Ιστορία της ΝΔ

Θα κάνουμε μια παρέκβαση στις «περιπέτειες» του Κεντρώου χώρου, καθώς σαν χθες, πριν 44 χρόνια, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ανακοίνωνε την ίδρυση της ΝΔ.

Ήταν μια κίνηση αναμενόμενη, από τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ιδιαίτερα δε από όσους είχαν διατηρήσει επικοινωνία με τον ιστορικό ηγέτη της συντηρητικής παράταξης, στα 11 χρόνια της αυτοεξορίας του, στο Παρίσι και γνώριζαν τον τρόπο σκέψης του.

Είχε αντιληφθεί ο Σερραίος πολιτικός, πως η δικτατορική εκτροπή είχε λειτουργήσει ως καταλύτης, σαρώνοντας τις κυρίαρχες αντιλήψεις και στερεότυπα της προδικτατορικής περιόδου, κατά συνέπεια δε και οι πολιτικές δυνάμεις που τη σφράγισαν, έπρεπε, το λιγότερο, να υποστούν ριζική αυτομεταρρύθμιση, που ενδεχομένως να έφτανε μέχρι και την αυτοκατάργηση τους.

Είδαμε, σε προηγούμενα κείμενα, τι συνέβη με την Ένωση Κέντρου, που οδηγήθηκε στην εξαφάνιση, αφού φάνηκε ότι είχε ξεπεραστεί από τα νέα δεδομένα και την κοινωνική δυναμική. Είναι χαρακτηριστικό των σεισμικών μεταβολών, που προκλήθηκαν, ότι και αυτή η ΕΔΑ, παρά τη θετική καταγραφή της, στα ιδιαίτερα δύσκολα για τον κόσμο της Αριστεράς μετεμφυλιακά χρόνια, εξαφανίστηκε στη Μεταπολίτευση, με τους παραδοσιακούς της ψηφοφόρους, να μοιράζονται μεταξύ του ΚΚΕ (κατά το μεγαλύτερο μέρος) και του ΚΚΕ εσωτ.

Κατ` αντιστοιχία και η ΕΡΕ είχε διαγράψει, πια, τον ιστορικό της κύκλο και ήταν φανερό ότι ο συντηρητικός χώρος είχε ανάγκη μιας άλλης, ολωσδιόλου ανανεωμένης πολιτικής έκφρασης, αν ήθελε να επιβιώσει στα νέα δεδομένα. Έχοντας, μεταξύ άλλων, βιώσει και το «Γαλλικό Μάη του `68», ως «κάτοικος Παρισιού», ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε πλήρη συνείδηση, αυτής της πραγματικότητας. Από αυτή τη συνειδητοποίηση, προέκυψε η διακήρυξη ίδρυσης της ΝΔ, στις 4 Οκτωβρίου 1974.

Αν δε κρίνουμε από τη διαδρομή αυτών των 44 χρόνων, μπορούμε, κατ` αντικειμενική κρίση, να διαπιστώσουμε ότι το στοίχημα κερδήθηκε, αν λάβουμε υπόψη ότι, παρά τις πολλές και οδυνηρές ήττες, παρά τις ουκ ολίγες εσωκομματικές αναταράξεις, τις πολλές αλλαγές ηγεσιών, αλλά και το γεγονός ότι, πολύ σύντομα, η συντηρητική παράταξη έμεινε «ακέφαλη» από πολύ νωρίς, λόγω της μεταπήδησης του ιδρυτή της στην Προεδρία της Δημοκρατίας (1980), εν τούτοις επέδειξε ανθεκτικότητα, ακόμη και στα χρόνια της κρίσης, έχοντας καθιερωθεί ως ο αδιαμφισβήτητος εκφραστής του κεντροδεξιού τμήματος, του πολιτικού μας διανύσματος. 

Η αναγγελία ίδρυσης, ωστόσο, της ΝΔ, για να επιστρέψουμε σ` εκείνα τα χρόνια, συνοδεύθηκε από μια παρεξήγηση, τρόπον τινά, καθώς, στο βαθμό που κρίθηκε ως μετεξέλιξη της προδικτατορικής ΕΡΕ, ερμηνεύθηκε ως «άδειασμα» του Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Τουλάχιστον, υπήρξε διάχυτη δυσαρέσκεια του τελευταίου, που πίστευε ότι ως ο τελευταίος αρχηγός της ΕΡΕ, καθ` υπόδειξη μάλιστα του ίδιου του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά και με τη θαρραλέα στάση του στη διάρκεια της εφτάχρονης τυραννίας,  που τον κατέστησε αδιαμφισβήτητο φυσικό ηγέτη του χώρου, θα έπρεπε, τουλάχιστον, να είχε ενημερωθεί, για την πρόθεση του τότε πρωθυπουργού.

Η «παρεξήγηση» αυτή, οδήγησε και στη διάρρηξη των σχέσεων των δύο ανδρών, παρ` ότι τους ένωναν και συγγενικοί δεσμοί, μετά την, εύλογη, πικρία, που είχε προκαλέσει σε εκείνο τον ευπατρίδη και σπάνιο διανοούμενο,  το γεγονός ότι την τελευταία στιγμή και ύστερα από παρασκηνιακές παρεμβάσεις, κατά την κρίσιμη εκείνη σύσκεψη της 23ης Ιουλίου 1974, είχε στερηθεί της δυνατότητας, να σχηματίσει εκείνος την, αποκληθείσα, «Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας».