Οι υπερχρεωμένες τουρκικές τράπεζες χαλάνε το πάρτι του Ερντογάν

 Οι ισολογισμοί των τουρκικών τραπεζών είναι γεμάτοι από χρέος σε ξένο χρέος και ως εκ τούτου το τελευταίο που ήθελαν να δουν ήταν μία «βουτιά» της τουρκικής λίρας.  Από τα μέσα Φεβρουαρίου 2018 έως και χθες 10.5 η λίρα είχε υποχωρήσει 12,6% έναντι του δολαρίου. Εάν κοιτάξει κάποιος προσεκτικά τα δημοσιονομικά μεγέθη της Τουρκίας, το πιθανότερο είναι ότι θα απογοητευθεί. Το ιδιωτικό χρέος έχει φθάσει στο 70% του ΑΕΠ από 33% που ήταν το 2007, δηλαδή στα επίπεδα που βρίσκονταν το αντίστοιχο ελληνικό λίγο πριν από την κρίση του 2009, όπως σημειώνουν βρετανοί οικονομολόγοι. Επιπρόσθετα, βάσει στοιχείων, ο δείκτης χρέους των τουρκικών τραπεζών είχε τη μεγαλύτερη αύξηση ως ποσοστό επί του ΑΕΠ μεταξύ 39 αναπτυσσόμενων χωρών που εξετάσθηκαν.  Την ίδια ώρα ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις έχει φθάσει στο 120%, καθώς ο χρηματοπιστωτικός τομέας της χώρας έχει βασιστεί στον δανεισμό από το εξωτερικό προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές του.

Εάν το συνολικό χρέος εξετασθεί βάσει των συναλλαγματικών ισοτιμιών, το τουρκικό έφθασε το 2017 στο 69,5% του ΑΕΠ (από μόλις 39,2% του ΑΕΠ το 2009), ξεπερνώντας τόσο τη δεύτερη Πολωνία (53,5% του ΑΕΠ) όσο και την προβληματική Αργεντινή (51% του ΑΕΠ). Η αύξηση του δανεισμού των τουρκικών τραπεζών κατά 60% την τελευταία 5ετία αποτελεί έναν παράγοντα «πραγματικού φόβου». Το χρέος των τουρκικών τραπεζών σε δολάρια φθάνει στο 22,5% του ΑΕΠ, ενώ και οι μη χρηματοπιστωτικοί όμιλοι έχουν χρέος σε δολάρια που αγγίζει το 35,9% του ΑΕΠ. Αυτό πιθανώς που μπορεί να «σώσει» την υπόληψη τόσο του Ερντογάν όσο και της τουρκικής οικονομίας είναι ότι οι πολίτες της χώρας δεν έχουν μεγάλο χρέος σε ξένο νόμισμα και κυρίως σε δολάρια. Αυτό ότι γιατί δεν το επιθυμούν αλλά γιατί ο δανεισμός των καταναλωτών σε ξένο νόμισμα έχει απαγορευθεί από το 2009. Επίσης οι τουρκικές τράπεζες έχουν το δικαίωμα να παράσχουν δάνεια σε ξένο νόμισμα μόνο σε είτε που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό (άρα έχουν έσοδα σε ξένο νόμισμα) είτε κατατάσσονται μεταξύ των μεγαλύτερων της χώρας. Η Τουρκία όμως για να καλύψει το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα πρέπει να κατορθώσει να προσελκύσει επενδύσεις ισάξιες με το 25% του ΑΕΠ ετησίως για τα επόμενα χρόνια. Κάτι τέτοιο κρίνεται εξαιρετικά δύσκολο, τόσο λόγω της ευρύτερης πολιτικής αναταραχής που επικρατεί στη χώρα, όσο και της απροθυμίας αρκετών ξένων εταιρειών να αυξήσουν την έκθεσή τους στην Τουρκία.