Γραμματέα Αναστασία
Γεωπόνος ΓΠΑ
Ο πολλαπλασιασμός της ελιάς με σπόρο ή αγενώς με μοσχεύματα είναι εύκολος. Ο πολλαπλασιασμός όμως της ελιάς με σπόρο δεν συνίσταται γιατί οι ποικιλίες της ελιάς αφενός δεν αναπαραγόνται πιστά αφετέρου δε, τα παραγόμενα φυτά –σπορόφυτα χαρακτηρίζονται από μία μακρά περίοδο νεανικότητας που έχει ώς συνέπεια μεγάλη καθυστέρηση στην είσοδο αυτών στην καρποφορία. Ωστόσο, το σύστημα αυτό χρησιμοποιείται ευρέως για την παραγωγή σποροφύτων-υποκειμένων, τα οποία θα εμβολιαστούν με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες ελιάς. Αλλα η ελιά πολλαπλασιάζεται και αγενώς με έρριζες παραφυάδες , σφαιροβλάστες, μοσχεύματα και εμβολιασμό. Ο πολλαπλασιασμός με έρριζες παραφυάδες ή σφαιροβλάστες χρησιμοποιείται σε πολύ μικρή κλίμακα. Και αυτό, γιατί κατα την συλλογή τους , πέραν του ότι προκαλούνται ζημιές στα μητρικά φυτά, τα παραγομένα φυτά έχουν έντονα νεανικά χαρακτηριστικά και καθυστερούν σημαντικα να μπουν σε καρποφορία. Ο πολλαπλασιασμός με εμβολιασμό, άν και είναι δυνατός σε πολλά είδη του ίδιου γένους, χρησιμοποιείται ευρέως και μάλιστα για ποικιλίες που ριζοβολούν δύσκολα με μοσχεύματα και σε ορισμένα είδη μονο σε δικά τους σπορόφυτα –υποκείμενα.
Στον πολλαπλασιασμό με μοσχεύματα της ελιάς, άν και μπορεί να χρησιμοποιηθούν μοσχεύματα ξύλου ηλικίας 3 ή 4 χρονών ή και μεγαλύτερης , συνήθως χρησιμοποιούνται φυλλοφόρα μοσχεύματα ημίσκληρα, ή μαλακά. Τα φυλλοφόρα μοσχεύματα έχουν μήκος απο 12-15εκατοστά και 4-6φύλλα και μετά την εμβάπτιση της βάσεως αυτού σε ορμόνη ριζοβολίας(ΙΒΑ ή ΝΑΑ), σε συγκέντρωση 2000-4000μέρη στο εκατομμύριο, ανάλογα με τον τύπο του φυλλοφόρου μοσχεύματος και την ποικιλία, τοποθετούνται σε σύστημα υδρονέφωσης για ριζοβολία. Στην Ιταλία χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια θερμαινόμενες κατασκευές καλυπτόμενες με διαφανές πολυαιθυλένιο , οι οποίες είναι απλούστερες και οικονομικότερες απο το σύστημα υδρονέφωσης. Σε μερικές περιοχές της Κρήτης, χρησιμοποιείται ο κορμός και ο λαιμός των δέντρων, αφού κοπούν σε μικρά τεμάχια ως πολλαπλασιαστικό υλικό. Το υλικό αυτό στρωματώνεται σε καταλληλο υπόστρωμα όπως είναι άμμος, τύρφη, περλίτη κτλ, και διαβρέχεται συχνά συνήθως με την μέθοδο της υδρονέφωσης. Τα φυτά που αναπτύσσονται απο τους λανθάνοντες οφθαλμούς μεταφέρονται στο φυτώριο για να αναπτυχθούν περαιτέρω και να εμβολιαστούν με την επιθυμητή ποικιλία, όσα από αυτά προέρχονται απο αυτόρριζα ελαιόδεντρα. Η μέθοδος αυτή δεν εφαρμόζεται ευρέως γιατι η εξεύρεση επαρκούς πολλαπλασιαστικού υλικού είναι δύσκολη , η απόσταση του πολλαπλασιαστικού υλικού (σφαιροβλάστες) δημιουργεί πληγές στα δέντρα, τα ελαιόδεντρα της χώρας δεν είναι ώς επι το πλείστον αυτόρριζα και τα παραγόμενα δενδρύλλια καθυστερούν να μπούν σε καρποφορία λόγω νεανικότητας.
Γραμματέα Αναστασία
Γεωπόνος ΓΠΑ
