Ξεχασμένη επέτειος

Ηταν αναπόφευκτη, όπως σημειώναμε και στο χθεσινό μας φύλλο, η ματαίωση της εκδήλωσης, στο Προεδρικό Μέγαρο, για την 44^η επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας.

  Για πολλούς ίσως και να ήταν καλύτερα, καθώς, όπως αναφέρθηκε και σε άλλες στήλες της εφημερίδας μας, η εκδήλωση αυτή είχε χάσει προ πολλού το νόημα της ή και είχε εκφυλιστεί σ` ένα κοσμικό «γκαλά»,  όπου διάφορες κυρίες ή και μοντέλα, προσκαλούνταν χωρίς κανένα κριτήριο και στοιχειώδη επιλογή, επιδίδονταν σ` έναν διαγωνισμό, που θύμιζε, μάλλον, καλλιστεία. Γι` αυτό άλλωστε και είχε καταργηθεί για κάποια χρόνια, για ν` «αναβιώσει» επί θητείας Κάρολου Παπούλια, με ταυτόχρονη προσπάθεια ριζικών αλλαγών, κυρίως ως προς τον κατάλογο των προσκεκλημένων, που περιλάμβανε, αυστηρά, αντιστασιακούς αγωνιστές, καθώς τα προηγούμενα χρόνια είχαν θεαθεί να «γιορτάζουν» την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, στο ύψιστο επίπεδο θεσμικής της έκφρασης, το Προεδρικό Μέγαρο, ακόμη και «δακτυλοδεικτούμενοι» συνεργάτες του δικτατορικού καθεστώτος. Όμως, εξακολούθησε ο προβληματισμός, για το αν έχει κάποιο νόημα ή προσφέρει κάτι, στην αναγκαία συλλογική μνήμη και αυτογνωσία, η συγκεκριμένη εκδήλωση. Υπάρχει βέβαια και εκείνοι που δε θα θέλανε να θυμόμαστε, κυρίως το γεγονός ότι η τελευταία πράξη της δικτατορίας, προκάλεσε μια εθνική τραγωδία, οι πληγές της οποίας παραμένουν ορθάνοιχτες , 44 χρόνια μετά. Εξ ου και η προσπάθεια αποκλειστικής «ενοχοποίησης» της χούντας Ιωαννίδη και «απαλλαγής» του πρωτοδικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου. Μάταιος κόπος, καθώς στη συλλογική μνήμη η δικτατορία ήταν μία και αδιαίρετη και ως τέτοια επωμίζεται εις όλο και ακέραιο, το άγος της επτάχρονης τυραννίας και των τραγικών συνεπειών της.

 Αναρωτηθήκαμε, σε προηγούμενο κείμενο μας, αν και πόσο θα ήταν διαφορετική η πορεία των πραγμάτων, αν την προεδρία της πρώτης πολιτικής κυβέρνησης, της «Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας», αναλάμβανε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, όπως είχε, αρχικά, αποφασιστεί, στην περίφημη σύσκεψη, που ξεκίνησε στις 23 Ιουλίου 1974. Το ερώτημα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς, δεν έχει αναδειχθεί, παρά τις άπειρες σελίδες που έχουν γραφτεί για εκείνη τη δραματική σύσκεψη-παράλληλα με τις ουκ ολίγες προφορικές μαρτυρίες-αφορά την προσπάθεια των «καταλοίπων» της χούντας ή, επί το ακριβέστερο, της επίσημης, θεσμικής της έκφρασης, να ελεγχθεί, όσο το δυνατό η διαδικασία μετάβασης, σε πολιτική-κοινοβουλευτική διακυβέρνηση, ώστε να καταστεί όσο το δυνατό, πιο ανώδυνη για τη χούντα. Είχαμε αναφερθεί, σε προηγούμενο, σχετικό κείμενο μας, στη σύνθεση των πολιτικών προσωπικοτήτων, που προσκλήθηκαν σ` εκείνη τη σύσκεψη, καταδεικνύοντας πως, με εξαίρεση τους Παναγιώτη Κανελλόπουλο και Γεώργιο Μαύρο, οι υπόλοιποι προσκληθέντες και συμμετέχοντες, κάθε άλλο παρά αντιπροσώπευαν τα δημοκρατικά φρονήματα του λαού μας, πολύ περισσότερο δε το πνεύμα του αντιδικτατορικού αγώνα. Δεν ήταν τυχαία η επιλογή, φάνηκε δε τούτο, όταν, σε κάποια στιγμή της σύσκεψης, όπως έγινε αργότερα γνωστό, ο τότε «Πρόεδρος της Δημοκρατίας» στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης, πρότεινε να διατηρήσει η στρατιωτική εξουσία, η χούντα δηλαδή, τον έλεγχο  στα κομβικά υπουργεία, Εσωτερικών, Δημόσιας Τάξης και Εθνικής Αμυνας. Ότι, δηλαδή, πρόβλεπε το «Σύνταγμα» του Γεωργίου Παπαδόπουλου, στο πλαίσιο της δικής του, ελεγχόμενης «φιλελευθεροποίησης»! Μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, κατατέθηκαν προτάσεις για ανάληψη της πρωθυπουργίας, είτε από τον Πέτρο Γαρουφαλιά, είτε από τον Χριστόφορο Ξανθόπουλο-Παλαμά! Ο τελευταίος, σημειώνουμε, κατείχε θέσεις υφυπουργού και, μετέπειτα, «υπουργού Εξωτερικών» στις «κυβερνήσεις του Παπαδόπουλου….