Θλίψη και συγκίνηση για το θάνατο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη

«Έφυγε» ένας από τους τελευταίους μεγάλους πολιτικούς του τόπου

Μεγάλη θλίψη αλλά και συγκίνηση σε όλη τη χώρα σκόρπισε η είδηση του θανάτου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που έφυγε από τη ζωή χθες τα ξημερώματα, σε ηλικία 99 ετών.

Ο Μητσοτάκης υπήρξε ένας από τους χαρισματικούς πολιτικούς που «σφράγισαν» την σύγχρονη ελληνική ιστορία και ο τελευταίος μιας γενιάς πολιτικών, που σημάδεψαν την μεταπολεμική και μεταπολιτευτική Ελλάδα.

Πλέον, πέρασε οριστικά στην ιστορία, πλήρης ημερών, περνώντας τις ύστατες στιγμές του πλάι στην οικογένειά του.

«Σήμερα (σ.σ χθες) στη 01:00 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έφυγε από τη ζωή, περιστοιχισμένος από τους ανθρώπους που αγαπούσε και τον αγαπούσαν» ανέφερε η λιτή ανακοίνωση των οικείων του.

Ο επίτιμος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας τα έζησε όλα πριν φύγει, κουβαλώντας στην πλάτη του μισό αιώνα πολιτικής διαδρομής. Διατέλεσε βουλευτής, πρόεδρος κόμματος, υπουργός, πρωθυπουργός,  μα πάνω από όλα ευπατρίδης και πάντα μπροστά από την εποχή του.
 

Η αρχή του τέλους

Εδώ και πολύ καιρό, η υγεία του πρώην πρωθυπουργού ήταν πολύ κλονισμένη. Ο θάνατος της αγαπημένης του συζύγου Μαρίκας Γιαννούκου πριν από 5 χρόνια, τον κατέβαλε ακόμη περισσότερο.

Μαζί είχαν αποκτήσει τέσσερα παιδιά – την Κατερίνα, την Αλεξάνδρα, τη Ντόρα και τον Κυριάκο- που, με τη σειρά τους, τους χάρισαν πολλά εγγόνια και δισέγγονα.

Αύριο στις 3:00 το μεσημέρι θα ψαλεί η εξόδιος ακολουθία του στην Ιερά Μητρόπολη Αθηνών και η σορός του θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα, από τις 7:00 έως τις 13:30.

Η ταφή του θα γίνει μία ημέρα αργότερα, την Πέμπτη το απόγευμα, στη γενέτειρά του, τα Χανιά, δίπλα στην αγαπημένη του Μαρίκα.

Επιθυμία του ιδίου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ήταν, αντί στεφάνων, οι δωρεές εις μνήμην να δοθούν προκειμένου να γίνει δενδροφύτευση στα Λευκά Όρη της Κρήτης.

Σύμφωνα με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Εσωτερικών, Εθνικής Άμυνας και Οικονομικών, η κηδεία του θα τελεσθεί με δημόσια δαπάνη και θα αποδοθούν οι τιμές που προσήκουν σε εν ενεργεία Πρωθυπουργό.

Παράλληλα, θα τηρηθεί τετραήμερο δημόσιο πένθος και οι σημαίες θα κυματίζουν μεσίστιες σε δημόσια κτίρια και οργανισμούς.

Από χθες έχει ανοίξει βιβλίο συλλυπητηρίων στα κεντρικά γραφεία της Νέας Δημοκρατίας, στο Μοσχάτο. Τέλος, όλες οι προγραμματισμένες κομματικές εκδηλώσεις έως και την Κυριακή 4 Ιουνίου, αναβάλλονται.

Από χθες πολλοί είναι οι συγγενείς, φίλοι και επί χρόνια συνεργάτες του εκλιπόντος, οι οποίοι συρρέουν στο πολιτικό γραφείο και σπίτι του, στην οδό Αραβαντινού, για να τιμήσουν τον πάλαι ποτέ πρωθυπουργό της χώρας.
 

Τα «έργα και ημέρες» του

Γιος του πολιτικού Κυριάκου Μητσοτάκη και της Σταυρούλας Πλουμιδάκη και μικρανιψιός του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1918 στα Χανιά.

Ο παππούς του Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν επίσης πολιτικός, ιδρυτής και αρχηγός του κόμματος των «Ξυπόλητων» (Φιλελευθέρων).

Σπούδασε Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Δυτική Γερμανία.

Το 1941, πήρε μέρος ως έφεδρος αξιωματικός στις επιχειρήσεις του Μακεδονικού Μετώπου ενώ κατά τη διάρκεια της κατοχής πρωτοστάτησε στη δημιουργία αντιστασιακών οργανώσεων. Λόγω της δράσης του συνελήφθη δύο φορές από τους Γερμανούς και καταδικάστηκε σε θάνατο. Για την αντιστασιακή του δράση τιμήθηκε με τα μετάλλια Εθνικής Αντιστάσεως από την Ελλάδα και τη Βρετανία.

Το 1945, επανέκδοσε την ημερήσια εφημερίδα «Κήρυξ Χανίων», η οποία κυκλοφορεί μέχρι σήμερα.

Το 1946, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Χανίων με τους «Βενιζελικούς Φιλελεύθερους». Το 1951, ανέλαβε το παρθενικό του κυβερνητικό αξίωμα ως υφυπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου.

Δέκα χρόνια αργότερα εξελέγη βουλευτής με το νεοσύστατο κόμμα της Ένωσης Κέντρου που είχε ιδρύσει ο Γεώργιος Παπανδρέου και συμμετείχε στον «ανένδοτο αγώνα» κατά της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Το 1964, πρωταγωνίστησε στις ενδοκομματικές διενέξεις που συγκλόνισαν την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου, ενώ το Νοέμβριο του ίδιου έτους ήρθε σε ρήξη με τον συνάδελφό του αναπληρωτή υπουργό Συντονισμού Ανδρέα Παπανδρέου, η οποία οξύνθηκε με την αμφιλεγόμενη αποκάλυψη μυστικής οργάνωσης στο στρατό (υπόθεση «Ασπίδα») και είχε ως αποτέλεσμα την προσωρινή απομάκρυνση από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου.

Το 1965, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στα «Ιουλιανά» που οδήγησαν στην απομάκρυνση της κυβέρνησης του Γεώργιου Παπανδρέου από το βασιλιά Κωνσταντίνο και στο σχηματισμό αλλεπάλληλων κυβερνήσεων από πρώην στελέχη της Ένωσης Κέντρου που αποχώρησαν από το κόμμα.

Την 21η Απριλίου 1967, συνελήφθη από τη χούντα των συνταγματαρχών και κρατήθηκε σε καθεστώς περιορισμού, αλλά αφέθηκε ελεύθερος με την αμνηστία του Δεκεμβρίου 1967 και ύστερα διέφυγε στη Γαλλία, όπου παρέμεινε περίπου πεντέμισυ χρόνια συμμετέχοντας ενεργά στη δράση κατά του δικτατορικού καθεστώτος.

Μετά την πτώση της χούντας επέστρεψε στην Ελλάδα και στις εκλογές του 1977 εξελέγη στην περιφέρεια Χανίων ως αρχηγός του νεοσυσταθέντος από τον ίδιο κόμματος Νεοφιλελευθέρων.

Το 1978, προσχώρησε στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και το 1981 ορίστηκε κοινοβουλευτικός της εκπρόσωπος.

Την 1η Σεπτεμβρίου 1984, εξελέγη πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας με 70 ψήφους έναντι 42 του δεύτερου υποψήφιου Κωστή Στεφανόπουλου.

Το Σεπτέμβριο του 1987, εξελέγη αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Δημοκρατικών Κομμάτων (IDU), θέση στην οποία επανεξελέγη το 1989 και το 1992.

Το 1989, μετείχε για δεύτερη φορά στις βουλευτικές εκλογές της 18ης Ιουνίου, ως αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, η οποία αναδείχτηκε πρώτο κόμμα συγκεντρώνοντας τη σχετική πλειοψηφία με ποσοστό 44,25% και 145 έδρες.

Ωστόσο, οι προσπάθειες που κατέβαλε να σχηματίσει κυβέρνηση απέβησαν άκαρπες, κάτι που κατάφερε τελικά τον Απρίλιο του 1990 μετά από την επικράτησή του σε νέα εκλογική αναμέτρηση.

Στις 11 Οκτωβρίου 1993, μετά την εκλογική ήττα της Νέας Δημοκρατίας, υπέβαλε την παραίτησή του από την ηγεσία της γαλάζιας παράταξης αλλά λίγες ημέρες αργότερα
με ομόφωνη απόφαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος του κόμματος.

Στις 5 Μαΐου 1994, 42 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ κατέθεσαν στη Βουλή πρόταση κατηγορίας εναντίον του, για την υπόθεση της πώλησης της ΑΓΕΤ, ενώ στις 19 Μαΐου η Βουλή αποφάσισε τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για την ίδια υπόθεση.

Στις 16 Ιουνίου η Βουλή τον παρέπεμψε στο Ειδικό Δικαστήριο για το θέμα των υποκλοπών και στις 15 Σεπτεμβρίου αποφάσισε την παραπομπή του στο Ειδικό Δικαστήριο για την υπόθεση της ΑΓΕΤ.

Υπέρ της παραπομπής για την κατηγορία της ηθικής αυτουργίας σε απιστία ψήφισαν μόνον οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ενώ για τις τρεις άλλες κατηγορίες (παθητική δωροδοκία, παράβαση καθήκοντος και παράβαση του νόμου περί ευθύνης υπουργών) ψήφισαν υπέρ της παραπομπής και οι βουλευτές της Πολιτικής Άνοιξης (ΠΟΛΑΝ) του Αντώνη Σαμαρά.

Στις 16 Ιανουαρίου 1995 η Βουλή, μετά από παρέμβαση του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, την οποία ο ίδιος χαρακτήρισε «ταπεινωτική υποχώρηση», ζητώντας να δικαστεί για να λάμψει η αλήθεια, αποφάσισε την αναστολή της δίωξης για τις υποθέσεις της ΑΓΕΤ και των υποκλοπών.

Τον Ιούνιο του 1997, τιμήθηκε με το μέγα βραβείο ελληνοτουρκικής φιλίας «Ιπεκτσί» για τη δραστηριότητά του υπέρ της προσέγγισης της Ελλάδας με την γειτονική χώρα.

Τον Ιανουάριο του 2004, μετά από 58 χρόνια παρουσίας στη Βουλή, ανακοίνωσε την απόφασή του να τερματίσει την κοινοβουλευτική του σταδιοδρομία.

Κυβερνητικά αξιώματα

•    Υφυπουργός Οικονομικών 01/02/1951  – 27/10/1951
•    Υπουργός Συγκοινωνιών  04/09/1951 -27/10/1951
•    Υπουργός Οικονομικών 08/11/1963 – 31/12/1963
•    Υπουργός Οικονομικών 19/02/1964 – 15/07/1965
•    Υπουργός Συντονισμού 15/07/1965 – 20/08/1965
•    Υπουργός Συντονισμού 17/09/1965 – 22/12/1966
•    Υπουργός Συντονισμού 10/05/1978 – 10/05/1980
•    Υπουργός Εξωτερικών 10/05/1980 – 17/09/1981
•    Υπουργός Εξωτερικών 17/09/1981 –  21/10/1981
•    Πρόεδρος Κυβέρνησης 11/04/1990  – 08/08/1991
•    Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας 11/04/1990 – 01/10/1990
•    Υπουργός Εθνικής Οικονομίας 01/10/1990 – 08/08/1991
•    Πρωθυπουργός 08/08/1991 – 12/10/1993
•    Υπουργός Αιγαίου 08/08/1991 –  12/10/1993
•    Υπουργός Εξωτερικών 14/04/1992 – 07/08/1992

Οι ιστορικές αποστροφές

Ίσως η πιο γνωστή φράση που συνήθιζε να χρησιμοποιεί ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν το περίφημο «Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε;», μια φράση η οποία έχει μείνει στην ιστορία ως συνώνυμη του ονόματός του και για την οποία είχε δεχθεί μακροχρόνια σάτιρα.

Στις 26 Σεπτεμβρίου 1989, ο Παύλος Μπακογιάννης έπεσε νεκρός από τα πυρά των εκτελεστών της 17 Νοέμβρη. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε μια συγκλονιστική ομιλία του στη Βουλή έκανε λόγο για «πολιτική δολοφονία» και ευχήθηκε να είναι η τελευταία.

«Αποτελεί σκληρό πλήγμα για τη Νέα Δημοκρατία.Κι αποτελεί δεινή δοκιμασία για μένα και την οικογένειά μου. Πρέπει όμως αυτή την ώρα της μεγάλης δοκιμασίας να σταθούμε όλοι μας όρθιοι. Να προστατέψουμε τη Δημοκρατία και τους Θεσμούς της.
Σε ό, τι με αφορά, εγώ μια ευχή έχω να εκφράσω. Να είναι το αίμα του Παύλου Μπακογιάννη το τελευταίο αίμα που χύνεται άδικα σε αυτό τον τόπο».

Πολιτικοί φίλοι αλλά και εχθροί αναγνώριζαν στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη την διορατικότητά του. Πολλές φορές είχε δικαιωθεί από τα γεγονότα για τα οποία ο ίδιος είχε προειδοποιήσει πολλές φορές στο παρελθόν.

Ήδη από το μακρινό 1994 στην Βουλή σε μια ομιλία του «προφητική» είχε προειδοποιήσει για την χρεωκοπία της χώρας και την εποπτεία της από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

«Το τραγικό πρόβληµα της ελληνικής οικονοµίας είναι ότι δεν αντέχει τα βάρη και τα ελλείµµατα, ότι δεν είναι µακριά η στιγµή που η Ελλάδα δεν θα µπορεί πια να δανειστεί και θα καταφύγει ικέτης στο Διεθνές Νοµισµατικό Ταµείο» είχε πει τότε, μεταξύ άλλων.

Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας είχε ως αποτέλεσμα το 1991 την ανεξαρτητοποίηση της ως τότε «ομόσπονδης Δημοκρατίας της Μακεδονίας»  η οποία διεκδικούσε την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δηλώνει ότι το όνομα που θα λάβουν τα Σκόπια δεν έχει μεγάλη σημασία, γιατί κανείς δεν θα το θυμάται σε 10 χρόνια. Όπως και έγινε…

Ο ίδιος, εξάλλου, ήταν και αυτός που έβαλε στο πολιτικό λεξιλόγιο τους όρους «διαπλεκόμενα συμφέροντα»  και «διαπλοκή», που μέχρι και σήμερα αποτελούν καθημερινότητα στην πολιτική ζωή της χώρας.

Συγκεκριμένα, είχε υποστηρίξει το 1993 ότι «διαπλεκόμενα οικονομικά και εκδοτικά συμφέροντα» είχαν συνωμοτήσει εναντίον του, με όργανο τον Αντώνη Σαμαρά που αποχώρησε από τη ΝΔ και ίδρυσε την Πολιτική Άνοιξη.

Θέμα στα διεθνή ΜΜΕ

Η είδηση του θανάτου του πρώην πρωθυπουργού της Ελλάδος Κωνσταντίνου Μητσοτάκη αναπαράχθηκε από τα μεγαλύτερα διεθνή ΜΜΕ, κάνοντας το γύρο του πλανήτη.

«Η οικονομική πολιτική του Μητσοτάκη περιελάμβανε περικοπές στον δημόσιο τομέα και ιδιωτικοποιήσεις, κάτι που τον έκανε αντιδημοφιλή και επέτρεψε στον σοσιαλιστή Αντρέα Παπανδρέου, που υποσχέθηκε αυξήσεις μισθών και συντάξεων, να επιστρέψει στην πρωθυπουργία το 1993. Οι προσπάθειες του Μητσοτάκη να μειώσει τον δημόσιο τομέα συνεχίστηκαν τελικά με παρόμοιο τρόπο περίπου δύο δεκαετίες αργότερα, από τον Αντώνη Σαμαρά», γράφει το πρακτορείο Bloomberg, που φιλοξένησε την είδηση στην πρώτη σελίδα των ευρωπαϊκών θεμάτων του.

Σε ηλικία 99 ετών, απεβίωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, έγραψε σε τηλεγράφημά του το Reuters και πρόσθεσε:  «Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε μία πολιτική καριέρα που διήρκεσε πάνω από μισό αιώνα. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδος από το 1990 έως το 1993. Ο γιος του, Κυριάκος, είναι πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης».
 
Απεβίωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδος, ήταν ο τίτλος του δημοσιεύματος της γερμανικής εφημερίδας Die Zeit, επισημαίνοντας ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε ασκήσει πιέσεις για την ένταξη της Αθήνας στην Ε.Ε και είχε υπερασπιστεί αντιλαϊκές περικοπές του προϋπολογισμού.

O πρώην πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ήταν σχεδόν επί 60 χρόνια ενεργός στην πολιτική,  υπογράμμισε η γερμανική εφημερίδα Die Welt.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν τα αντίστοιχα δημοσιεύματα στις γαλλικές εφημερίδες  Le Figaro και La Province, όπως και στα περισσότερα μέσα ενημέρωσης ανά τον κόσμο.