Οι πρόγονοι

Είτε αρέσει είτε όχι, οι πρόγονοι των σημερινών ακροδεξιών σχημάτων, στη νεότερη, τουλάχιστον, ιστορία, αποτελούν, μάλλον, παραδείγματα προς αποφυγή, τουλάχιστον για όσους θέλουν να πολιτεύονται με ανυπόκριτο σεβασμό, στους κανόνες της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.

Ξέρουμε πια, από την ιστορική έρευνα, όπως έχει εμπλουτιστεί και από νεότερες επεξεργασίες, πως οι δυνάμεις που συγκροτούσαν το άτυπο «τόξο της ανωμαλίας», προετοίμαζαν εκτροπή πριν από το 1967.

Ξέραμε εδώ και πολλά χρόνια, ότι από τις αρχές του 1967, υπήρχε σε πλήρη λειτουργία η λεγόμενη «χούντα των στρατηγών», που βρισκόταν σε άμεση σύνδεση με το Παλάτι, η οποία επεξεργαζόταν σχέδια για εκτροπή, ενόψει των εκλογών, που είχαν προσδιοριστεί για τις 28 Μαΐου, εκείνου του χρόνου, μετά από την ανώμαλη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί μετά το «βασιλικό πραξικόπημα» της 15ης Ιουλίου 1965.

Όπως έχει περιγράψει, με συστηματική ακρίβεια, ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως πρωταγωνιστής των γεγονότων, στο βιβλίο του «Η Δημοκρατία στο Απόσπασμα», το κατεστημένο της εποχής, εκφραζόμενο στο τετράπτυχο Στρατός-Παλάτι-Παρακράτος-Υπερσυντηρητικές δυνάμεις εντός της ΕΡΕ, κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια, στήνοντας και αριστοτεχνικές παγίδες προς την τότε ηγεσία της δημοκρατικής-προοδευτικής παράταξης (Ένωσης Κέντρου), ώστε να αποφευχθεί η προσφυγή στις κάλπες, γνωρίζοντας ότι το αποτέλεσμα θα ήταν η θριαμβευτική , εκ νέου, επικράτηση της Ένωσης Κέντρου, με ενισχυμένη , μετά τις εξελίξεις, τη ριζοσπαστική της πτέρυγα, όπως είχε σχηματοποιηθεί στο ρεύμα της Κεντροαριστεράς, με άτυπο ηγέτη τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Όταν, λοιπόν, απέτυχαν όλες οι προσπάθειες και αποκρούστηκαν όλες οι παγίδες και κατέστη, ως εκ τούτου, αναπόφευκτη η προσφυγή στη «φωνή του λαού», άρχισε η συζήτηση για εναλλακτικά σχέδια εκτροπής, είτε «νομιμοτύπου» κατά τη χαρακτηριστική έκφραση της εποχής, με αφορμή της σχετικής διάταξης (άρθρο 91) του τότε ισχύοντος Συντάγματος, του 1952, είτε με ανοιχτή επέμβαση των Ενόπλων Δυνάμεων, δια της φυσικής τους ηγεσίας. Ξέρουμε, από αδιάψευστες μαρτυρίες, ότι σε αυτή τη συζήτηση είχε εμπλακεί και ο τότε βασιλιάς, αλλά και, ατυχώς, η τότε ηγεσία της ΕΡΕ.

Η απόφαση, όπως ξέρουμε πια, ήταν σχεδόν ειλημμένη και το μόνο σημείο προς διευκρίνιση, που απέμενε ήταν αν η επέμβαση θα προηγείτο της κάλπης ή θα ακολουθούσε, ανάλογα με το αποτέλεσμα. Όπως, βέβαια, είχε πει, στη διάρκεια της δίκης τους, ένας από τους «αστέρες» της χούντας, τα πραξικοπήματα πρέπει να γίνονται πριν από τις εκλογές, γιατί μετά αποτελούν… ασέβεια στη λαϊκή εντολή! Άπαιχτος ο τύπος, έτσι.

Αυτά είχε υπόψη του, με την τεράστια εμπειρία και το οξυμένο πολιτικό του αισθητήριο ο Γεώργιος Παπανδρέου και γι` αυτό υπέγραψε το γνωστό «Μνημόνιο», με τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο και τον αρχηγό της ΕΡΕ Παναγιώτη Κανελλόπουλο, με το οποίο δεσμευόταν-κάτι που ήταν άλλωστε σύμφωνο με την πάγια πολιτική του θέση-ότι δεν επρόκειτο, σε καμία περίπτωση, με έρθει σε οποιασδήποτε μορφής σύμπραξη με την ΕΔΑ.

Ο ηγέτης της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, όμως, προχώρησε και σε άλλες μείζονες παραχωρήσεις, που τον έφεραν στα πρόθυρα ρήξης με τη ριζοσπαστική του πτέρυγα και τον ίδιο του το γιο, όπως η αποδοχή μιας αμιγώς βασιλικής και υπερσυντηρητικής κυβέρνησης, υπό τον τραπεζίτη Ιωάννη Παρασκευόπουλο, όπως και η αποδοχή κυβερνητικής συνεργασίας με την ΕΡΕ, σε περίπτωση που δεν προέκυπτε, από τις εκλογές, αυτοδυναμία.