Αντιστροφή ρόλων

Μετά τη Μεταπολίτευση, η, νομιμοποιημένη πια, κομμουνιστική  και κομμουνιστογενής Αριστερά, βρέθηκε μπροστά σε ένα νέο δίλημμα, πιο πολύπλοκο  σε σχέση με εκείνα που είχε κληθεί να αντιμετωπίσει προδικτατορικά, σε συνθήκες παρανομίας.

 Το δίλημμα ή το νέο «σταυρικό πρόβλημα», όπως το είχε χαρακτηρίσει ο αείμνηστος Ηλίας Ηλιού, έγκειτο στην αδυναμία των ποικιλώνυμων ηγεσιών, της μεταδικτατορικής, παραδοσιακής Αριστεράς, να αξιολογήσουν και να ερμηνεύσουν το «φαινόμενο ΠΑΣΟΚ». Κάποιοι, στις παρυφές του χώρου, φλέρταραν ακόμη και με την οικείωση των φληναφημάτων, που εκπορεύονταν από το χώρο των χουντικών υπολειμμάτων , περί… σχέσης του Ανδρέα Παπανδρέου, με τις μυστικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών! Η κυρίαρχη τάση, εστιαζόταν στην αναζήτηση ομοιοτήτων με «ποπουλίστικα» κινήματα, που ανθούσαν στη Λατινική Αμερική, με εμβληματικό υπόδειγμα, τον Περόν στην Αργεντινή. Ήταν τότε που γεννήθηκε ο όρος «λαϊκισμός», με παραφθορά ή και διαστροφή των ιστορικών, μεθοδολογικών και εννοιολογικών καταγωγών του όρου, σε επιστημονικές μελέτες, όπως εκείνη του Ερνέστο Λακλάου, από τους προγόνους, τι ειρωνεία, του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ! Όλα αυτά, βέβαια, απέρρεαν από την αίσθηση ότι το ΠΑΣΟΚ τους «κλέβει ψήφους», οικειοποιούμενο τις δικά τους ιδεολογικά αρχέτυπα. Δεν περίσσευε, είναι αλήθεια, η αυτοκριτική για την εικόνα της ίδιας της Αριστεράς, όπου κυριαρχούσε το «εμφυλιοπολεμικό» κλίμα της διάσπασης του 1968, όπως καταδείχθηκε και με το  βραχύβιο πείραμα της «Ενωμένης Αριστεράς».

 Όαση σε αυτή την αδυναμία κατανόησης  αποτέλεσε ο αείμνηστος Νίκος Πουλαντζάς. Ο κορυφαίος διανοητής της Ανανεωτικής Αριστεράς, που, δυστυχώς, επέλεξε οικειοθελώς την «πρόωρη αναχώρηση», διέγνωσε το προφανές. Ότι, ανεξάρτητα από  κάποιες «εξεζητημένες» θέσεις του «πρώιμου ΠΑΣΟΚ», προϊόν τα  δικτατορικής εμπειρίας και της ώσμωσης με τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της εποχής, το Κίνημα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, εντασσόταν στο ρεύμα του Ευρωπαϊκού Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, με τα πιο ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά του Νότου. Παρ` όλα αυτά η αμηχανία συνεχιζόταν, όπως έδειξε και το γεγονός ότι στα συνέδρια του ΚΚΕ, στη δεκαετία του `80, ισχυρό στοιχείο προβληματισμού, αποτελούσε η ανάλυση της φύσης του ΠΑΣΟΚ!  Η αμηχανία, μεταβλήθηκε σταδιακά σε ζηλοφθονία και μίσος, για να φτάσουμε στις αγριότητες του καλοκαιριού του 1989. Ποιος να μας τόλεγε πως μερικές δεκαετίες αργότερα, θα βιώναμε μια παρόμοια κατάσταση, με αντιστροφή των ρόλων. Τη συρρικνωμένη προοδευτική παράταξη, να αναζητεί την αιτία της κατάρρευσης της, στο «φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ» που αδυνατεί να ερμηνεύσει…

 ΛΕΥΤ. ΚΑΝΑΣ