Η παγκρεατίτιδα είναι μια φλεγμονή του παγκρέατος. Το πάγκρεας είναι ένας πολύ μεγάλος αδένας που εκκρίνει πεπτικά ένζυμα στο λεπτό έντερο. Τα ένζυμα αυτά βοηθούν στην πέψη των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων καθώς και στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών. Ακόμη το πάγκρεας παράγει τις ορμόνες ινσουλίνη και γλουκαγόνη που ως γνωστό είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα. Η χρόνια παγκρεατίτιδα είναι μια φλεγμονή του παγκρέατος που διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα την προοδευτική αλλοίωση και την απώλεια του λειτουργικού παγκρεατικού ιστού.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη λειτουργία (ανεπάρκεια) του παγκρέατος. Το αποτέλεσμα της ανεπάρκειας είναι η ελλιπής παραγωγή ενζύμων για την πέψη των τροφών στο έντερο και η μη ικανοποιητικές συγκεντρώσεις ινσουλίνης και γλουκαγόνης στο αίμα.
Τι την προκαλεί;
Ο σημαντικότερος παράγοντας που ευθύνεται για την εμφάνιση της παγκρεατίτιδας είναι η κατάχρηση αλκοόλ ενώ άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της παγκρεατίτιδας είναι: οι πέτρες στη χολή, οι τραυματισμοί στην κοιλιά, οι μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις, η κληρονομικότητα και τα ψηλά επίπεδα ασβεστίου και τριγλυκεριδίων στο αίμα.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της χρόνιας παγκρεατίτιδας; Λίγα είναι τα άτομα που πάσχουν από χρόνια παγκρεατίτιδα και δεν έχουν αντιμετωπίσει κάποιο από τα παρακάτω δυσμενή συμπτώματα:
Πόνοι στην κοιλιά – ναυτία – έμετοι – πιθανή απώλεια βάρους- στεατόροια (απώλεια λίπους από τα κόπρανα)- ανάπτυξη διαβήτη- ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος.
Πως αντιμετωπίζεται η παγκρεατίτιδα;
Η αποχή από το αλκοόλ είναι πρωταρχικής σημασίας για την αντιμετώπιση της νόσου. Η κατάλληλη φαρμακευτική αλλά και διατροφική αγωγή μπορούν να απαλύνουν κάποια από τα συμπτώματα της νόσου. Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει τη χορήγηση ενζύμων μαζί με κάθε γεύμα ώστε να αντισταθμίζεται η ελλιπής παραγωγή παγκρεατικών ενζύμων και να συνεχίζεται η πέψη των τροφών. Ακόμη συνίσταται λήψη απορροφήσιμων σκευασμάτων λιποδιαλυτών βιταμινών (Α, D, E, K), βιταμίνης Β12 και φολικού οξέος.
Διατροφικές οδηγίες
Εάν πάσχετε από χρόνια παγκρεατίτιδα η διατροφή σας θα πρέπει να είναι χαμηλή σε λιπαρά (40-50γρ ημερησίως η και 200γρ αν είναι ανεκτό). Ο περιορισμός του λίπους στη δίαιτα βοηθά στην αποφυγή της στεατόρροιας. Πολλά άτομα με στεατόρροια ωφελούνται από τη χορήγηση τριγλυκεριδίων μέσης αλύσου, τα οποία απορροφώνται χωρίς τη βοήθεια των χολικών αλάτων ή της λιπάσης. Καλό είναι να συζητήσετε με το γιατρό ή το διαιτολόγο σας για την ποσότητα του λίπους που είναι εφικτό να καταναλώνετε επειδή ο οργανισμός έχει πάντα ανάγκη από ένα ποσοστό λίπους. Ακόμη η δίαιτα σας πρέπει να είναι επαρκής σε ενέργεια και υψηλή σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες ώστε να αποφεύγεταί η απώλεια βάρους και ιστών. Τα γεύματα θα πρέπει να είναι μικρά και συχνά, τουλάχιστον 5 με 6ημερησίως. Όταν τρώτε λίγα και μεγάλα γεύματα το πάγκρεας αναγκάζεται να υπερλειτουργήσει. Είναι σημαντικό να πίνετε πολλά υγρά, πάνω από 1,5 λίτρο την ημέρα, ώστε να αποφεύγεται η αφυδάτωση. Με την αφυδάτωση το πάγκρεας ερεθίζεται και οι πόνοι στην κοιλιά γίνονται πιο έντονοι. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται εάν έχετε αναπτύξει διαβήτη. Σε αυτή την περίπτωση χορηγείται ινσουλίνη και συνίσταται εξατομικευμένη διατροφή που θα δοθεί από ειδικούς.
Τρόφιμα που απαγορεύονται είναι: αλκοόλ, πλήρες γάλα και γιαούρτι, σοκολατούχο γάλα, κρέμα γάλακτος, ολόπαχα τυριά, πίτες, γλυκά που περιέχουν σοκολάτα, ξηρούς καρπούς και λιπαρές κρέμες, σοκολάτα, μαγιονέζα, μαργαρίνες, ξηροί καρποί, κρόκος αυγού, όλα τα τηγανητά, λουκάνικα, μπέικον, σαλάμια, εντόσθια, παχιά κρέατα, λίπη και πέτσες από κρέατα, αβοκάντο
