Φέτος την 5η Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα της Μαίας ( IDM ) συμπίπτει με την έναρξη της έκθεσης για το 2021 του State of the World’s Midwifery ( SoWMy). Καθοδηγούμενοι από τον ICM, τον UNFPA και τον ΠΟΥ η έκθεση SoWHy2021 φέρνει στο προσκήνιο των παγκόσμιων συζητήσεων περί υγείας την πρόσφατη απόδειξη, η οποία δηλώνει την κριτική σπουδαιότητα της επένδυσης στην ποιοτική φροντίδα από μαίες.
Για αυτόν τον λόγο, το θέμα μας για την Παγκόσμια Ημέρα της Μαίας είναι : «ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ: ΕΠΕΝΔΥΣΤΕ ΣΤΙΣ ΜΑΙΕΣ». Καθοδηγούμενοι από αυτά τα δεδομένα , ο ICM, μαζί μετά μέλη του και τους συνεργάτες του , θα είναι κινητήρια δύναμη παγκόσμιων, περιφερειακών και εθνικών προσπαθειών για την προσέλκυση υποστηρικτών, για εθελοντική πολιτική και για την διαβεβαίωση καλύτερης σεξουαλικής, αναπαραγωγικής, μητρικής, νεογνικής παιδικής και ενήλικης υγείας με διεθνή
αποτελέσματα.
Αυτά τα δεδομένα αποδεικνύουν περαιτέρω στην παγκόσμια κοινότητα ότι οι μαίες έχουν θεμελιώδη ρόλο στο να σταματήσουν προβλεπόμενους μητρικούς και νεογνικούς θανάτους και στο να επιτευχθεί μείωση της παγκόσμιας μητρικής θνησιμότητας σε αναλογία λιγότερη από 70 των 100000 ζωντανών γεννών μέχρι το 2030. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Τα γεγονότα είναι ξεκάθαρες και ενάντια στο σκηνικό μίας παγκόσμιας πανδημίας η οποία έχει δει πολλές μαίες και επίτοκες να
χάνουν την ζωή τους και τα δικαιώματά τους. Καλούμε τις μαίες, τις γυναίκες, τους συνεργάτες και τουςσυνηγόρους της μαιευτικής να ενωθούν μαζί, παγκοσμίως.
Είναι η ώρα να κρατήσουμε υπόψη χορηγούς, εθελοντές, κυβερνήσεις και κάθε φορέα χάραξης πολιτικής για να ακολουθήσουμε τα δεδομένα και να επενδύσουμε στις μαίες. Για να διασφαλίσουμε τις μαίες και τους συνεταιρισμούς των μαιών είναι ικανές να ενσωματώσουν τα αποδεικτικά στοιχεία από την έρευνα του SoWMy για το 2021 μέσα στους εορτασμούς και τις επικοινωνίες της IDM, έχουμε αναλύσει τα βασικά μηνύματα και ζητήματα συνηγορίας σε μία ευανάγνωστη και εύχρηστη μορφή.
Παρ’ όλα αυτά εσύ αποφασίζεις να γιορτάσεις την Παγκόσμια Ημέρα Μαίας, ελπίζουμε ότι αυτή η πηγή υποστηρίζει τις προσπάθειες σου να υπερασπιστείς και να προάγεις τις μαίες και την δουλειά της η οποία καθίσταται σωτήρια για την ζωή.
ΜΗΝΥΜΑΤΑ-ΚΛΕΙΔΙΑ
Γενικά:
• Τα στοιχεία είναι: η επένδυση στις μαίες σώζει ζωές, βελτιώνει την υγεία και ενισχύει τα συστήματα υγείας.
• Η αυξημένη επένδυση στις μαίες θα μπορούσε να σώσει έως και 4,3 εκατομμύρια ζωές κάθε φορά ανά έτος, αποφεύγοντας το 67% των θανάτων των μητέρων και το 64% των θανάτων νεογνών.
• Αντιμετωπίζουμε παγκόσμια έλλειψη 900.000 μαιών. Από τις μαίες που έχουμε, ουσιαστικά εμπόδια τα οποία τις αποτρέπουν να δρουν με τις πλήρεις δυνατότητές τους.
• Για να καλυφθεί το χάσμα έως το 2030, 1,3 εκατομμύρια νέοι εργαζόμενοι στο SRMNAH (κυρίως μαίες και κυρίως στην Αφρική) χρειάζονται τα επόμενα 10 χρόνια. Αυτήν τη στιγμή βιώνουμε παγκόσμια έλλειψη 900.000 μαιών.
• Υπάρχει παγκόσμια έλλειψη 900.000 μαιών με βάση τις ανάγκες. Υπάρχει έλλειψη όλων των τύπων εργαζομένων στο SRMNAH, αλλά η μεγαλύτερη έλλειψη αφορά στις μαίες.
• Η έλλειψη μαίας δεν μπορεί να καλυφθεί από άλλα επαγγέλματα επειδή υπάρχουν παγκόσμιες ελλείψεις αυτών των άλλων επαγγελμάτων επίσης. Περισσότερες μαίες όχι μόνο δίνουν σε περισσότερες γυναίκες, εφήβους και νεογέννητα πρόσβαση στις μοναδικές δεξιότητές τους,αλλά θα ελευθέρωνε επίσης τους γιατρούς και τις νοσοκόμες να επικεντρωθούν σε άλλες ανάγκες υγείας.
• Ο ρυθμός προόδου στη δημιουργία του εργατικού δυναμικού SRMNAH δεν βελτιώνεται το ποσοστό που απαιτείται για την κάλυψη του SDG 3 και το χάσμα μεταξύ υψηλού και χαμηλού εισοδήματος χώρες αναμένεται να διευρυνθούν.
Οι ζωές που σώθηκαν:
• Αύξηση της κάλυψης των παρεμβάσεων που παρέχονται από τη μαία (παρεμβάσεις υγείας που μπορούν να εκτελεσθούν στο σύνολό τους από μαίες) κατά 25% κάθε 5 χρόνια απέτρεψε το 41% των μητρικών θανάτων, το 39% των νεογνικών θανάτων και το 26% των θνησιγενών τοκετών κατά το 2035. Πρόκειται να αποφευχθούν 2,2 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως.
• Μια μέτρια αύξηση της κάλυψης των παρεμβάσεων που παρέχονται από τη μαία – 10% κάθε 5 χρόνια – θα μπορούσε να αποτρέψει το 22% των θανάτων από τη μητέρα, το 23% των θανάτων από νεογνά και το 14% θανάτων, που αντιστοιχούν σε 1,3 εκατομμύρια θανάτους που αποφεύγονται ετησίως.
• Η καθολική (95%) κάλυψη των παρεμβάσεων που παρέχονται από τη μαία θα αποτρέψει το 67% των μητρικών θανάτων, 64% των νεογνικών θανάτων και το 65% των εμβρύων, επιτρέποντας 4.3 εκατομμύρια ζωές να σώζονται ετησίως έως το 2035.
• Ο αντίκτυπος των μαιών – 4,3 εκατομμύρια ζωές σώθηκαν. Κάθε χρόνο.Βελτιωμένη υγεία
• Δεν είναι απλώς θέμα ζωής ή θανάτου. Οι μαίες μπορούν επίσης να βελτιώσουν την υγεία.
• Οι μαίες θα μπορούσαν να παρέχουν έως και το 90% των υπηρεσιών υγείας που αφορούν την σεξουαλική, την αναπαραγωγική, τη μητρική, τη νεογνική κι την ενήλικη, και γενικότερα σε όλη τη διάρκεια ζωής. Παρ ‘όλα αυτά, αυτοί επί του παρόντος αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% του παγκόσμιου προσωπικού φροντίδας SRMNAH.
• Η επένδυση σε μαίες οδηγεί σε υγιέστερες οικογένειες, πιο παραγωγικές κοινότητες,και πιο ισχυρά συστήματα υγείας.
COVID-19
• Ο ρόλος των μαιών είναι κρίσιμος – ειδικά κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας πανδημίας.
• O COVID-19 έχει επηρεάσει δραματικά όλες τις πτυχές των συστημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένων της σεξουαλική, αναπαραγωγικής, μητρικής, νεογέννητης και εφηβικής υγειονομικής περίθαλψης. H διακοπή των υπηρεσιών κινδυνεύει να διαβρώσει τα με κόπο επιτευχθέντα κέρδη στα αποτελέσματα της υγείας και να οδηγήσει στην αύξηση των ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων,
σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων, μη ασφαλών αμβλώσεων και αυξημένων κινδύνων για την υγεία των μητέρων, των νεογέννητων και των εφήβων.
• O COVID-19 επιδείνωσε την ήδη υπάρχουσα παγκόσμια έλλειψη μαιών.
• Οι μαίες μπορούν να παρέχουν φροντίδα σε γυναίκες, παιδιά και εφήβους εκτός των εγκαταστάσεων υγείας και κοντά στον τόπο διαμονής τους, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό τώρα εν μέσω της πανδημίας, το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό τώρα εν μέσω της πανδημίας, δεδομένου ότι αυτό μπορεί να αποτρέψει την υπερκάλυψη των ιατρικών υπηρεσιών.
• Οι τοκετοί στο σπίτι προστατεύουν τις γυναίκες και τις οικογένειες από την έκθεση σε COVID-19 στις υγειονομικές εγκαταστάσεις. Οι μαίες που εργάζονται σε κοινότητες μπορούν να παρέχουν φροντίδα στις
γυναίκες σε όποια περιοχή κατοικούν.
• Πρέπει να αποφύγουμε την ένταξη των μαιών στην αντιμετώπιση του COVID στις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης. Η τοποθέτηση μαιών από τη μαιευτική στις νοσηλευτικές υπηρεσίες για την παροχή φροντίδας σε γενικούς ασθενείς με COVID-19 τις απομακρύνει από τον ουσιαστικό τους ρόλο προς τις γυναίκες και επιδεινώνει ακόμη περισσότερο την έλλειψη μαιών.
Οικονομικά αποδοτική λύση
- Για να επιτευχθεί πλήρως η διάσωση ζωών, η βελτίωση της υγείας, η ενίσχυση του συστήματος των δυνατοτήτων τους, οι μαίες πρέπει να είναι καλά εκπαιδευμένες, επαρκώς καταρτισμένες και οργανωμένες. Πρέπει επίσης να εργάζονται σε ένα περιβάλλον που τους επιτρέπει να είναι αποτελεσματικές – το οποίο περιλαμβάνει ότι θα εργάζονται ως μέρος μίας υποστηρικτικής και διεπιστημονικής ομάδας με τους κατάλληλους πόρους.
- Η επένδυση στις μαίες πρέπει να περιλαμβάνει επένδυση όχι μόνο στον αριθμό τους αλλά και στην εκπαίδευσή τους, τη συνεχή κατάρτιση τους, την οργάνωση και το εργασιακό τους περιβάλλον
- Η SOWMY μας λέει ότι μόνο 4 από τις 73 χώρες αναφέρουν επαρκές εργατικό δυναμικό για να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις ανάγκες των γυναικών και των νεογνών. Πρέπει να επενδύσουμε στις μαίες σήμερα.
- Τα καλά νέα είναι ότι τα οφέλη ενός επαρκούς εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας αντισταθμίζουν τα έξοδα-κόστη και οι επενδύσεις στις μαίες έχουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην ευρύτερη οικονομία.
- Οι επενδύσεις στις μαίες είναι μια άμεση οδός – και μία από τις πιο αποδοτικές από πλευράς κόστους στρατηγικές – για την επίτευξη πλήρους κάλυψης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και της αναπαραγωγικής ελευθερίας για τις γυναίκες και όλων όσων γεννούν.
Ισότητα των φύλων - Το 93% των μαιών είναι γυναίκες. Συνολικά, οι γυναίκες αποτελούν περισσότερο από το 70% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας.
- Οι μαίες εμποδίζονται να παρέχουν ένα πλήρες φάσμα φροντίδας- ο σεξισμός είναι υπεύθυνος.
- Ως αποτέλεσμα των επιβλαβών και ξεπερασμένων προτύπων φύλου, η μαιευτική και ο ρόλος της φροντίδα των γυναικών και των νεογνών υποτιμάται ευρέως σε όλη την κοινωνία.
- Συχνά, οι φωνές των μαιών αποκλείονται ή αγνοούνται κατά τη διάρκεια της λήψης αποφάσεων, οδηγώντας σε τεράστιες διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στην ηγεσία και τις αμοιβές.
- Καθημερινά, οι μαίες υποφέρουν από κακοποίηση και παρενόχληση λόγω φύλου στο χώρο εργασίας. Αξίζουν καλύτερα – πολιτικές, αμοιβές και προστασία.
- Χρειάζονται μετασχηματιστικές πολιτικές για το φύλο, ώστε να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της ανισότητας των φύλων και να τερματιστούν οι διακρίσεις λόγω φύλου στον τομέα της υγείας.
- Οι γυναίκες αποτελούν περισσότερο από το 70% του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας. Η ανισότητα των φύλων επηρεάζει το καθεστώς των μαιών, οι περισσότερες από τις οποίες είναι γυναίκες, την πρόσληψή τους, την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους, καθώς και τα ποσοστά αμοιβής τους.
- Οι διακρίσεις λόγω φύλου και η απαξίωση των γυναικών στον τομέα της υγείας είναι αποδεδειγμένη από την έλλειψη επενδύσεων στην κατάρτιση και την επαγγελματικοποίηση των μαιευτικών πρακτικών.
- Οι μαίες είναι κεντρικές φιγούρες στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών και των κοινοτήτων. Πολύ συχνά, στερούνται τα δικά τους δικαιώματα: στην ανάπαυση και την αυτοφροντίδα, στην αξιοπρεπή εργασία και αμοιβή και στην προστασία από τις διακρίσεις.
Ηγεσία - Μόνο 1 στις 4 ηγετικές θέσεις στον τομέα της υγείας κατέχεται από γυναίκα, παρά το γεγονός ότι το 80 % του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας αποτελείται από νοσηλευτές και μαίες, οι οποίες είναι σχεδόν όλες γυναίκες. Για να προχωρήσουμε προς την ισότητα των φύλων στον τομέα της υγείας, χρειαζόμαστε περισσότερες μαίες σε ηγετικές θέσεις τώρα.
- Οι μαίες σώζουν ζωές και παρέχουν καθημερινά κρίσιμες υπηρεσίες SRHR, ωστόσο η φωνή τους δεν ακούγεται. Σε μια νέα έκθεση, το 11% των χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν μηδενικές μαίες σε ηγετικές θέσεις. Σχεδόν οι μισές ανέφεραν ότι δεν υπάρχει καμία μαία επικεφαλής σε Υπουργείο Υγείας. Και σε ολόκληρη την Ευρώπη, μόνο το 15% των χωρών έχουν μαιευτική ηγεσία σε εθνικό
επίπεδο
Αξιοπρεπής εργασία/Ελευθερία από διακρίσεις και παρενοχλήσεις
-Καθημερινά, οι μαίες υποφέρουν από κακοποίηση και παρενόχληση λόγω φύλου στο χώρο της εργασίας
τους. Αξίζουν καλύτερα – πολιτικές, αμοιβές και προστασία.
Ανθρώπινα δικαιώματα
- Οι επενδύσεις στις μαίες είναι ένας άμεσος δρόμος – και ένας από τους πιο αποδοτικούς στρατηγικές – για την επίτευξη πλήρους κάλυψης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και της αναπαραγωγικής
ελευθερίας για τις γυναίκες και όλους όσοι γεννούν. - Οι μαίες είναι κεντρικά πρόσωπα στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών και των κοινοτήτων. Πολύ συχνά, στερούνται τα δικά τους δικαιώματα: στην ανάπαυση και την αυτοφροντίδα, στην αξιοπρεπή εργασία και αμοιβή και στην προστασία από τις διακρίσεις.
Δίκτυα Πρωτοβάθμιων Υπηρεσιών Υγείας Μαιών
Από τον Αύγουστο του 2018, σύμφωνα με εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας που εστάλει στις ΥΠΕ της χώρας μας, προβλέπεται η συγκρότηση Δικτύων Πρωτοβάθμιων Υπηρεσιών Υγείας Μαιών – Μαιευτών, (άρθρα 12 και 13 του Ν. 4486/7-8-2017 «Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις»).
Η καθιέρωση του εν λόγω Δικτύου στην εκάστοτε Υγειονομική Περιφέρεια έχει στόχο την ενίσχυση των παρεχόμενων υπηρεσιών στη ΠΦΥ, την εξωστρεφή δράση των δημόσιων δομών ΠΦΥ, την προσέγγιση των πληθυσμιακών ομάδων της Κοινότητας και την ενδυνάμωσή του παρεχόμενου έργου των ιατρών και των επαγγελματιών υγείας της ως άνω δομής με την διεπιστημονική συνεργασία τους.
Το Δίκτυο λειτουργεί εντός του ΕΣΥ συμπληρώνοντας και επικουρώντας το έργο των δομών του. Επισημαίνεται ότι ο ρόλος του Δικτύου είναι συμπληρωματικός ως προς τις δημόσιες δομές ΠΦΥ (ΚΥ,ΠΙ, ΠΠΙ), και ως εκ τούτου τα Δίκτυο δεν υποκαθιστά το έργο των δομών, ενώ οι δομές διευκολύνου τις δράσεις του Δικτύου.
Σκοπός του Δικτύου Μαιών-Μαιευτών και στο πλαίσιο των επαγγελματικών δικαιωμάτων μας
είναι:
α) η παροχή υπηρεσιών συμβουλευτικής και ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της λοχείας,
β) η ολοκληρωμένη – έγκαιρη ενημέρωση και η προετοιμασία της εγκύου για το φυσιολογικό τοκετό,
γ) η παροχή υπηρεσιών πρόληψης και προαγωγής της υγείας καθώς και υποστήριξης και εγκατάστασης του μητρικού θηλασμού και οικογενειακού προγραμματισμού,
δ) η λήψη τραχηλικού επιχρίσματος (τεστ Παπανικολάου) και κολπικού εκκρίματος για μικροβιολογική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων,
ε) η πραγματοποίηση επισκέψεων μελών σε Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων, ύστερα από ενημέρωση της οικείας ΥΠΕ και των αρμόδιων αρχών για πραγματοποίηση δράσεων πρόληψης και προαγωγής της υγείας,
στ) η ανάπτυξη συνεργασίας με ΟΤΑ και φορείς που δραστηριοποιούνται σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας για την πραγματοποίηση δράσεων ενημέρωσης, προαγωγής και αγωγής υγείας.
ζ) η παροχή ολοκληρωμένης μαιευτικής φροντίδα, της εγκύου, επιτόκου, λεχώνας και νεογέννητου στο σπίτι σύμφωνα με καθηκοντολόγιο
