ΙΝΕΜΥ: Εκπτώσεις και η «Black Friday» δεν αντιστάθμισαν τις απώλειες των σούπερμάρκετ

Ανοδικές τάσεις στην ελληνική αγορά κατέγραψε το ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ, τον Ιανουάριο, όμως οι εκπτώσεις και η «Black Friday» δεν αντιστάθμισαν τις ισχυρές απώλειες στο τζίρο των σούπερμάρκετ. Σύμφωνα με το μηνιαίο δελτίο του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ),  της ΕΣΕΕ. οι κυριότερες οικονομικές εξελίξεις για τον Ιανουάριο συνοψίζονται στην υποχώρηση του τζίρου – εκτός καυσίμων – στο Λιανικό Εμπόριο, το θετικό ισοζύγιο ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, τη μείωση του ελλείμματος ισοζυγίου αγαθών, τη μεγάλη μείωση της αξίας των ακάλυπτων επιταγών, την υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας και την αύξηση του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Συνεχίστηκε για τέταρτο συνεχόμενο μήνα η υποχώρηση του εποχικά διορθωμένου – εκτός καυσίμων – ΔΚΕ στο Λιανικό εμπόριο, παρά τη θετική επίδραση του ενδιάμεσου χειμερινού εκπτωτικού δεκαπενθημέρου (midsales Νοεμβρίου 2017) και της «Black Friday” στις πωλήσεις συγκεκριμένων υποκατηγοριών αγαθών.

Όσον αφορά στο εμπορικό ισοζύγιο αγαθών, καταγράφεται θεαματική βελτίωση, καθώς η προκύπτουσα μηνιαία μείωση του ελλείμματος προέρχεται τόσο από τη σταθερά το τελευταίο χρονικό διάστημα ικανοποιητική εικόνα των εξαγωγών όσο και από τη συρρίκνωση των εισαγωγών. Ενθαρρυντικά είναι τα μηνύματα που πηγάζουν από την πορεία των καταθέσεων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, από τη στιγμή που σε ετήσια συγκριτική βάση η αύξησή τους κυμαίνεται περίπου στα 5 δις ευρώ, μία εξέλιξη η οποία όμως πρέπει να συνοδευτεί και από την απαραίτητη βελτίωση της περιορισμένης πρόσβασης των επιχειρήσεων στις πηγές χρηματοδότησης.

 Η μείωση του ποσοστού ανεργίας συνεχίστηκε για ακόμη έναν μήνα, έστω και οριακά, ο αριθμός όμως των απασχολουμένων εμφάνισε αμελητέα υποχώρηση, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί στην επίδραση της εποχικότητας. Παράλληλα, η επαναφορά του ισοζυγίου ροών μισθωτής απασχόλησης στην ιδιωτική οικονομία, μετά από δύο συναπτούς αρνητικούς μήνες, σε θετικά επίπεδα αποτελεί αναμφίβολα ενθαρρυντικό γεγονός, με την επικράτηση όμως των ελαστικών μορφών απασχόλησης στις νέες προσλήψεις, να εξακολουθεί να υφίσταται.

 Σημαντική ετήσια υποχώρηση σημείωσε ο εποχικά διορθωμένος ΔΚΕ στο Λιανικό εμπόριο (Νοέμβριος 2017/2016: -2,5%), ενώ και σε μηνιαία βάση παρατηρήθηκε η δεύτερη μεγαλύτερη μείωση (Νοέμβριος/Οκτώβριος 2017: -0,5%) του τελευταίου τετραμήνου, μετά από εκείνη του Αυγούστου 2017 (Αύγουστος/Ιούλιος 2017: -2,4%). Συνέπεια των παραπάνω μεταβολών ήταν η επιβράδυνση του ρυθμού της ετήσιας αύξησης των πωλήσεων στη διάρκεια του εντεκάμηνου 2017 (Α΄ εντεκάμηνο 2017/2016: +0,7%), μίας τάσης που μέχρι και τους πρώτους επτά μήνες του παρελθόντος έτους προσέγγιζε το 2,0% (Α΄ επτάμηνο 2017/2016: +1,9%).

Το συμπέρασμα που συνάγεται από τις προαναφερθείσες παρατηρήσεις εστιάζεται στο γεγονός πως τόσο το ενδιάμεσο χειμερινό εκπτωτικό δεκαπενθήμερο του προηγούμενου Νοεμβρίου (midsales) όσο και ο θεσμός της «Black Friday», ο οποίος εφαρμόστηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, συνέβαλαν στη μηνιαία βελτίωση των πωλήσεων συγκεκριμένων μόνο ομάδων, με το δείκτη να διαμορφώνεται εν τέλει σε αρνητικά επίπεδα. Πρέπει να τονιστεί το γεγονός πως ο ελαφρώς μεγαλύτερος ετήσιος ρυθμός μείωσης του όγκου των πωλήσεων από εκείνον της χρηματικής τους αξίας (Νοέμβριος 2017/2016: -2,9% έναντι -2,5%) υποδηλώνει την άνοδο του επιπέδου των τιμών. Η συγκεκριμένη παράμετρος εάν συνδυαστεί με τις διογκωμένες φορολογικές υποχρεώσεις νοικοκυριών & επιχειρήσεων τον προτελευταίο μήνα του 2017 (3η δόση ΦΕΦΠ & ΕΝΦΙΑ, 5η δόση ΦΕΝΠ) δικαιολογεί, έως ένα βαθμό, τη μηνιαία υποχώρηση του κύκλου εργασιών στο Λιανικό εμπόριο.

Τα «Μεγάλα καταστήματα τροφίμων», τα σουπερμάρκετ, τα οποία κατέχουν σε σχέση με τις υπόλοιπες ομάδες το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής επί του συνόλου των λιανικών πωλήσεων, καταγράφουν τη σημαντικότερη υποχώρηση τζίρου σε ετήσια βάση (Νοέμβριος 2017/2016: -6,5%), ενώ και η μηνιαία υποχώρηση συγκαταλέγεται μεταξύ των υψηλότερων του κλάδου (Νοέμβριος/Οκτώβριος 2017: -2,1%), η οποία χωρίς την εποχική διόρθωση θα ανέρχονταν στα επίπεδα του -10,3%.

Μείωση τζίρου 3,3% για τα σουπερμάρκετ

 Η συγκεκριμένη εξέλιξη υποδεικνύει την περικοπή της καταναλωτικής δαπάνης ακόμη και σε βασικά προϊόντα χαμηλή εισοδηματικής ελαστικότητας, παρά τη γενικότερη πολιτική προσφορών και μείωσης των τιμών της προαναφερθείσας ομάδας αγαθών. Προς επίρρωση της ετήσιας πτωτικής πορείας των πωλήσεων στη διάρκεια του τετραμήνου Αυγούστου – Νοεμβρίου 2017/2016, επισημαίνεται το γεγονός πως ο τζίρος των Supermarkets στο προαναφερθέν χρονικό διάστημα συρρικνώθηκε κατά 3,3%, τη στιγμή που η διαμορφούμενη μέχρι και το πρώτο επτάμηνο του έτους εικόνα ήταν εκ διαμέτρου αντίθετη (Α΄ επτάμηνο 2017/2016: +2,5%)

Δικαιώθηκαν οι προσδοκίες για τόνωση των πωλήσεων των Ιανουάριο

Αντιθέτως, ανοδικά κινούνται οι υποκατηγορίες τόσο της «Ένδυσης & Υπόδησης» όσο και των «Επίπλων – Ηλ. Ειδών & Ο ικ. Ε ξοπλισμού» ό χι μ όνο σ ε ετήσια (Νοέμβριος 2017/2016: + 5,2% κ αι + 6,2% α ντίστοιχα) αλλά και σε μηνιαία βάση (Νοέμβριος/Οκτώβριος 2017: +3,7% και 3,2% αντίστοιχα). Μάλιστα, η δεύτερη εξ’ αυτών στο διάστημα Αυγούστου – Νοεμβρίου 2017 και σε αντίθεση με τη γενική τάση, κατέγραψε την Τρίτη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση πωλήσεων (Αύγουστος – Νοέμβριος 2017/2016: +2,2%) μετά από εκείνη των «Βιβλίων – Χαρτικών – Λοιπών Ειδών» (+ 2,3%) και των «Πωλήσεων εκτός καταστημάτων» (+ 35,0%), λόγω της συνεχώς αυξανόμενης χρήσης του «πλαστικού» χρήματος.

Από τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα πως ο Νοέμβριος κατάφερε να δικαιώσει τις προσδοκίες που υπήρχαν για μηνιαία τόνωση των πωλήσεων σε ορισμένες μόνο ομάδες του Λιανικού εμπορίου, όπως: τα «Πολυκαταστήματα» (+3,6%), η «Ένδυση & Υπόδηση» (+3,7%) και τα «Έπιπλα – Ηλ. Είδη & Οικ. Εξοπλισμός» (+3,2%). Εξαίρεση, αν και εντάσσονται στις υποκατηγορίες που προέβησαν στη μείωση των τιμών των εμπορευμάτων τους, αποτελούν τα «Βιβλία – Χαρτικά & Λοιπά Είδη» (-1,3%), η αρνητική μεταβολή των οποίων αποδίδεται στην εποχική διόρθωση των στοιχείων (+3,3% χωρίς την εποχική διόρθωση στοιχείων).

Μειώθηκε το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο

Αξιοσημείωτη συρρίκνωση εμφάνισε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών το Νοέμβριο του 2017, μία τάση που προκύπτει τόσο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2016 (Νοέμβριος 2017/2016: -17,7%) όσο και σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2017 (Νοέμβριος/Οκτώβριος 2017: -26,4%). Η ετήσια καταγεγραμμένη τάση αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην υψηλότερη αύξηση των εξαγωγών έναντι των εισαγωγών, τόσο σε απόλυτους όρους (+ 385 εκ. € έναντι 95,0 εκ. €) όσο και σε ποσοστιαίες μεταβολές (+ 18,1% έναντι +2,5%). Η μηνιαία βελτίωση του δείκτη είναι αποτέλεσμα της μικρής ανόδου των εξαγωγών (+76,5 εκ. € ή +3,1%), απόρροια και της τόνωση της εξωτερικής ζήτησης λόγω των αυξημένων ρυθμών μεγέθυνσης της Ευρωζώνης αλλά και της ταυτόχρονης ευρείας ελάττωσης των εισαγωγών (-407,5 εκ. € ή -9,5%).

 Πλεόνασμα στο ισοζύγιο καυσίμων

Το μικρό πλεόνασμα του ισοζυγίου καυσίμων συνιστά τη βασική συνιστώσα της βελτίωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών το μήνα Νοέμβριο 2017, ενώ αντίθετα το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασε αύξηση τόσο σε μηνιαία όσο και ετήσια βάση. Σε όρους εντεκάμηνου παρατηρήθηκε διόγκωση του ελλειμματικού ισοζυγίου αγαθών (Ιαν. – Νοέμ. 2017/2016: + 1,80 δις ευρώ ή +12,0%), εξαιτίας της επικράτησης, σε απόλυτους όμως όρους, των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών (+4,92 δις € έναντι +3,12 δις ευρώ αντίστοιχα).

Ευοίωνη εξέλιξη η συγκράτηση εισαγωγών και η άνοδος των εξαγωγών

Η αξιοπρόσεκτη συγκράτηση των εισαγωγών τον προτελευταίο μήνα του 2017 σε συνδυασμό με την σταθερά ανοδική πορεία των εξαγωγών το τρίμηνο Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου, αποτελούν αδιαμφισβήτητα μία ευοίωνη εξέλιξη. Πλέον, η ανάγκη υποκατάστασης των εισαγωγών με εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα καθίσταται επιτακτικότερη, με τις ευεργετικές συνέπειες να αποτυπώνονται στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων και στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας τους.