Το 2000 υιοθετήθηκε η ατζέντα των Αναπτυξιακών Στόχων του ΟΗΕ για τη Χιλιετία στους οποίους περιλαμβάνονταν δεσμεύσεις για τη μείωση της φτώχειας στο μισό, την πρόσβαση όλων των παιδιών στο σχολείο και τη δραστική μείωση της παιδικής και μητρικής θνησιμότητας μέχρι το 2015.
Σύμφωνα με την έκθεση, σήμερα, δύο χρόνια πριν την εκπνοή της ατζέντας η πρόοδος είναι πρωτοφανής αναφορικά με την πρόληψη της παιδικής θνησιμότητας, καθώς 25 χώρες έχουν ήδη πιάσει το στόχο της μείωσης στα δύο τρίτα, μεταξύ των οποίων πολλές από τις φτωχότερες όπως το Μπαγκλαντές, η Αιθιοπία, η Λιβερία, το Μαλάουι, το Νεπάλ και η Τανζανία. Για πολλές άλλες χώρες, όπως η Καμπότζη, η Γουινέα και η Μοζαμβίκη, η Νιγηρία και η Ρουάντα, η επίτευξη του στόχου εντός του χρονοδιαγράμματος είναι εφικτή, αναφέρεται.
Το 1960 το ποσοστό παιδικής θνησιμότητας στην Αφρική ήταν 27%, σήμερα είναι κάτω από 10%. Επιπλέον η πρόοδος είναι επιταχυνόμενη. Η Υποσαχάρια Αφρική από το 2005 μείωσε το ποσοστό παιδικής θνησιμότητας πέντε φορές περισσότερο από ότι είχε καταφέρει την πενταετία 1990-5. Ακόμη και σε χώρες που βρίσκονται αρκετά πίσω από τους στόχους του ΟΗΕ, ιδιαίτερα στη Δυτική και την Κεντρική Αφρική, τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν μειωθεί κατά 40% από το 1990, υπογραμμίζεται.
Η έκθεση σημειώνει ότι για πρώτη φορά στην ιστορία είναι ρεαλιστικός ο στόχος του τερματισμού των παιδικών θανάτων που μπορούν να προληφθούν μέσα σε μια γενιά.
Ωστόσο, υπογραμμίζεται, τα νούμερα εξακολουθούν να είναι τραγικά. Κάθε μέρα 18.000 παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν από αιτίες που μπορούν να προληφθούν και από το 1990, 216 εκατομμύρια παιδιά έχουν πεθάνει στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Δύο σημεία-κλειδιά
Πρώτον, αν και τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν μειωθεί εντυπωσιακά, το ποσοστό των θανάτων παιδιών τον πρώτο μήνα μετά τη γέννησή τους αυξάνεται. Σήμερα, το 2013, το ποσοστό θνησιμότητας των νεογνών βρίσκεται στο 44% σημειώνοντας άνοδο από το 37% που ίσχυε το 1990.
Δεύτερον, η παιδική θνησιμότητα συγκεντρώνεται ολοένα και περισσότερο σε συγκεκριμένες περιοχές και μεταξύ των πλέον φτωχών και μειονεκτικών ομάδων, όπως εκείνων που κατοικούν σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές και σε αστικές παραγκουπόλεις.
Ενώ το 1990 στη Δυτική και την Κεντρική Αφρική καταγράφονταν το 17% της παιδικής θνησιμότητας, το 2013 το ποσοστό αυτό έχει φτάσει στο 30% για την εν λόγω περιοχή. Στην Αφρική και τη Νότια Αφρική αντιστοιχεί σήμερα το 80% του συνόλου της παιδικής θνησιμότητας παγκοσμίως.
Ουσιαστικά στις περιοχές αυτές οι ανισότητες αυξήθηκαν δραματικά από το 2000 που τέθηκαν οι στόχοι του ΟΗΕ, αναφέρεται. Η πρόοδος για τη μείωση του υποσιτισμού, αιτία για το 45% της παιδικής θνησιμότητας, παραμένει στάσιμη και απειλεί να “τινάξει” τη συνολική πρόοδο. Ο νανισμός, που προκαλείται από το χρόνιο υποσιτισμό, έχει μειωθεί μόλις κατά ένα τρίτο από το 1990.
Ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση, 90 εκατ. άνθρωποι δεν θα ζούσαν σήμερα αν τα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας είχαν παραμείνει στα επίπεδα του 1990.
