Σήμερα διεξάγεται ένας νέος κύκλος συζητήσεων ανάμεσα σε εκείνους που μιλούν για «ένεση πετρελαίου» και πιστεύουν ότι η ανάπτυξη είναι εφικτή μόνο διαμέσου των χρηματικών πόρων που συγκεντρώνονται από την πώληση πετρελαίου και φυσικού αερίου, και σε εκείνους που θεωρούν ότι η πηγή των κεφαλαίων δεν πρέπει να είναι σε καμιά περίπτωση το ζεστό χρήμα, αλλά η αγορά πιστώσεων και ομολόγων.
Το περιοδικό Expert συζήτησε για το θέμα με έναν ισχυρό παράγοντα της ρωσικής βιομηχανίας, τον πρόεδρο του εποπτικού συμβουλίου της εταιρίας διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων, «Bazovyi Element», Ολέγκ Ντεριπάσκα.
ΕΡ. Ο νέος κρατικός προϋπολογισμός υποβλήθηκε αυτές τις μέρες στη Βουλή. Ποια είναι η άποψή σας;
ΑΠ. Κάποτε, από τα κατά τόπους ομοσπονδιακά διαμερίσματα τα χρήματα έρεαν στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, και από εκεί σιγά-σιγά ανακατανέμονταν. Σε κάθε περίπτωση όμως, χρήματα δεν θα δοθούν σε κάποιον που έχει υπερβεί το όριο πιστώσεων. Ενώ φυσικά, με το υφιστάμενο κόστος δανεισμού, το να επιτρέψεις σε κάποιον να δανείζεται με 18% ετησίως, σημαίνει ότι τον σπρώχνεις στην μαύρη τρύπα της οικονομίας.
Όσον αφορά τους φόρους, το πρώτο χτύπημα θα το δεχτούν οι επιχειρηματίες, οι εταιρίες. Σπεύδουν τώρα να αυξήσουν τους φόρους, την αξία ακινήτων κ.ο.κ.. Θα πρόκειται για μια πολύ αντιδημοφιλή κίνηση, η οποία όμως είναι αναγκαστικό να γίνει κάποια στιγμή. Τότε θα αρχίσει η πραγματική δημοκρατία, τότε ο κόσμος θα συνειδητοποιήσει πραγματικά ποιά είναι τα δικαιώματα και ποιές οι υποχρεώσεις του, θα κατανοήσει ο καθένας τις ευθύνες του. Έχει απομείνει ελάχιστος χρόνος. Χωρίς αλλαγές στη χρηματοπιστωτική και οικονομική πολιτική είναι αδύνατη η πορεία προς τα εμπρός.
Θέλουμε να δούμε τη χώρα να αναπτύσσεται, να είναι ελεύθερη; Θέλουμε να σταθούμε στο ίδιο επίπεδο με τα άλλα έθνη, που σημείωσαν τεράστια πρόοδο τα τελευταία εβδομήντα χρόνια; Εάν το θέλουμε, τότε αυτό προϋποθέτει έναν διαφορετικό τύπο ανθρώπων που θα ασχολούνται με την οικονομική και φορολογική πολιτική. Είναι αναγκαία μια αλλαγή μοντέλου.
Σήμερα ζούμε βάσει του κρατικού μοντέλου, το οποίο δεν προϋποθέτει οποιεσδήποτε βελτιώσεις. Ναι, υπάρχει μια σταθερή ανάπτυξη, η οποία μόλις υπερβαίνει το 0%. Δυστυχώς, καταλαβαίνουμε ότι σχετικά σύντομα, μετά από 4 χρόνια, αυτό θα σταματήσει. Μετά το σχιστολιθικό φυσικό αέριο θα ακολουθήσει το σχιστολιθικό πετρέλαιο, οι αγορές αυτές έχουν ήδη ανοίξει. Δίχως αμφιβολία, μετά την είσοδό μας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε σε ένα ανοιχτό οικονομικό σύστημα, για παράδειγμα έναν κορεάτη επιχειρηματία, ο οποίος δανείζεται με 5%, ή έναν βρετανό επιχειρηματία που δανείζεται με λιγότερο από 3%.
Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές μας, δηλαδή η ηλεκτρική ενέργεια, οι μεταφορές, τα καύσιμα, και κατά πρώτο λόγο το φυσικό αέριο, είναι συγκρίσιμα σε κόστος ή και ακριβότερα. Το επίπεδο παραγωγικότητας, αποτελεσματικότητας του εργατικού μας δυναμικού, είναι σημαντικά χαμηλότερο. Βρισκόμαστε στο όριο της κρίσης, με δική μας ευθύνη. Αυτό αφορά και την οικονομική πολιτική.
Υπερ των τεχνοκρατών
ΕΡ. Πως μπορούμε να αλλάξουμε το μοντέλο και να εφαρμόσουμε μια νέα πολιτική; Πρόκειται για θέμα που άπτεται των δημοκρατικών αξιών;
ΑΠ. Δεν θεωρώ ότι την παρούσα στιγμή πρόκειται για ζήτημα δημοκρατικής υφής. Σήμερα χρειαζόμαστε 100-150 εκπαιδευμένους, υπεύθυνους, τίμιους και αφοσιωμένους στη χώρα διαχειριστές. Σε όλες τις βασικές θέσεις, τόσο στις δημόσιες εταιρίες, όσο και στις ιδιωτικές. Πλέουμε όλοι στην ίδια βάρκα. Σαφώς και είναι αναγκαίο να μπει μια τάξη στην Παιδεία και τη δημόσια Υγεία, καθώς η σημερινή κατάσταση δεν αφήνει κανέναν ικανοποιημένο. Οι άνθρωποι πρέπει να διαθέτουν συνείδηση, και η ευσυνειδησία θα ξυπνήσει σε στη χώρα μας όταν όλα τα πράγματα μπουν στη θέση τους.
ΕΡ. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε το δεύτερο κύμα της κρίσης που έχει προσλάβει μυθικό χαρακτήρα, αλλά να φοβόμαστε για κάτι εντελώς διαφορετικό;
ΑΠ. Ναι. Εκείνο που θα πρέπει να μας φοβίζει είναι να μην υστερήσουμε στους τομείς της παραγωγικότητας, της ταχύτητας ανανέωσης των βασικών περιουσιακών στοιχείων, της ταχύτητας δημιουργίας νέων προϊόντων. Σήμερα πολλές χώρες που δεν είχαν δοκιμαστεί σε σκληρές συνθήκες, και οι οποίες έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα, θα προχωρήσουν στο επόμενο βήμα. Και εμείς θα υπολειπόμαστε ακόμα περισσότερο. Και ο πληθυσμός της χώρας μας θα μας λέει: «Με τι ασχολείστε εσείς εκεί πέρα, πάρετε για παράδειγμα την Τουρκία, στην οποία πηγαίνουμε και βλέπουμε ότι είναι μια προηγμένη χώρα». Το ίδιο συμβαίνει σήμερα και με την Κίνα. Κάτι που ήταν ασύλληπτο 15 χρόνια πριν, και που τώρα αποτελεί για μας ένα μάθημα. Μπορούμε μέσα σε 3 χρόνια να πετύχουμε πολλά. Για παράδειγμα, να μειώσουμε το κόστος των μακροπρόθεσμων δανείων στο 5%-5,5%. Πρόκειται για αυτό που ανέφερε ο πρόεδρος κατά τις πρόσφατες εντολές του. Είναι κάτι το εφικτό, αρκεί να ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε πάνω σε αυτό.
