Περί συναίνεσης

Πολύς λόγος γίνεται για την ανάγκη ευρύτερων συναινέσεων, σε ότι αφορά τη διαδικασία Αναθεώρησης του Συντάγματος.

Έτσι κι αλλιώς πρόκειται για ταυτολογία, αφού η ίδια η «αρχιτεκτονική» του Συντάγματος και, εννοείται, της Αναθεωρητικής διαδικασίας, επιβάλλει την εξασφάλιση ευρύτερων πλειοψηφιών. Όπως, πολλές φορές, στο πεδίο της εφαρμογής τα πράγματα εξελίσσονται, πολλές φορές, με απρόβλεπτους τρόπους, δοκιμάζοντας τα όρια , ακόμη και των Συνταγματικής περιωπής, ρυθμίσεων. Επί παραδείγματι, η Αναθεώρηση (τελευταία επί της ουσίας) του 2001, παρ` ότι ήταν εκείνη, η μοναδική θα λέγαμε, στην οποία εξασφαλίστηκαν «θηριώδεις» πλειοψηφίες, κατά γενική ομολογία υπήρξε μάλλον «πτωχή», δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα απ` όσα, υποτίθεται, ήθελε να λύσει.

Αντίθετα, το πρώτο, Μεταπολιτευτικά, Αναθεωρητικό εγχείρημα, (1985-86) παρ` ότι διεκπεραιώθηκε σε συνθήκες ακραίας σύγκρουσης και πρωτοφανούς πολιτικής έντασης-στα όρια της θεσμικής κρίσης-και με την κάθετη αντίθεση της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης- της ΝΔ- έχει δικαιωθεί στην πράξη και, σήμερα, τυγχάνει καθολικής αναγνώρισης, ακόμη και από την πλευρά της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης, παρ` ότι ο ιδρυτής του κόμματος, ήταν ο εμπνευστής και «πνευματικός πατέρας» των αρχικών διατάξεων, ως προς το ρόλο και τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας. Εμμέσως, άλλωστε, την ορθότητα της νέας θεσμικής πραγματικότητας, είχε αναγνωρίσει και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, όταν αποδέχθηκε να θητεύσει, για δεύτερη φορά, στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα, υπό το καθεστώς των αναθεωρημένων πια, διατάξεων.

Να σημειώσουμε δε και κάτι ακόμη: Η ΝΔ τότε, υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, παρά την απόλυτη αντίθεση της, αλλά και το περιβάλλον έντονης πολιτικής σύγκρουσης, είχε εξαρχής αποσαφηνίσει ότι θα λάμβανε μέρος στη σχετική Συνταγματική διαδικασία. Θα προσθέταμε μάλιστα ότι η συμμετοχή της ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητική, ανεξάρτητα και πέρα από τις διαφωνίες, χάρη και στο ρόλο της γενικής εισηγήτριας του κόμματος, καθηγητού και μετέπειτα προέδρου της Βουλής, Άννας Μπενάκη-Ψαρούδα. Βεβαίως, αναγνωρίζουμε ότι η θεσμική και πολιτική ωρίμανση, αλλά και η ρευστότητα των πολιτικών και κοινοβουλευτικών συσχετισμών, έχει αναγάγει τη Συναίνεση, πέρα από ζητούμενο και αναγκαία, εκ των πραγμάτων, συνθήκη, για τη διεκπεραίωση οποιουδήποτε αναθεωρητικού εγχειρήματος. Όμως, αυτό δε στερεί από την εκάστοτε πλειοψηφία, ως έχουσα εξ ορισμού τη δυνατότητα κίνησης, της σχετικής διαδικασίας, να θέτει, κατ` αρχήν τις δικές της αξιακές προτεραιότητες.

ΛΕΥΤ. ΚΑΝΑΣ