αντικαρκινική εταιρεία, είναι αντίθετες με τη δίαιτα αυτή, όσο και με τις χημικές δίαιτες γενικότερα, καθώς αποκλείει απαραίτητες ομάδες τροφίμων για την υγεία του οργανισμού, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών, οι υδατάνθρακες αποτελούν τη βάση της καθημερινής μας διατροφής (50-60% της ημερήσιας πρόσληψης τροφής) και στις περιπτώσεις των χημικών διαιτών, αυτό το ποσοστό εξαφανίζεται από την καθημερινότητα του διαιτώμενου. Μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκληθούν είναι νεφρική ανεπάρκεια, δυσκοιλιότητα, αύξηση τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης, οστεοπόρωση και καρκίνος του παχέος εντέρου. Επιπρόσθετα, οι υδατάνθρακες αποτελούν την άμεση πηγή ενέργειας για τον οργανισμό μας. Όταν λείπουν από τη διατροφή, το σώμα αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει το λίπος, το οποίο παράγει κετονικά σώματα. Αυτό οδηγεί σε κετοξέωση, μία κατάσταση η οποία δημιουργεί καρδιαγγειακές επιπλοκές, ακόμη και θάνατο.
Dukan: Υπόσχεται απώλεια 4-5 κιλών την εβδομάδα. Μπορεί να καταναλώσει το άτομο όση ποσότητα θέλει από τα τρόφιμα που βρίσκονται στην ειδική λίστα, να πίνει πολύ νερό και να περπατάει 20 λεπτά την ημέρα. Βασίζεται και αυτή η δίαιτα στην πρόσληψη πρωτεϊνών και λιπαρών (χημική δίαιτα), καθώς από τις ομάδες τροφίμων που περιέχουν υδατάνθρακες, επιτρέπεται μόνο μία κουταλιά της σούπας βρώμη, στα πρώτα στάδια της δίαιτας και μετέπειτα σταδιακά προστίθενται και κάποια λαχανικά. Η απώλεια οφείλεται στο ότι η δίαιτα είναι αρκετά υποθερμιδική. Είναι όμως ιδιαίτερα ελλειπής σε θρεπτικά συστατικά και η απώλεια βάρους είναι πρόσκαιρη, καθώς δε μπορεί να τηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο, είναι ότι η απότομη απώλεια βάρους μέσω αυτών των διαιτών, οδηγεί σε μεγάλη απώλεια νερού και μυϊκού ιστού. Όταν ο διαιτώμενος αρχίσει να τρώει κανονικά, η επαναπρόσληψη κιλών θα οφείλεται σε πρόσληψη λίπους. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, ότι τελικά μετά από κάθε προσπάθεια απώλειας βάρους με δίαιτες αστραπή, το σωματικό σας λίπος όλο και θα αυξάνεται.
Δίαιτα ζώνης: Αυτή η δίαιτα προτείνει τη μείωση του σωματικού βάρους μέσω της ρύθμισης των ορμονών που το επηρεάζουν. Βασίζεται σε συχνά γεύματα που περιέχουν 40% υδατάνθρακες, 30% πρωτεΐνες και 30% λιπαρά. Είναι αρκετά αυστηρή δίαιτα και δε μπορεί να τηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, δεν μπορεί να υποστηριχθεί επιστημονικά, καθώς για την απώλεια του σωματικού βάρους, σημασία έχουν οι θερμίδες και όχι οι ορμόνες.
Δίαιτα ελεύθερη γλουτένης (Gluten free): Μπορεί να χαρακτηριστεί ως η νέα μόδα στο αδυνάτισμα και τη διατροφή. Η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης χρησιμοποιείται για τη σίτιση ατόμων που πάσχουν από τη νόσο κοιλιοκάκη, η οποία οφείλεται σε δυσανεξία στη γλουτένη και αποτελεί μία ιατρική πάθηση. Η γλουτένη περιέχεται σε όλα τα αμυλούχα τρόφιμα και δημητριακά, εκτός από το καλαμπόκι και το ρύζι (ψωμί, κριτσίνια, κουλούρια, ζυμαρικά, δημητριακά πρωϊνού, μπισκότα κ.ά.). Η επιστημονική κοινότητα ρητά δηλώνει πως η διατροφή αυτή πρέπει να ακολουθείται μόνο από τους πάσχοντες από κοιλιοκάκη (1% του πληθυσμού) και ότι η μείωση του σωματικού βάρους σχετίζεται με τις θερμίδες και όχι λόγω αποκλεισμού μίας απαραίτητης κατηγορίας τροφίμων από τη διατροφή (1/3 της καθημερινής μας διατροφής αποτελείται από αμυλούχα τρόφιμα!). Επιπλέον, εμποδίζει την ανίχνευση πραγματικών περιστατικών κοιλιοκάκης.
Δίαιτα της λαχανόσουπας: Για 7 ημέρες τρώει το άτομο ό,τι θέλει από μία λίστα τροφίμων και μαζί καταναλώνει και 2 μπολ λαχανόσουπας την ημέρα, για να χάσει 5 κιλά. Την πρώτη ημέρα για παράδειγμα, καταναλώνονται 2 μπολ λαχανόσουπας και φρούτα, εκτός από μπανάνα. Αρκετά υποθερμιδική διατροφή η οποία προκαλεί έντονο αίσθημα στέρησης και απώλεια αρκετών υγρών. Μόλις το άτομο επανέλθει στο προηγούμενο πρόγραμμα διατροφής του τα κιλά επανέρχονται.
Hollywood Diet: Δίαιτα κατευθείαν από το Hollywood για απώλεια 4-5 κιλών σε 2 ημέρες. Βασίζεται στην κατανάλωση ενός ροφήματος ως αντικατάσταση των γευμάτων. Αυτές τις δύο μέρες το άτομο δεν επιτρέπεται να καταναλώσει κάποιο άλλο υγρό ή στερεό τρόφιμο. Στη συνέχεια μπορεί το άτομο να αντικαταστήσει το ένα κύριο γεύμα με το ρόφημα αυτό, για 30 ημέρες. Από τις πιο στερητικές δίαιτες, στην οποία η απώλεια οφείλεται σε υγρά και μετά την παύση της δίαιτας επανέρχεται το βάρος στα προηγούμενα επίπεδα.
Lemonade Diet: Έγινε γνωστή λόγω κάποιας διάσημης τραγουδίστριας και υπόσχεται άμεσα μεγάλη απώλεια βάρους. Συστήνει την κατανάλωση ροφήματος χυμού λεμόνι, με πιπέρι cayenne και σιρόπι σφενδάμου για 7 έως 10 ημέρες. Δεν επιτρέπεται η κατανάλωση στερεών τροφίμων. Όπως και στις προηγούμενες περιπτώσεις, στηρίζεται σε πρόσκαιρη απώλεια και μάλιστα δημιουργεί φοβερά δυσάρεστη ψυχολογία και κατάθλιψη λόγω της στέρησης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η ιδανική δίαιτα αδυνατίσματος είναι αυτή που γίνεται με ισορροπημένη διατροφή και φυσική δραστηριότητα. Χρειάζεται αλλαγή μυαλού και διατροφικής συπεριφοράς, ώστε να παραμείνει το βάρος μειωμένο και μετά την απώλεια. Σημασία ασφαλώς έχει το ισοζύγιο ενέργειας, δηλαδή οι θερμίδες που προσλαμβάνει κάποιος από τη διατροφή και οι θερμίδες που τελικά «καίγονται» και όχι οι πρωτεΐνες ή τα περίεργα ροφήματα. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας και κυρίως σεβαστείτε την υγεία σας, καθώς οι δίαιτες αστραπή μπορούν να προκαλέσουν χρόνια προβλήματα, τόσο σωματικά, όσο και ψυχολογικά, όπως κατάθλιψη και διατροφικές διαταραχές.
