Ιωάννης Κ. Καλαβρουζιώτης

Δυστυχώς την ώρα που γράφονται οι σκέψεις αυτές τα πύρινα μέτωπα συνεχίζουν ευτυχώς όχι με την ίδια σφοδρότητα να κατακαίουν δασικές εκτάσεις αλλά και περιουσίες πολιτών, που ανήμποροι να αντιδράσουν αναμένουν πλέον την κρατική βοήθεια όπως αυτή ήδη ανακοινώθηκε από την Κυβέρνηση.

Το κύριο χαρακτηριστικό των πρόσφατων καταστρεπτικών πυρκαγιών σε πολλές περιοχές της Χώρας μας (Αττική, Εύβοια, Λακωνία, Μεσσηνία, Αχαΐα, Αρκαδία κ.α.) αποτέλεσε χωρίς αμφιβολία το, ότι δεν θρηνήσαμε ανθρώπινα θύματα και αυτό σημαίνει χωρίς αμφιβολία ότι ο όλος σχεδιασμός αποσκοπούσε σε αυτό ακριβώς.

Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι η Ελλάδα αν και κατέχει έναν καθόλου ευκαταφρόνητο σε αριθμό εναέριων μέσων 74 / 1 ιπτάμενο μέσο ανά 146.166 κατοίκους , παρ όλα αυτά τα διάσπαρτα πύρινα μέτωπα αλλά και οι διαφορετικές καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν στο να κατασβεσθούν τα μέτωπα έγκαιρα και εύκολα .

Οι πυρκαγιές κατέδειξαν μέχρι στιγμής τα εξής αξιοπρόσεκτα σημεία:

-Oτι στις καταστροφές όποιες και αν είναι αυτές και έκτασης απαιτείται μια εθνική συσπείρωση που αναδείχθηκε θετικά μέσα στην κοινωνία.
-Καταγράφηκε η αλληλεγγύη Κυβερνήσεων ξένων Χωρών που απέστειλαν σημαντικές δυνάμεις τους που μάχονται ακόμα και σήμερα για την κατάσβεση των πύρινων εστιών.
-Αναδείχθηκε η σημαντική βοήθεια των εθελοντών πολιτών που με αυταπάρνηση ‘πάλεψαν’ με τις πύρινες φλόγες συντονισμένα και ανταποκρίθηκαν με γενναιότητα σε ότι τους ζητήθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
-Αναδείχθηκε για μια ακόμη φορά η φανερή αδυναμία του δασικού μηχανισμού με την σημερινή του οριζόντια δομή να ανταποκριθεί επάξια στην πρόληψη των πυρκαγιών, κάτι για το οποίο βέβαια δεν ευθύνεται το στελεχιακό δυναμικό των δασικών υπηρεσιών της Χώρας μας.
-Έγινε φανερό σε όλους ότι η διαχρονικά συνεχής τάση ορισμένων πολιτών να κτίζουν κατοικίες εντός δασικών εκτάσεων με την ανοχή της πολιτείας είναι μια καταστροφική πρακτική για το δασικό οικοσύστημα.
-Ακόμα και η τάση που παρατηρείται σε πολίτες που ζουν σε αστικό ιστό να φυτεύουν δασικά είδη δημιουργεί σε συνθήκες καύσωνα μια βραδυφλεγή βόμβα που εγκυμονεί κινδύνους πυρκαγιών.

Από τα πλέον θετικά μέτρα που ανακοινώθηκαν από την Κυβέρνηση ξέχωρα από τα οικονομικά που αποτελούν ασφαλώς την επιβαλλομένη άμεση συνεισφορά του κράτους στους πυρόπληκτους, αποτελεί η ανακοίνωση της Κυβέρνησης, ότι επιτέλους ανασχεδιάζεται η δομή των δασικών υπηρεσιών της Χώρας μας. Δασικές υπηρεσίες σε περιφερειακό επίπεδο που θα ανήκουν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και όχι στην αποκεντρωμένη διοίκηση. Αυτό αποτελεί εκ των πραγμάτων μια σημαντική τομή στην δημόσια διοίκηση που άργησε να νομοθετηθεί.

Ξέχωρα από τις όποιες επιτροπές όπως αυτή που ήδη ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό για την περιοχή της Εύβοιας και την οποία χαιρετίζουμε, το όλο αυτό θέμα της πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών θα πρέπει να περάσει σε μια νέα βάση όπου είναι καλό να αναπτυχθούν και καινοτόμες λύσεις και πρακτικές που είναι δυνατή η εφαρμογή τους στην Χώρα μας.

Μία από αυτές είναι και η χρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων από κέντρα επεξεργασίας περιοχών που θα μπορούν να δώσουν επαρκείς ποσότητες νερού πυρόσβεσης στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού με την συμβολή των τοπικών οργανισμών αποχέτευσης αλλά και του Πυροσβεστικού Σώματος. Τέτοια διαχειριστικά σχέδια έχουμε εκπονήσει στα πλαίσια ερευνών του εργαστηρίου Τεχνολογιών Αειφορικής Διαχείρισης Αποβλήτων και είναι η απάντηση στην καταπολέμηση μεγάλων πυρκαγιών ιδιαίτερα σε επιλεγμένες περιοχές όπως για παράδειγμα, βιομηχανικές ακόμα και σε αρχαιολογικούς χώρους.

Ας μη ξεχνάμε ότι με την εναέρια πυρόσβεση που συμβάλλει τα μέγιστα στην καταπολέμηση των πυρκαγιών ρίχνονται εκατοντάδες-χιλιάδες τόνοι θαλασσινού νερού στα εδάφη μας δηλαδή αυξάνουμε την αλατόμητα του εδάφους με ότι αυτό συνεπάγεται. Θεωρώ ότι τέτοιου είδους διαχειριστικά σχέδια με την συνεργασία και της Πολεμικής Αεροπορίας θα μπορούσαν στο άμεσο μέλλον να εκπονηθούν και να προσφέρουν μια άλλου είδους πυροπροστασία στα αστικά κέντρα αλλά και στην ύπαιθρο συμπεριλαμβανομένων των δασικών οικοσυστημάτων.

Συμπερασματικά οι καιροί δεν περιμένουν, οι πυρκαγιές φέρνουν αναμφίβολα πλημμύρες και ας μην προσπαθούμε να εμπλέξουμε χίλιους δυό παράγοντες υπαρκτούς η μη στο ζήτημα των κατ’ έτος καταστρεπτικών πυρκαγιών. Η άναρχη δόμηση με την ανοχή διαχρονικά της πολιτείας φέρνει μοιραία τα τραγικά αυτά αποτελέσματα. Είναι παρήγορο ότι η αλλαγή πλεύσης στην αναδιάρθρωση των δασικών υπηρεσιών σε ένα νέο κάθετο διοικητικό μοντέλο είναι μάλλον η απαρχή για μια σημαντική διοικητική μεταρρύθμιση που τα αποτελεσματά της σύντομα θα φανούν.

*Δρ. Ιωάννη Κ. Καλαβρουζιώτη
Καθηγητή Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου
Κοσμήτορα Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας



Ακολουθήστε μας σε Google News, Facebook και Instagram και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ γράψτε το σχόλιο σας!
Το όνομα σας ...