Η ευκαιρία της Ελλάδας για την ΑΟΖ!

Αυτό αναφέρει σε δημοσίευσή του στην ιστοσελίδα hellenicleaders.com ο καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου του Μέρυλαντ και συγγραφέας, Θεόδωρος Καριώτης.

Υπάρχουν σήμερα 134 έθνη που κατέχουν ήδη είτε ΑΟΖ ή μια Αποκλειστική Ζώνη Αλιείας (EFZ) 200 ναυτικών μιλίων. Το 1982 τα Ηνωμένα Έθνη στη διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας προέβλεψαν ένα καθεστώς ΑΟΖ στο οποίο δεν υπάρχουν περιορισμοί που απαγορεύουν στα νησιά να έχουν ΑΟΖ.

Στις 10 Μαρτίου του 1983, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών υπέγραψε μια διακήρυξη για τη θέσπιση ΑΟΖ η οποία θα εκτείνεται στα 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές των ΗΠΑ.

Η περιοχή της συγκεκριμένης ΑΟΖ καλύπτει 3,5 εκατομμύρια τετραγωνικά ναυτικά μίλια ωκεανού, μια περιοχή 1,67 φορές μεγαλύτερη από την έκταση των Ηνωμένων Πολιτειών και των εδαφών της.

Η ΑΟΖ περιέχει ζωτικούς φυσικούς πόρους, τόσο από ζώντες όσο και μη ζώντες οργανισμούς, στο βυθό της θάλασσας, στο υπέδαφός, και στην επιφάνεια του νερού. Το πιο σημαντικό απ ‘όλα, όμως είναι ότι αυτή η προεδρική διακήρυξη έδωσε μια ΑΟΖ σε όλα τα νησιά των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με τη σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ως εκ τούτου, θα είναι σε δύσκολη θέση να επιχειρηματολογήσουν εναντίον μιας ελληνικής ΑΟΖ παρόμοιας με εκείνης που η ίδια έχει θεσπίσει για τον εαυτό της.

Επιπλέον, η Κούβα απέχει μόνο 90 μίλια από την ακτή της Φλόριντα, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν υποστήριξαν ότι η Κούβα, επειδή είναι νησί, δεν έχει τα ίδια δικαιώματα με τις ηπείρους σε μια ΑΟΖ. Στην πραγματικότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κούβα ήρθαν σε συμφωνία για την οριοθέτηση των αντίστοιχων Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών τους, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο των ίσων αποστάσεων, την οποία η Τουρκία πάρα πολύ αντιπαθεί.

Φυσικά, δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει η θέση που έχει λάβει η Τουρκία, διότι μπορούμε να θυμηθούμε πόσο αντίθετοι ήταν οι Τούρκοι στη δημιουργία της ΑΟΖ και την υπαγωγή της στο τελικό έγγραφο της σύμβασης.

Το απόγευμα της Παρασκευή 30 Απριλίου, 1982, η τελική ψηφοφορία έλαβε χώρα στη Νέα Υόρκη για τη νέα Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας ήταν 130 υπέρ, τέσσερα κατά και 17 αποχές.

Κάποιος δεν χρειάζεται να είναι ειδικός στο Διεθνές Δίκαιο για να καταλάβει ότι η Τουρκία ήταν αναστατωμένη με αυτή τη Σύμβαση, η οποία είναι ο λόγος που ήταν μία από τις τέσσερις χώρες που καταψήφισαν. Η Ελλάδα, από την άλλη πλευρά, σχεδόν απόλυτα ικανοποιημένη με τα οφέλη του νέου «Συντάγματος» των ωκεανών,  ψήφισε υπέρ της σύμβασης.

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός δεν θα πρέπει να διστάσει να εξηγήσει στον Αμερικανό Πρόεδρο ότι η εμμονή της κυβέρνησής του ότι η Ελλάδα, δεν θα πρέπει να διακηρύξει μονομερώς την ΑΟΖ χωρίς να πάρει την άδεια της Τουρκίας, αποτελεί σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Ο Σαμαράς θα πρέπει να υπενθυμίσει στον Ομπάμα ότι η διακήρυξη ΑΟΖ είναι μια μονομερής πράξη και ότι η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να διακηρύξει μονομερώς την ΑΟΖ.

Αυτό ακριβώς έκανε το 1983 ο Πρόεδρος Reagan, και αυτό ακολουθήθηκε από τις μονομερείς διακηρύξεις της τότε Σοβιετικής Ένωσης αλλά και σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πολλοί άνθρωποι συγχέουν την ανακήρυξη της ΑΟΖ με την οριοθέτηση της.

Οριοθέτηση είναι μια διμερής πράξη και θα πρέπει πάντα να αποφασιστεί με συμφωνία ή με τη υποβολή της υπόθεσης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου Παπαδόπουλος  ανακήρυξε μονομερώς την ΑΟΖ, το 2004 και αμέσως οι Ηνωμένες Πολιτείες ενέκριναν αυτήν την απόφαση.

Αλλά τώρα έχει έρθει η ώρα για τις Ηνωμένες Πολιτείες να μην θέσουν εμπόδια στην Ελλάδα για την κήρυξη της ΑΟΖ και στη συνέχεια να βοηθήσουν για την οριοθέτηση της με την Τουρκία.

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση της Ελλάδα δεν έχει το δικαίωμα πλέον, να αγνοήσει ένα μέρος του Δικαίου της Θάλασσας, που είναι τόσο επωφελές και δίνει πλεονέκτημα στη χώρα.

Μια ελληνική ΑΟΖ μπορούν να παίξει, ειδικά τώρα, έναν κρίσιμο ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα με τις τεράστιες ποσότητες υδρογονανθράκων που βρίσκονται βαθιά στο βυθό της.

Ο Αντώνης Σαμαράς έχει μια ιστορική ευκαιρία να ενημερώσει τον Αμερικανό Πρόεδρο σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα.

Ας ελπίσουμε ότι θα σταθεί στο ύψος της περίστασης.

Επιμέλεια-μετάφραση
Σταύρος Ζουλάκης