“Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε” στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών

“Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε” στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών

Γράφει ο

Σταύρος Ξηντάρας

Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε του Pirandello από τους Θεατρίνων Θεατές, με το καλύτερο ανέβασμα του έργου στην Ελλάδαστο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Όταν ο Γιώργος Λιβανός με προσκάλεσε και φέτος να ξαναδώ την παράσταση του και επέμενε λέγοντας “το καλοκαίρι είναι διαφορετική” πήγα με βαριά καρδιά γιατί ο  υπέροχος χώρος του Παλαιού Πανεπιστημίου  είναι λίγο ψηλά. Η έκπληξη ήταν μεγάλη κι ευχάριστη για πολλούς λόγους. Το υπέροχο φυσικό περιβάλλον κάτω από την Ακρόπολη, στο Μαγικό χώρο της οικείας Κλεάνθη Σάουμπερτ κουβαλά τον αέρα μιας άλλης εποχής και παραδόξως δένει απόλυτα με το Σικελικό φόντο που εκτυλίσσεται το “Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε” του Pirandello.  Μου τό ΄χε τονίσει ο σκηνοθέτης και μου ΄στειλε και φώτο από τη Σικελία και ναι παραδέχομαι πως έχοντας στενές ομοιότητες με τα στενοσόκακα της Πλάκας δε μπορώ να φανταστώ ιδανικότερο θερινό χώρο τέλεσης της παράστασης.

Μιας παράστασης που από το χειμώνα είχα τονίσει πως ήθελα να τη δω και σε Θερινά festivals, γιατί της αξίζει καθότι αποτελεί το καλύτερο μακράν όπως πρώτος έγραψα ανέβασμα του έργου στην Ελλάδα – και το μόνο ολοκληρωμένο- και μια πρόταση από τους Θεατρίνων Θεατές που δεν φείδονται κόπου και επίπονης προσπάθειας για να παρουσιάσουν με τον ιδανικότερο γι΄ αυτούς ( αλλά και τους θεατές ) τρόπο σημαντικά έργα του παγκόσμιου δραματολογίου.  Με χαρά είδα πως τη γνώμη μου ασπάστηκαν πολλοί σημαντικοί  έλληνες κριτικοί και ευτυχώς η παράσταση σώθηκε από την ΕΡΤ με ένα αφιέρωμα σε αυτήν. Γιατί επιτέλους δε μένουν μόνο τα τραγούδια από το αριστούργημα του Pirandello ή η εσφαλμένη φαρσική ή γκροτέσκ προσέγγιση, αλλά η σπουδαία δύναμη του Μύθου και του παιχνιδιού με τις Μάσκες που τόσο απασχόλησε το συγγραφέα σε μια παράσταση λεπτομέρειας , που φωτίζονται σωστές όλες οι πτυχές. Πριν επαναλάβω -εν συντομία – τα χειμερινά γραφόμενα μου για την παράσταση, να τονίσω πως στο θερινό της ανέβασμα ανέπνευσε διαφορετικά τονίζοντας τις χιουμοριστικές προεκτάσεις , κυρίως στην διαρκή μάχη ηθοποιών- σκηνοθέτη ενώ η ξεχωριστή σκηνή του finale Μομίνας- Βέρι κλεισμένη στην υπέροχη φυσική καμάρα του χώρου ανέδειξε ακόμα περισσότερο δύο σπουδαίους ηθοποιούς, το Γιάννη Τσιώμου και τη Σοφία Μπεράτη ενώ ο καλοδουλεμένος θίασος με άρχοντες του, την Καίτη Ιμπροχώρη και το Νίκο Γιάννακα απέδειξε πως ο Λιβανός είναι από τους λίγους που διαθέτει σωστά ασκημένη ομάδα, που προσαρμόζεται εύκολα από το ξεχωριστό pocket Studio Κυψέλης στον πολυεπίπεδο χώρο του Παλιού Πανεπιστημίου. Ο φυσικός χώρος κάτω από το φως της Πανσελήνου φώτισε το πέτρινο σκηνικό ιδανικά. ενώ τα μπαλόνια που ανέβηκαν ψηλά στο τέλος έδεσαν με την κραυγή του σκηνοθέτη Γιάννακα “ Η παράσταση μας κυρίες και κύριοι έγινε καπνός” προκαλώντας το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κοινού.

Για την παράσταση αυτή καθ΄ αυτώ υπογραμμίζω ότι οι Θεατρίνων Θεατές στη φετινή τους βασική επιλογή , είχαν ν΄ αντιπαλέψουν το Μύθο  που κουβαλάει το έργο που επέλεξαν. Το εμβληματικό “Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε” του Luigi , δε θέλει συστάσεις, μια που κουβαλάει και στη χώρα μας, ένα όνομα μακρύ σαν ιστορία. Εδώ λοιπόν, έρχεται η ουσιαστική νίκη για την ομάδα.  Επαναπροσέγγισαν το σημαντικό και πέτυχαν να το κάνουν διαχρονικά σημαντικότερο. Με ένα σπουδαίο επιτελείο δημιουργών έδωσαν μια μοναδική παράσταση.

 

        Με μια μεταφράστρια , που μιλά πολλές γλώσσες αλλά κατέχει σωστά την ελληνική, τη Ροζίτα Σώκου, ένα σκηνοθέτη ευφάνταστο όσο και βαθιά ερευνητικό, το Γιώργο Λιβανό, με ένα σπουδαίο μουσικό που συνθέτει εδώ τραγούδια που ήδη έγραψαν τη δική τους ιστορία , το Σάκη Τσιλίκη σε στίχους του σκηνοθέτη, με ένα χορογράφο , που κατάφερε και πάλι να χορογραφήσει δώδεκα άτομα σε μια σχετικά μικρή σκηνή σα να ΄χε στη διάθεση του το Παλλάς, το Σίμωνα Πάτροκο, με μια σκηνογράφο – ενδυματολόγο, που για ακόμα μια φορά μας εκπλήσσει με την ολοκληρωμένη εικαστική  της άποψη , τη Γιοβάννα Πρασίνου,  και με μια ομάδα ηθοποιών εξαιρετικών , σταθερή στη βάση της, που ο καθένας είναι ξεχωριστός , κατάφεραν να δώσουν την καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη εκδοχή του έργου στην Ελλάδα.

Δεν είχα δει την παράσταση του Μυράτ, γιατί δυστυχώς ήμουν αγέννητος , αλλά οι πληροφορίες  και η μετάφραση που κυκλοφορεί μιλούν για μια μουσειακή παράσταση λόγου, λίγο χαλαρή και εισαγωγική στην Ελλάδα για το μεγαλείο του Pirandello, που απλά ο σκηνοθέτης τότε ήθελε να τον παρουσιάσει στην Ελλάδα.  Βέβαια υπήρχαν τα μοναδικά τραγούδια του Χατζιδάκι , που στιγμάτισαν την τότε εκδοχή, και μένουν ως τις μέρες μας.

Πέρα λοιπόν και από αυτό το ανέβασμα, όσα ακολούθησαν στη χώρα μας είχαν τον ίδιο χαρακτήρα. Να παρουσιάσουν αμήχανα κι αν  θέλετε μουσειακά ένα σπουδαίο έργο, που εξετάζει την σχέση θεατή δημιουργού στο θέατρο με αφορμή μια αυτοσχέδια παράσταση που ετοιμάζεται. Ακροβατώντας μεταξύ φάρσας και ανεκδιήγητων επεμβάσεων.  Αρκούσε όμως μόνο αυτό;

Ο Λιβανός γνωστός για την επιμονή του στο ολοκληρωμένο αποτέλεσμα, πέρα από το σχήμα διεισδύει στην ουσία του κειμένου, απαρχής δηλώνει στο πρόγραμμα ότι αντιμετώπισε το έργο , σα  δύο παράλληλες ιστορίες ,  που η μία βοηθά την άλλη να ολοκληρωθεί. Τις εσωτερικές προετοιμασίες μιας  θεατρικής ομάδας, που ετοιμάζει μια παράσταση – και που την τοποθετεί σωστά στη χώρα μας σήμερα-  στηριγμένη στο διήγημα του Pirandello “Leonora adio”, και της αυτής καθ΄  αυτώ ιστορίας που πραγματεύεται το διήγημα, της ιστορίας σε μια πενταετία, μιας ελεύθερης οικογένειας, που σωστά τοποθετείται το ΄50 στη Σικελία, όπου επικρατούσαν άλλα ήθη.

Οι δύο ιστορίες ολοκληρώνονται θαυμαστά, η πορεία της μίας αλληλοσυμπληρώνει την άλλη και το κωμικό εναλλάσσεται με το τραγικό σε μια ιλαροτραγωδία , που φέρει τη σφραγίδα του σημαντικού δημιουργού.

Ο Pirandello εδώ ακροβατεί για ακόμα μια φορά μεταξύ λογικού και παράλογου μεταξύ συμβάσεων ζωής και επιθυμιών που μας προσδιορίζουν και δημιουργεί ένα από τα κορυφαία έργα του και ασφαλώς το πιο πολυπαιγμένο παγκόσμια. Θα υπέγραφε με θαυμαστικά το ύφος της παράστασης, αφού όλα τα στοιχεία που παρουσιάζει το κείμενο υπάρχουν σκηνικά και ενδυναμώνονται σκηνοθετικά. Χωρίς απορίες για το θεατή,  χωρίς επεμβάσεις  ουτοπιστικές (δυστυχώς το είδα κι αυτό σε πρόσφατο ανέβασμα του έργου στην Ελλάδα προ δεκαετίας),  χωρίς περιττούς νεωτερισμούς. Η παράσταση του Λιβανού υπηρετεί με δεξιοτεχνικό τρόπο το ίδιο το κείμενο, και  το εξευγενίζει υποκριτικά με τη σωστή δόμηση κι όχι αποδόμηση των δεδομένων.

Βοηθός του η έξοχη μετάφραση της Σώκου, πιστή στο πρωτότυπο και τόσο απολαυστική, όσο και η μουσική του Σάκη Τσιλίκη. Με μια φράση ιδεατή. Κουβαλάει όλη τη μαγεία του Pirandell- ικού ύφους μέσω σύγχρονων ακουσμάτων , που εκτελούνται ζωντανά από την υπέροχη – άνθρωπο ορχήστρα όπως την έχω έχω ξαναχαρακτηρίσει Νίκη Γκουντούμη και ολοκληρώνονται με τους ξεχωριστούς στίχους του Λιβανού.

 Απολαύστε το τραγούδι της τραγουδίστριας που θα το θυμάστε για καιρό ενώ θα το αναζητήσετε και στο You tube.

 ( Στο υπέροχο θεατράκι της οδού Θόλου χάσαμε τις κινηματογραφικές εικόνες  του Γιάννη Σολδάτου που συνόδευαν σωστά τη δράση χωρίς φλυαρίες  και το μοναδικό στο σκηνικό της Γιοβάννας Πρασσίνου , που έφτιαξε ένα θέατρο μέσα στο θέατρο , με λεπτομέρειες σημαντικές στην εναλλαγή των εικόνων και που είχα εξάρει αμφότερα το χειμώνα  αλλά απολαύσαμε και τόσο εντυπωσιακά κοστούμια, που ενισχύθηκαν  θαυμαστά από τους υπέροχους φωτισμούς του Λιβανού.

Οι ηθοποιοί ξεχωριστές μονάδες ο καθένας,  θα αναφερθούν με τη σειρά που εμφανίζονται για να τονίσω τη σημασία της παρουσίας του καθενός στην ολοκλήρωση του αποτελέσματος.

Η Καίτη Ιμπροχώρη, ηθοποιός σπουδαία, με σκηνική πείρα κι ευαισθησία εικονοπλάθει μια ιδανική μορφή στην Τραγουδίστρια,  ο Νίκος Γιάννακας σκιαγραφεί έναν ιδανικό σκηνοθέτη-  ερευνητή ( θα μπορούσε να ΄ναι κι ο ίδιος  ο Pirandello ) και ο Γιάννης Τσιώμου στην πληρέστερη ερμηνεία του ως σήμερα,  παρουσιάζει ένα σπαραχτικό Βέρι με μεγαλείο και χιούμορ. Ο Μάνος Χατζηγεωργίου δίνει ένα στωικό όσο και τρυφερό πατέρα κυριολεκτικά στον κόσμο του και η Όλγα Πρωτονοταρίου μια πληθωρική ιταλίδα μητέρα, με τρεις υπέροχες κόρες. Τη μελαγχολική Σοφία Μπεράτη, την τσαούσα Λίλη Τέγου και την τσαχπίνα Ζωρζέτ Μιρόν. Και οι τρεις υπέροχες. Οι τρεις αξιωματικοί ερμηνεύονται θαυμάσια από τον όμορφο Αγησίλαο Σιούνα (αποκάλυψη του Λιβανού όλο και περισσότερο ευθύβολο υποκριτικά) , τον βαρύ – σκληρό Χρήστο Μαραθιά και τον υπέροχο Αντρέα Ζαχαριάδη σε πλείστους παράλληλα ρόλους ( ξεχώρισα τον κο Κομπινί του ). Τόσο οι όμορφες κοπέλες όσο και οι αξιωματικοί αλληλοσυμπληρώνονται και είναι τόσο ταιριαστοί!

Είναι πολύ σημαντικό ότι ο μέσος θεατής μαθαίνει για το θέατρο και τις εν γένει δημιουργίες του, αλλά και για το ύφος του κορυφαίου δραματουργού, σε μια παράσταση με κινηματογραφική δόμηση και άκρατο ρεαλισμό. Μια παράσταση που κανείς μπορεί να την χαρακτηρίσει υπερπαραγωγή, σαφώς το καλύτερο ανέβασμα του έργου στην Ελλάδα και τέλος ένα ακόμα  πολύτιμο πετράδι στη συλλογή των Θεατρίνων Θεατές για το Studio Κυψέλης και τώρα για τα Festivalas

Κλείνοντας θέλω να προσθέσω δύο πράγματα. ‘ένα συμπέρασμα για τη γοητεία του Κλασσικού. Φανταστείτε  πως φάνηκε στο κοινό το ΄30 ένα έργο που οι ηθοποιοί αυτοσχεδιάζουν επί σκηνής, οι ήρωες ζωντανεύουν και διεκδικούν μεγαλύτερο  ρόλο και ο σκηνοθέτης σηκώνει θεατές  να παίξουν….

Η ταυτότητα της παράστασης  “Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε

Το έργο πρωτοπαίχτηκε στο Τορίνο τον Απρίλιο του 1930 και στην Ελλάδα παρουσιάστηκε σε μετάφραση και σκηνοθεσία Δημήτρη Μυράτ τον Οκτώβριο του 1961. Έκτοτε παρουσιάζεται συχνά- περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο του δημιουργού- ανά τον κόσμο, πάντα με μεγάλη επιτυχία. Ο Pirandello, γνωστός για την θέση του πάνω στην υποκειμενικότητα της ανθρώπινης εικόνας, δοκιμάζει νεωτερισμούς και το συγκεκριμένο έργο είναι μια τέτοια περίπτωση: ο σκηνοθέτης παρεμβαίνει μέσα στην παράσταση και οι ηθοποιοί κάποιες στιγμές γίνονται ο εαυτός τους πριν επιστρέψουν και πάλι στον ρόλο τους. Σύμφωνα με τους μελετητές, το έργο αυτό αποτελεί μια «διαμαρτυρία κατά της παντοδυναμίας και των αυθαιρεσιών των σκηνοθετών της εποχής- κάθε εποχής».

 

Ελεύθερη απόδοση: Ροζίτα Σώκου

 

Σκηνοθεσία-στίχοι-φωτισμός: Γιώργος Λιβανός

 

Μουσική σύνθεση-διδασκαλία: Σάκης Τσιλίκης

 

Κινηματογράφηση: Γιάννης Σολδάτος

 

Σκηνικά-κοστούμια: Γιοβάννα Πρασίνου

 

Χορογραφία: Σίμων Πάτροκλος

 

Μοντάζ: Αντώνης Μανδρανής

 

Βοηθός σκηνοθέτη & χορογράφου: Ανδρέας Ζαχαριάδης

 

Φωτογραφίες: Ζώης Τριανταφύλλου-Σφακιανάκης & Κώστας Βολιώτης

 

Σύμβουλος παραγωγής: Ζωρζέτ Μιρόν

 

Θεατρολόγος: Μαρία Βλάχου

 

Πρωταγωνιστούν με σειρά εμφάνισης οι:

Καίτη Ιμπροχώρη , Νίκος Γιάννακας, Γιάννης Τσιώμου, Μάνος Χατζηγεωργίου, Όλγα Πρωτονοταρίου, Σοφία Μπεράτη , Λίλη Τέγου, Ζωρζέτ Μιρόν, Άγησίλαος Σιούνας, Ανδρέας Ζαχαριάδης και Χρήστος Μαραθιάς

Την παράσταση συνοδεύει μουσικά στο πιάνο η Νίκη Γκουντούμη. Σημείωση: To training της ομάδας Θεατρίνων Θεατές για την κάθε παράσταση, όπως κάθε χρόνο, είναι πολύμηνο και απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία τόσο στον λόγο όσο και στο σώμα και την φωνή, σύμφωνα με την μέθοδο του Γραμμικού Συμβολισμού που ο Γιώργος Λιβανός εκπροσωπεί στην Ελλάδα.

Πάιχτηκε 1 με 7 Ιουλίου το Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και θα ακολουθήσουν παραστάσεις όλο το καλοκαίρι σε μέρη που σύντομα θα ανακοινωθούν.

Πηγή: https://www.kontranews.gr/POLITISMOS/337069-Apopse-Aytoschediazoyme-sto-Moyseio-Istorias-toy-Panepistemioy-Athenon ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ



Ακολουθήστε μας σε Google News, Facebook και Instagram και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ γράψτε το σχόλιο σας!
Το όνομα σας ...