Η εκπαίδευση στο πολιορκημένο Μεσολόγγι.Του Κ. Σακαρέλου

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

του Κώστα Σακαρέλου

Πριν την Επανάσταση του 1821, στην πόλη του Μεσολογγίου, παράλληλα με την οικονομική, εμπορική και επιχειρηματική δραστηριότητα, αναπτύχθηκε σπουδαία πνευματική κίνηση, αφού το 1641 εγκαταστάθηκε εκεί ο δάσκαλος του Γένους Ευγένιος ή Γιαννούλης ο Αιτωλός. Η παρουσία του Γιαννούλη στο Μεσολόγγι, για τέσσερα χρόνια, υπήρξε επωφελής και σωτήρια για όλους τους κατοίκους και όχι μόνο για «τους περί αυτόν φοιτητάς».

Προς το τέλος του 17ου αιώνα, οι Μεσολογγίτες πέρασαν ένα στάδιο σοβαρής δοκιμασίας, εξαιτίας της τελευταίας φάσης του ενετοτουρκικού πολέμου (1684 – 1699), γεγονός που προκάλεσε έντονη παρακμή και στα εκπαιδευτικά ζητήματα του τόπου.

Ωστόσο, με την έλευση του 20ου αιώνα, το Μεσολόγγι ανέκαμψε. Κυρίως, στα μέσα του 18ου αιώνα, η οικονομική πρόοδος της πόλης συνδυάστηκε και με την ανάπτυξη της Παιδείας. Τότε ιδρύθηκαν στο Μεσολόγγι δύο Σχολές: Η Παλαμαϊκή Σχολή από τον Παναγιώτη Παλαμά (1760) και η Σχολή Ελληνικών Μαθημάτων από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης (1762).

Με την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα, οι Σχολές αυτές έπαψαν να λειτουργούν. Το 1824 όμως οι Μεσολογγίτες, αμέσως μετά το τέλος της πρώτης πολιορκίας, αφού τακτοποίησαν τα οχυρά τους στην πόλη κι αφού ενίσχυσαν τη φρουρά, άρχισαν να σκέπτονται σοβαρά και το ζήτημα της μόρφωσης των παιδιών τους. Σε συμβούλιο μάλιστα των προκρίτων της πόλης, στο οποίο συμμετείχαν και οι οπλαρχηγοί, αποφασίστηκε η ίδρυση σχολείου.

Η σχετική προκήρυξη, με την οποία κοινοποιήθηκε η απόφαση των προκρίτων σε όλους τους κατοίκους του Μεσολογγίου, μεταξύ των άλλων, έγραφε και τα εξής:

«… Αλλά το Μεσολόγγι, περίφημον ήδη δια τα μεγάλα των Ελλήνων ανδραγαθήματα, γνωστόν δια την εις Μεσολογγίτην πολιτογράφησιν του ενδοξοτάτου των ποιητών της Αγγλίας, αοιδήμου Λόρδου Βύρωνος, πρώτον αυτό συσταίνει σχολείον δια τα τέκνα των καταμαχομένων τους βαρβάρους Ελλήνων …»

Και η προκήρυξη, με ενθουσιασμό και έξαρση πατριωτική, τελείωνε με αυτά τα λόγια:

«Προσκαλούνται, λοιπόν, όλοι οι φιλόμουσοι νέοι Μεσολογγίτες και της άλλης Ελλάδος, να τρέξουσι πρόθυμοι εις το νέον τούτο στάδιον των αγώνων του πνεύματος, αν ορέγωνται φιλοτίμως να μεγαλύνουν αυτοί την δόξαν της νέας Ελλάδος, ότι έξωσεν εκ των κόλπων της, μαζί με τα βάρβαρα πλήθη των ανόμων εχθρών της και την αχώριστον αυτών αμάθειαν και κακοήθειαν.»

Η συγκεκριμένη προκήρυξη έχει ημερομηνία 24 Μαΐου 1824.

Δάσκαλος του πρώτου αυτού Σχολείου διορίστηκε ο Δημήτριος Παύλου. Στην αρχή το Σχολείο λειτούργησε με δυο τάξεις: η μία, της Γραμματικής όπως ονομαζόταν, στην οποία φοιτούσαν όσοι δεν γνώριζαν γραφή και ανάγνωση και η άλλη ήταν ανώτερη. Σε αυτή φοιτούσαν όσοι ήταν προχωρημένοι στα ελληνικά γράμματα και διδάσκονταν έργα αρχαίων συγγραφέων. Ακόμα, οι μαθητές μάθαιναν υποχρεωτικά και μια ξένη γλώσσα. Ως τέτοια, προτιμήθηκε η Γαλλική. Το Σχολείο στεγάστηκε στο σπίτι του κυρίου Μήτσου (;), το οποίο βρισκόταν απέναντι από το άλλοτε Γαλλικό Κονσολάτο.

Στο μεταξύ, ο Δημήτριος Παύλου έγραψε μια συγκινητική επιστολή στον Αδαμάντιο Κοραή, ο οποίος εκείνο το διάστημα βρισκόταν στο Παρίσι, με την οποία τον παρακαλούσε να τον βοηθήσει στο δύσκολο, μεγάλο και εθνικό έργο που είχε αναλάβει, στέλνοντάς του βιβλία και ό,τι άλλο απαραίτητο για τη διδασκαλία.

Το πρώτο Σχολείο άρχισε τη λειτουργία του στις 4 Ιουνίου του 1824, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα. Η εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά», που εκδιδόταν εκείνη την εποχή στο Μεσολόγγι, έγραφε για το γεγονός:

«Σήμερον ήνοιξε ο Δημήτριος Παύλου το σχολείον της παλαιάς ελληνικής και Γαλλικής διαλέκτου, με ένα πρόλογον άξιον της παιδείας και του πνεύματός του …»

Το πρώτο αυτό ελληνικό σχολείο λειτούργησε κανονικά ως τον Απρίλιο του 1825. Όταν άρχισε η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου, έκλεισε τις πόρτες του.       

Πηγές:

  1. Σπυριδούλα Ασημακοπούλου – Κιτσινέλη: «Η μεσολογγίτικη Παιδεία», Εκδόσεις «γράμμα», Μεσολόγγι 2019
  2. «Αιτωλοακαρνανικά Χρονικά», Όργανον της Νομαρχίας Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Έτος Α΄, Απρίλιος 1956, Αριθμός 2


Ακολουθήστε μας σε Google News, Facebook και Instagram και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ γράψτε το σχόλιο σας!
Το όνομα σας ...