Εφεδρίνη: Όλη η αλήθεια για τη δράση της στην απώλεια βάρους

 

 

Τι είναι η εφεδρίνη;

Η εφέδρα ή Ma Huang είναι ένα βότανο που ευδοκιμεί εδώ και αιώνες στη Κίνα και τη Μογγολία. Η εφέδρα χρησιμοποιείται στη παραδοσιακή κινέζικη ιατρική  τα τελευταία 5000 χρόνια για να θεραπεύσει συμπτώματα άσθματος, λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, πονοκεφάλους, πυρετό, κρυολόγημα και αλλεργικό συνάχι. Κατά την ινδική παράδοση, η συχνή κατανάλωση εκχυλίσματος εφέδρας χρησιμοποιήθηκε για να παρατείνει τη μακροβιότητα, αλλά και ως διεγερτικό αντίδοτο της ατονίας και της σωματικής αδυναμίας. Στις μέρες μας η κατανάλωση διατροφικών συμπληρωμάτων εφέδρας έχει γίνει πολύ δημοφιλής εικάζεται ότι προάγουν την απώλεια βάρους και την αθλητική απόδοση.

Οι διάφορες ποικιλίες φυτών της εφέδρας

Περιέχουν τα λεγόμενα «αλκαλοειδή», στα οποία και αποδίδονται οι ευεργετικές ιδιότητες του φυτού. Το κυριότερο και σε μεγαλύτερη συγκέντρωση «αλκαλοειδές» είναι η εφεδρίνη, μία ουσία που διεγείρει το συμπαθητικό νευρικό και το καρδιαγγειακό σύστημα. Όταν χορηγείται δια στόματος, η εφεδρίνη απορροφάται άμεσα από το λεπτό έντερο με αποτέλεσμα η δράση της να εκδηλώνεται μέσα στην πρώτη ώρα μετά από τη λήψη της. Εκτός από την εφεδρίνη, άλλο ένα «αλκαλοειδές» της εφέδρας είναι η ψευδοεφεδρίνη, η οποία όμως ανιχνεύεται σε μικρότερη αναλογία στο φυτό και έχει μικρότερη διεγερτική δράση σε σύγκριση με την εφεδρίνη.

Πόσο αποτελεσματικά είναι τα διατροφικά συμπληρώματα εφεδρίνης στην απώλεια βάρους; 

Η εφεδρίνη, το κύριο δραστικό συστατικό της εφέδρας, έχει μελετηθεί διεξοδικά σε κλινικές μελέτες ιδιαίτερα για τη δράση της στην απώλεια βάρους. Στις περισσότερες από αυτές τις μελέτες πραγματοποιήθηκε συνδυασμένη χορήγηση εφεδρίνης με καφεΐνη και στα πλαίσια διαιτολογίου με χαμηλές θερμίδες. Η βραχυχρόνια χρήση εφεδρίνης σε υψηλές δόσεις ή του συνδυασμού εφεδρίνης με καφεΐνη φαίνεται από διάφορες μελέτες ότι μπορεί να προάγει την απώλεια βάρους. Συγκεκριμένα οι μελέτες αυτές έδειξαν ότι η χρήση των παραπάνω σκευασμάτων για διάστημα 6 μηνών μπορεί να επιφέρει μία απώλεια της τάξης του 5% του αρχικού σωματικού βάρους. Πράγματι, μια από τις κύριες δράσεις της εφεδρίνης είναι η επαγωγή της «θερμογένεσης», δηλαδή της ιδιότητας του οργανισμού να χρησιμοποιεί τα ενεργειακά του υποστρώματα ώστε να παράγει θερμότητα. Στη δράση αυτή καθώς και στις ανορεξιογόνες ιδιότητες της εφεδρίνης στηρίζεται η παραγωγή και διακίνηση στο εμπόριο διατροφικών συμπληρωμάτων που περιέχουν εφεδρίνη και στοχεύουν στην απώλεια βάρους και σωματικού λίπους.

Παρόλαυτα δεν υπάρχουν στη βιβλιογραφία επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να στηρίζουν την αποτελεσματικότητα των διατροφικών συμπληρωμάτων της εφεδρίνης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών. Συνεπώς, δεν είναι δυνατό να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τη μακροχρόνια δράση των σκευασμάτων της εφεδρίνης στην απώλεια σωματικού βάρους..

Πόσο ασφαλής είναι η χρήση σκευασμάτων εφεδρίνης για απώλεια βάρους; 

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών έχει δεχθεί ένα μεγάλο αριθμό αναφορών για ανεπιθύμητες ενέργειες που προκύπτουν από τη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων που περιέχουν εφεδρίνη. Σύμφωνα με τις αναφορές αυτές, η λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων εφεδρίνης αυξάνει κατά δύο με τρεις φορές το κίνδυνο ναυτίας, εμέτου και  ψυχιατρικών συμπτωμάτων, όπως άγχους, κυκλοθυμίας, υπερδιέγερσης και ταχυπαλμιών. Ένα μέρος των παρενεργειών αυτών πιθανότατα να οφείλεται και στην περιεκτικότητα των διατροφικών συμπληρωμάτων εφεδρίνης και σε άλλες εργογόνες ουσίες, ο συνδυασμός των οποίων εικάζεται ότι προωθεί την απώλεια βάρους. Για παράδειγμα η πρόσληψη συμπληρωμάτων που περιέχουν εφεδρίνη και καφεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των καρδιακών παλμών και της αρτηριακής πίεσης και συνεπώς θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση και δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς αδένα.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες

Οφείλονται κυρίως σε υπερδοσολογία και λανθασμένη χρήση των διατροφικών συμπληρωμάτων της εφεδρίνης έχουν εγείρει ανησυχία σχετικά με τη  κυκλοφορία και χρήση αυτών των σκευασμάτων. Λόγω αυτών των ανεπιθύμητων ενεργειών ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών έχει αποφασίσει ότι τα διατροφικά συμπληρώματα εφεδρίνης δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για απώλεια βάρους. Μάλιστα η πώληση διατροφικών συμπληρωμάτων που περιέχουν εφέδρα ή εφεδρίνη έχει απαγορευθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον Απρίλιο του 2004. Παρομοίως, η εισαγωγή διακίνηση και χρήση σκευασμάτων εφέδρας και εφεδρίνης έχει απαγορευθεί και από τον Ελληνικό Οργανισμό Φαρμάκων ως επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία.

Ποια είναι η γνώμη του ειδικού;

Παρά τη μέτρια απώλεια βάρους που μπορεί να επιφέρει η χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων που περιέχουν εφεδρίνη ή εφέδρα, η αμφίβολη ασφάλειά τους σε συνδυασμό με την αναφορά πληθώρας ανεπιθύμητων ενεργειών εγείρει σημαντικά ερωτηματικά γύρω από τη χρήση τους. Παρά τις σχετικές απαγορεύσεις είναι αναγκαίο να υπάρχει συνεχής επαγρύπνηση των φορέων της Δημόσιας Υγείας για την ανίχνευση ατόμων που χρησιμοποιούν σκευάσματα εφεδρίνης για απώλεια βάρους.



Ακολουθήστε μας σε Google News, Facebook και Instagram και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ γράψτε το σχόλιο σας!
Το όνομα σας ...