Συμφωνία για το χρέος σε έκτακτο Eurogroup βλέπει η Ευρώπη

Στις Βρυξέλλες, για τον πρώτο «τελικό» για το χρέος

Αρχές Ιουνίου η συμφωνία για το χρέος!  Το σενάριο που κυριαρχεί στον γερμανικό Τύπο, μετά τις συνεχείς διαπραγματεύσεις, που συνεχίστηκαν μέσα στο σαββατοκύριακο, προβλέπει συμφωνία σε έκτακτο Eurogroup, πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση του Λουξεμβούργου, στις 15 Ιουνίου. Παρά την άρνηση του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών να αποδεχτεί ότι μετά την ψήφιση των μέτρων έχει έρθει η ώρα του χρέους, ακόμα και μέσα στις τάξεις των θεσμών, θεωρείται βέβαιη κάποια υποχώρηση στις πιέσεις του ΔΝΤ, ώστε να κλείσει επιτέλους η συνολική συμφωνία, που περιλαμβάνει την β’ αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος.

Όπως μετέδωσε και η Deutsche Welle, το Σαββατοκύριακο, ήταν γεμάτο εντατικές διαβουλεύσεις, στην βελγική πρωτεύουσα, με στόχο να βρεθεί κοινός χώρος ανάμεσα στους δανειστές. Από την μία πλευρά, η απαίτηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για σαφείς δεσμεύσεις μείωσης του ελληνικού χρέους από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και από την άλλη, η άρνηση του Βερολίνου, να αποδεχθεί προσαρμογές των επιτοκίων ή οποιαδήποτε συμφωνία, που θα στοιχίσει στους γερμανούς φορολογούμενους. Σε κάθε περίπτωση, οι προ-συμβουλίου συναντήσεις, αναμένεται να κορυφωθούν το πρωί, πριν από την συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.

Η άρνηση του Βερολίνου και η «κρυφή» συμφωνία

Την ώρα που το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών απορρίπτει εκ νέου το ενδεχόμενο ελαφρύνσεων για το ελληνικό χρέος, πολλοί αναλυτές, θυμίζουν την πρόταση Λαγκάρντ, που προβλέπει «κρυφή» δέσμευση της Γερμανίας για μείωση του χρέους, η οποία θα μπορούσε να αποσταλεί στην συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, ώστε να δοθεί η έγκριση από την Ουάσιγκτον για την συμμετοχή του, στο πρόγραμμα. Συγκεκριμένα, η πρόταση που μελετάται, προβλέπει την σύναψη ενός ξεχωριστού, παράλληλου προγράμματος μεταξύ Ελλάδας και ΔΝΤ, το οποίο θα έχει διάρκεια ένα έτος και θα προβλέπει τη χρηματοδότηση της ελληνικής Οικονομίας, με ένα σχετικά μικρό, συμβολικό ποσό.  Όπως είναι γνωστό, οι Ευρωπαίοι δεν επιμένουν στην συμμετοχή του Ταμείου, για την χρηματοδότηση, καθώς αυτή εύκολα καλύπτεται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, ούτε για την παροχή τεχνογνωσίας, καθώς μετά την κρίση του 2008, η Ευρώπη έχει αποκτήσει σημαντική εμπειρία στα προγράμματα διάσωσης.  Ο λόγος που ορισμένα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης επιμένουν στην παραμονή του ΔΝΤ, είναι από την μία πλευρά, να υπάρχει συνέχεια στην «κηδεμονία» του προγράμματος, καθώς η παρέα του κ. Τόμσεν φέρει ευθύνη για πολλές από τις λάθος στροφές που έχουν υπάρξει στο δρόμο προς την οικονομική επιστροφή  της Ελλάδας και από την άλλη πλευρά, για να συνεχίσει να δίνει άλλοθι στις πολιτικές ηγεσίες των χωρών της Ευρώπης.

Μετά την ψήφιση των μέτρων από την Βουλή, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, έρχονται αντιμέτωποι με την ώρα υλοποίησης της υπόσχεσής τους για μείωση του χρέους. Το πρώτο πακέτο μέτρων, τα βραχυπρόθεσμα, έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται από την πρωτοχρονιά. Τώρα, σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup, τον Μάιο του 2016, έχει έρθει η ώρα για την δέσμευση στα μεσοπρόθεσμα μέτρα, που αναμένεται να είναι πιο ουσιαστικά στην προσπάθεια να γίνει το ελληνικό χρέος βιώσιμο.

Σε ποια μέτρα ελάφρυνσης αντιστέκεται ο κ. Σόιμπλε

Σε αυτά, περιλαμβάνεται ένα πλήθος προτάσεων για μέτρα που έχει προετοιμάσει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης και το μόνο που έχουν να συμφωνήσουν οι υπουργοί Οικονομικών, είναι το ποια θα μπουν στο πακέτο. Μία δέσμη μέτρων, η οποία δεν πρόκειται να εφαρμοστεί από τώρα, αλλά στο τέλος του προγράμματος μετά τον Ιούλιο του 2018, αν κριθεί ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Από το ΔΝΤ, έχει επισημανθεί από τα πιο επίσημα χείλη, ότι χωρίς αμφιβολία το 2018, θα υπάρχει λόγος μείωσή του, καθώς χωρίς να αναληφθούν σημαντικές δράσεις από τους δανειστές, από μόνο του, δεν θα μειωθεί. Στο πακέτο των μέτρων περιλαμβάνονται ανάμεσα σε άλλα η επιμήκυνση των δανείων και παράλληλα το «πάγωμα» των επιτοκίων. Το δεύτερο, σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πληρώνει μικρότερες δόσεις στους διεθνείς πιστωτές της, με αποτέλεσμα η γερμανική κυβέρνηση, που βρίσκεται προ των εκλογών του Σεπτεμβρίου, να μην θέλει ούτε να το ακούει.

 Σε αυτό το κλίμα, ήταν και το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Bild όπου εκπρόσωπος του γερμανικού  υπουργείου Οικονομικών εμφανίζεται να απαντάει ότι «δεν επίκεινται τέτοια μέτρα για το χρέος», σε ερώτηση σχετικά με περαιτέρω ελαφρύνσεις ή επιμήκυνση αποπληρωμής των ελληνικών δανείων.

Την ίδια ώρα, από την πρωτεύουσα του Βελγίου,  πηγές με άριστη γνώση των εξελίξεων τόνιζαν μέσα στο Σαββατοκύριακό, ότι «είμαστε σε συνεχείς επαφές τόσο σε επίπεδο ευρωπαϊκών θεσμών όσο και με το ΔΝΤ για την καλύτερη δυνατή προετοιμασίας της συζήτησης στο Εurogroup της Δευτέρας». Μπορεί όλοι να θέλουν λύση, αλλά σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά.

Όμως, το χρέος, δεν είναι το μοναδικό θέμα που θα απασχολήσει τους ευρωπαίους υπουργούς. Ένα επίσης κρίσιμο ζήτημα που συνδέεται άμεσα με την μείωση του χρέους, είναι η διάρκεια και το ύψος των στόχων που θα τεθούν στην Ελλάδα για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Σύμφωνα με την εικόνα που έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής, αναμένεται σε συμφωνία για πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ για 4-5 χρόνια, αλλά από την Αθήνα έχει τονιστεί επανειλημμένως ότι γίνεται προσπάθεια για μείωση αυτών των δύσκολων στόχων.  

Με τον χρόνο να μετράει αντίστροφα, Ευρώπη και ΔΝΤ, προσπαθούν να βρουν μία κοινά αποδεκτή λύση, ώστε το Eurogroup να ανακοινώσει την επίτευξη της τελικής συμφωνίας που θα ανοίξει το δρόμο για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (Q.E.) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), ώστε να μπορεί να αγοράζει ομόλογα του κράτους και επιχειρήσεων, αυξάνοντας έτσι την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Μία τέτοια κίνηση, θα ήταν ένα ισχυρό μήνυμα προς τις αγορές και θα επέσπευδε τα σχέδια της κυβέρνησης για επιστροφή στις διεθνείς αγορές. Αν και χρειάζεται ακόμα πολύ δουλειά, μία τέτοια κίνηση, θα ήταν ανάσα για την ελληνική αγορά. Αυτό γιατί η αυξημένη ρευστότητα, που θα προέκυπτε από μία τέτοια αλληλουχία γεγονότων, θα έφερνε χρήμα στην πραγματική Οικονομία, τόσο μέσω των τραπεζών, όσο και μέσα από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει «ξεκλειδώσει» το οικονομικό επιτελείο. Αντί η διαφορά στον μέσο Έλληνα να φανεί σε 5-10 χρόνια, θα φαινόταν από το 2018. Μία τέτοια εξέλιξη, θα μπορούσε να αξίζει όσο όλο το πακέτο με τα  αντίμετρα, που προβλέπει η συμφωνία και ακόμα περισσότερο.