κριτική από τον Βαγγέλη Ραφτόπουλο
Το έργο διαδραματίζεται στην κορυφή του Χελμού, τα Αροάνια Όρη των Αρχαίων Ελλήνων, όπου κυλούν τα ύδατα της Στυγός και γεννήθηκαν θρύλοι, παραδόσεις και μια ιδιαίτερη μυθολογία.
Την εποχή του έργου πραγματοποιείται μια στροφή στην πνευματική ζωή του τόπου , με τον Νικόλαο Πολίτη να αναδεικνύει το ενδιαφέρον και την φυσιογνωμία του παραδοσιακού λαϊκού πολιτισμού στην διαμόρφωση του νεότερου ελληνισμού.
Στα ψηλά βουνά και από την βιοπάλη στην αγροτική Ελλάδα διαμορφώθηκαν χαρακτήρες , με προεξάρχουσα την προσωπικότητα της Γκόλφως που ξέρει να αγαπά, να συγχωρεί, να περιφρονεί την ζωή. Το έργο αγαπήθηκε και αγαπιέται μέχρι σήμερα, 120 χρόνια μετά, η Γκόλφω σαν Ελληνίδα Ιουλιέτα, δεν δέχεται να ζήσει μια συμβατική ζωή, χωρίς τον αγαπημένο της Τάσο, βάζει τέλος στην ζωή της, ακολουθούμενη από τον αγαπημένο της, που ο αστικός χώρος και ο πλούτος τον συνθλίβουν, αλλά η αγάπη για την Γκόλφω τον σηματοδοτεί και τέλος τον προδικάζει.
Η Γκόλφω του Νίκου Καραθάνου απέδωσε έντιμα και πιστά το ειδύλλιο, μέσα σε μια μυσταγωγική τελετουργία, βουκολικούς ήχους, με τρεις ηθοποιούς στον καθένα από τους δύο βασικούς ρόλους- επινόηση του Λευτέρη Βογιατζή στην νύχτα κουκουβάγιας του Γιώργου Διαλεγμένου- και με ένα σύνολο ηθοποιών που ερμήνευσαν σωστά την διδασκαλία του.
Ο τσέλιγκας και τα πρωτοπαλίκαρά του δεν ανέχονται τον έρωτα της Γκόλφως με τον Τάσο, τον δηλητηριάζουν, τον γκρεμίζουν και επηρεάζοντας τον Τάσο με το δέλεαρ του χρήματος-η γενεσιουργός αιτία όλων των συμφορών- και την Σταυρούλα , τον απομακρύνουν από την αγάπη του.
Να ειπώ το έχε γεια σε σένα ήρθα, Τάσο και να σε ράνω με ανθούς .Όντας θα γίνει ο γάμος, εγώ δεν θα ‘μαι δω. Αχ, ναι, θα ‘μαι ξενιτεμένη, μονολογεί η Γκόλφω σπαρακτικά και βάζει τέλος στη ζωή της, την ακολουθεί δε σύντομα και ο Τάσος.
Οι ρόλοι καλύπτουν όλη την σύγχρονη γκάμα ενός συνόλου, ηγέτες, καιροσκόποι, ανώτεροι άνθρωποι, άνθρωποι θρασείς, έντιμοι, μεγαλοπρεπείς, φιλοχρήματοι, άνθρωποι του μόχθου.
Το σκηνικό και τα κοστούμια της κ. Ε. Παπαγεωργακοπούλου συμβατά με την εποχή με του έργου και την περιοχή, αγροτικές ενδυμασίες και ψηλά βουνά, η ερμηνεία όλων ανεξαιρέτως των ηθοποιών σοβαρή και υποδειγματική με προεξάρχουσα αυτήν της κ. Φωτοπούλου και με τον κ. Γιάννη Βογιατζή σε κορυφαία σκηνή του έργου, με την μουσική του κ. Άγγελου Τριανταφύλλου να αποπνέει συγκίνηση, τους φωτισμούς του κ. Λευτέρη Παυλόπουλου διακριτικούς ‘όπως πάντα.
Οι ηθοποιοί Α.Αλεξανδράκη, Ε. Σαουλίδου, Α.Τριανταφύλλου, Χ.Μαξούρη, Γ.Κότσιφας, Α. Παπαδημητρίου, Ν.Καραθάνος, Χ.Φραγκούλης, Μ.Σαράντης, Γ.Μπινιάρης,Μ.Διακοπαναγιώτου , μερικοί εξ αυτών και μουσικοί, απέδωσαν επιτυχώς τον ρόλο τους.
