Η πολιτεία, μέσω των θεσμοθετημένων οργάνων της, προγραμματίζει την αδειοδότηση τοποθέτησης ανεμογεννητριών στη Βαράσοβα.  Ως Έλληνας πολίτης και ως κάτοικος της περιοχής έχω όχι μόνο το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να καταθέσω τις απόψεις μου για το θέμα. Πιστεύω πως, για μια σειρά από λόγους, δεν πρέπει να τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες στη Βαράσοβα.

Κάθε λογικός άνθρωπος αναγνωρίζει ως κύρια χαρακτηριστικά των αποφάσεων κάθε ευνομούμενης πολιτείας τη σοβαρότητα, την αξιοπιστία, τη συνέχεια και τη συνέπεια. Στην προκειμένη περίπτωση, η πολιτεία έχει χαρακτηρίσει τη Βαράσοβα ως τόπο ιστορικό και  ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, άρρηκτα δεμένο με τους αγώνες της Εθνικής Ανεξαρτησίας.      

Συγκεκριμένα, η με αριθμό Α/Φ31/4261/170/10-03-1975 Υ.Α., που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. 325/Β της 19ης-03-1975 αναφέρει σχετικά: «Χαρακτηρίζομεν ολόκληρον τον ορεινόν όγκον της Βαράσοβας από της θαλάσσης μέχρι της Εθνικής οδού Μεσολογγίου – Ναυπάκτου ως τόπον ιστορικόν και ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους διότι: α) το όρος τούτο συνδέεται στενώς προς τους υπέρ της Εθνικής ανεξαρτησίας αγώνας και β) αποτελεί εν των ωραιοτέρων ορέων της Ελλάδος και συνάπτεται κατά τρόπον αυτόχρημα εντυπωσιακόν προς την είσοδον του Κορινθιακού κόλπου, το τοπίον των Πατρών προς το οποίον παρουσιάζει αφάνταστον ποικιλίαν πλαστικών όγκων και χρωματικών εναλλαγών και τον ορίζοντα της ηρωικής πόλεως του Μεσολογγίου».

Η εν λόγω περιοχή βρίσκεται εντός ορίων του «Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού, κάτω ρου και εκβολών ποταμών Αχελώου και Εύηνου και νήσων Εχινάδων». Είναι χαρακτηρισμένη ως «Ζώνη Προστασίας της Φύσης Π.Φ. 2Θ». Το καθεστώς προστασίας του πάρκου προσδιορίζεται από την KYA 22306 (ΦΕΚ 477Β’/31-05-2006) και, σύμφωνα με το Άρθρο 3 «Χρήσεις, δραστηριότητες, μέτρα, όροι και περιορισμοί προστασίας και διαχείρισης», δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών πάρκων.

Το όρος Βαράσοβα, βρίσκεται εντός του Δικτύου Natura 2000 και συγκεκριμένα εντός ζώνης ΖΕΠ «Ζώνες Ειδικής Προστασίας» (Special Protection Areas – SPA) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 79/409/EK «για τη διατήρηση των άγριων πτηνών», με κωδικό GR23100015- SPA, αλλά και εντός ζώνης ΤΚΣ «Τόποι Κοινοτικής Σημασίας» (Sites of Community Importance – SCI), όπως ορίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.

Πιθανή αδειοδότηση τοποθέτησης ανεμογεννητριών στη Βαράσοβα, θα αναιρέσει τα χαρακτηριστικά της σοβαρότητας, της αξιοπιστίας της συνέχειας και της συνέπειας από τις αποφάσεις των οργάνων της Πολιτείας και θα μειώσει το κύρος της στα μάτια των πολιτών.  

Η Βαράσοβα στη διάρκεια των Βυζαντινών Χρόνων και της Τουρκοκρατίας, με τις πολλές εκκλησίες, τα μοναστήρια και τα ασκηταριά των μοναχών, ήταν το «Ιερό Βουνό», ο «Άθως» της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Ο Γάλλος περιηγητής Bazin, που πέρασε από την περιοχή το 1865, γράφει, μεταξύ των άλλων, για τη Βαράσοβα: «Οι ποιμένες που την ηρεύνησαν ανεύρον εις τας κλιτύας και τας φαράγγας της 72 εκκλησίας και μοναστήρια …»

Στις βουνοπλαγιές της Βαράσοβας, η οποία κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους (9ος – 12ος αι.) παρουσίασε μοναστική άνθηση, σώζονται σήμερα απομεινάρια των ναών:

α. Άγιος Δημήτριος: Γράφει γι’ αυτόν, μεταξύ των άλλων, στη «Βυζαντινή Αιτωλοακαρνανία» ο αείμνηστος καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αθανάσιος Παλιούρας, που είχε αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη, αναστύλωση και προβολή των ναών, των εξωκλησιών και των ασκηταριών της Βαράσοβας: «Μισοκατεστραμμένος ναός, πάνω από το χωριό Κάτω Βασιλική, σε χαμηλό λοφίσκο ανατολικά της άγριας Βαράσοβας. Ο Ορλάνδος που μελέτησε το μνημείο το 1935 το τοποθετεί στα τέλη του 10ου ή στις αρχές του 11ου αιώνα. Αποτελεί μεταβατικό τύπο μεταξύ του ελεύθερου και του εγγεγραμμένου τρίκογχου ναού. … Οι τοίχοι του, που σώζονται μέχρι το ύψος των 4 μέτρων, είναι κατασκευασμένοι με πελεκητές γκριζοπράσινε πέτρες … Η αρχιτεκτονική του μνημείου είναι θαυμάσια, γιατί αποτελεί μια ισορροπημένη σύνθεση που δείχνει τις ικανότητες του αρχιτέκτονα και των μαστόρων».

β. Άγιοι Πατέρες: Στη βορειοδυτική πλευρά της Βαράσοβας, νοτιοδυτικά του χωριού Άνω Βασιλική, συναντά ο επισκέπτης μια σειρά από σπήλαια, που ξεχωρίζουν και από μακρινή απόσταση. Στο εσωτερικό ενός από αυτά τα σπήλαια σώζονται τα ερείπια του ασκηταριού των Αγίων Πατέρων. «Προ του σπηλαίου σώζονται τα ερείπια κεραμοσκεπούς κτίσματος, προφανώς δεξαμενής, εκτιμένου δια σειρών πλίνθων και λίθων. Εσωτερικώς διατηρούνται λείψανα επιχρίσματος. Εντός του σπηλαίου υψούνται ερείπια τοίχων εκ σειρών μη ορθογωνισμένων λίθων και πλίνθων, πάχους 0,025 – 0,030 μ.», έγραψε ο Παναγιώτης Βοκοτόπουλος. Το σπήλαιο ήταν ζωγραφισμένο, αλλά τα περισσότερα επιχρίσματα καταστράφηκαν, εξαιτίας της πολύχρονης εγκατάλειψης. Σήμερα σώζονται τέσσερις παραστάσεις που παρουσιάζουν μεγάλες φθορές, αλλά και πολύ μεγάλο εικονογραφικό ενδιαφέρον: της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, της Πεντηκοστής, της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και κεφάλι αγίου σε υπερφυσικό μέγεθος. Ο Αθανάσιος Παλιούρας, που μελέτησε σχολαστικά τις τοιχογραφίες αυτές, υποστηρίζει πως η εικονογράφηση του σπηλαίου έγινε την πρώιμη μεταεικονομαχική περίοδο, το πιθανότερο τον 10ο με 11ο αιώνα.

γ. Άγιος Νικόλαος Κάτω Βασιλικής: Μοναστηριακό συγκρότημα φρουριακού χαρακτήρα, με διαρκή ζωή δέκα περίπου αιώνων (9ος – 18ος αι.). Τμήμα του μικρού ναού, που βρίσκεται μέσα στο σπήλαιο, έχει αναστυλωθεί. Νότια του ναού υπάρχει μικρότερο σπήλαιο, που χρησίμευε ως εστία – μαγειρείο. Αυτή η σπηλιά επικοινωνούσε με την τράπεζα του μοναστηριού, της οποία σώζονται τα αρχιτεκτονικά λείψανα. Εκτός από την εστία, η ανασκαφική έρευνα έφερες στο φως, στη ΒΑ γωνία του σπηλαίου, μια εντυπωσιακή κατασκευή που ταυτίζεται με τον φούρνο του μοναστηριού. Στα ΒΑ της εσωτερικής αυλής αποκαλύφθηκε ορθογώνια δεξαμενή, στην οποία απέρρεαν με σύστημα ξύλινων αγωγών τα νερά που συγκεντρώνονταν από τις στέγες των κελιών και από τις σχισμές της βραχοσκεπής. Ένα άλλο, μικρότερο όμως, σπήλαιο χρησίμευε ως ησυχαστήριο για περισσότερη άσκηση κι άλλοτε ως καταφύγιο στις περιπτώσεις των επιδρομών. Στην οροφή της βραχοσκεπής διακρίνει ο επισκέπτης την «εγκλείστρα», ένα μικρό σπήλαιο πάνω από το μεγάλο, στο οποίο ο «έγκλειστος» ανέβαινε με ξύλινη σκάλα. Στον απομονωμένο αυτό χώρο παρέμεινε εβδομάδες, μήνες, ίσως και χρόνια, μελετώντας, προσευχόμενος ή διαβάζοντας και γράφοντας κάποιο ασκητικό κείμενο. Στον ελλαδικό χώρο είναι η μοναδική. Μια ανάλογη, του Αγίου Νεοφύτου, εντοπίστηκε στην Πάφο της Κύπρου και άλλες τρεις στην Αίγυπτο και την Παλαιστίνη.

δ. Άγιος Πέτρος: «Ηρειπωμένος μονόχωρος δρομικός ναός μετά τριπλεύρου αψίδος, επί της δυτικής κλιτύος της Βαράσοβας. Το μνημείον είναι εκτισμένον δια σειρών αδρομερώς λελαξευμένων ασβεστολίθων, μεταξύ των οποίων παρεντίθενται μοναί, ή ενίοτε, διπλαί στρώσεις εκ τεμαχίων πλίνθων, πάχους 0,02 – 0,025μ. … Ο νότιος και ανατολικός τοίχος διατηρούνται μέχρι ύψους 2,40 μ. περίπου ενώ το ανατολικόν άκρον του βορείου τοίχου μέχρι ύψους 2 μ., ενώ των λοιπών τοίχων σώζονται μόνον τα θεμέλια. Το μνημείον έχει μήκος 8,05 μ. άνευ της αψίδος και πλάτος 4,85 μ. … Ο ναός περικλείεται εντός περιβόλου διαστάσεων 15 Χ 24 μ. Το μνημείον ανάγεται πιθανότατα εις τους υστάτους βυζαντινούς χρόνους», έγραψε πριν από κάποια χρόνια ο Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, που αφιέρωσε τη ζωή του στην έρευνα και ανάδειξη της βυζα­ντινής τέχνης.

Η τοπική παράδοση αναφέρει πως το μοναστήρι αυτό ήταν διώροφο και είχε 62 κελιά. Τη βραδιά μάλιστα της Εξόδου των πολιορκημένων Μεσολογγιτών μια ομάδα Εξοδιτών κατέφυγε στο μοναστήρι. Οι καλόγεροι τους φρόντισαν. Κατέφτασαν όμως οι Τούρκοι και τους επεφύλαξαν παραδειγματική τιμωρία. Κρέμασαν όλους τους καλόγερους στα δυο πλατάνια που υπήρχαν κοντά στην πηγή νερού κι έκαψαν το μοναστήρι. Ακόμα, στην παρακείμενη τοποθεσία «Χαλιάδες», ΒΑ του μοναστηριού, σώζονται ερείπια πύργου, που χρησίμευε ως παρατηρητήριο και καταφύγιο των μοναχών. 

ε. Στη νοτιοδυτική πλευρά της Βαράσοβας και σε μικρή απόσταση ανατολικά του Αγίου Πέτρου, σώζονται μέσα σε σπηλιά τα ερείπια κι άλλου μικρού ναού (8 Χ 3,8 μ.), αφιερωμένου στον Άγιο Νικόλαο, που χρησιμοποιήθηκε ως ασκηταριό στη διάρκεια των Βυζαντινών Χρόνων και της Τουρκοκρατίας. Στο άνοιγμα της σπηλιάς δεσπόζει η Αγία Τράπεζα, ενώ στο βάθος υπάρχει δεξαμενή βρόχινου νερού. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, στη σπηλιά αυτή τα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς λειτουργούσε κρυφό σχολειό. Αναφέρεται μάλιστα και σχετικό περιστατικό.

στ. Στο διάσελο της Βαράσοβας, νοτιοανατολικά του πηγαδιού, σώζονται τα ερείπια της Παναγούλας, ενός μικρού ναού, αφιερωμένου στην Παναγία. Όλοι οι ναοί, τα ξωκλήσια, οι σκήτες και τα μοναστήρια της Βαράσοβας επικοινωνούσαν με δίκτυο μονοπατιών.

Απομεινάρια της αγχιάλου Χαλκίδος, οι πολίτες της οποίας συμμετείχαν στην Τρωική εκστρατεία με δύο επανδρωμένα πλοία, σώζονται μέχρι σήμερα σε ένα μακρόστενο οροπέδιο στα ανατολικά της Βαράσοβας. 

Στην κορυφή της έβοσκε τα κατσίκια του ο Τίτορμος ο Αιτωλός, που νίκησε στην άρση βαρών τον περίφημο ολυμπιονίκη Μίλωνα από τον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας.

Τέλος, στη θέση «Σκάλα του Μαυρομμάτη», εκεί όπου η Βαράσοβα συναντά τον Εύηνο, κοντά στο χωριό Περιθώρι του Δήμου Ναυπακτίας, στις 5 Μαρτίου του 1821 σημειώθηκε η πρώτη επαναστατική ενέργεια των σκλαβωμένων Ελλήνων ενάντια στους Οθωμανούς κατακτητές, σε ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία.

Προκύπτει από τις προηγούμενες αναφορές στα χριστιανικά και ιστορικά μνημεία πως φρόντισαν οι πρόγονοί μας με τη δράση τους και τα έργα τους, λαϊκοί και κληρικοί, να αφήσουν ανεξίτηλα χαραγμένα τα σημάδια της πολιτιστικής τους ταυτότητας στις βουνοπλαγιές της Βαράσοβας, πλούσια κι αντιπροσωπευτική παρακαταθήκη της εθνικής μας κληρονομιάς, προϋποθέσεις ανάπτυξης και προόδου.

Αναλογίζομαι, σε περίπτωση τοποθέτησής τους, τι θα σκέφτεται ο πολίτης μετά από πενήντα και εκατό χρόνια, όταν περπατώντας στη Βαράσοβα, θα αντικρίζει τα κουφάρια των ανεμογεννητριών και τα υπολείμματα των θεμελιώσεών τους.

Αμείλικτα προβάλλουν τα ερωτήματα: Με ποιο δικαίωμα θα καταστρέψουμε με τις παρεμβάσεις μας τα θεοβάδιστα μονοπάτια του βουνού, στα οποία περπάτησαν προσωπικότητες σαν τον Απόκαυκο; Με ποιο δικαίωμα θα προσβάλλουμε τις πηγές έμπνευσης και δημιουργίας ποιητών διαμετρήματος Κωστή Παλαμά και Μιλτιάδη Μαλακάση, συγγραφέων, λαογράφων και ζωγράφων;

Ας μη διαφεύγει της προσοχής μας πως «χρωστάμε και σε όσους … θα ’ρθούνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι, οι νεκροί», όπως λέει κι ο Παλαμάς.

«Αυτά, και δέκα χιλιάδες τάλαρα να σας δώσουνε, να μην το καταδεχτείτε να βγουν από την πατρίδα μας. Γι’ αυτά επολεμήσαμε», είχε πει ο στρατηγός Μακρυγιάννης στους στρατιώτες του, προσπαθώντας να καλλιεργήσει στην ψυχή και στο πνεύμα τους τα χαρακτηριστικά του ελληνικού έθνους, καθώς και τον σεβασμό και την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής μας ταυτότητας, της εθνικής μας κληρονομιάς.

Είναι και στη δική μας περίπτωση επίκαιρος.



Ακολουθήστε μας σε Google News, Facebook και Instagram και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

1 ΣΧΟΛΙΟ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ γράψτε το σχόλιο σας!
Το όνομα σας ...